Rijtest met de Katana 65 maishakselaar | Als Fendt nieuwe technische ontwikkelingen aan gaat, dan zijn de verwachtingen altijd hoog. Dat geldt ook voor de Katana 65, de eerste zelfrijdende veldhakselaar van het AGCO concern. Wij testen hem bij het maishakselen.
Ondanks de kanttekeningen heeft Fendt met de Katana 65 een concurrerend product op de wielen gezet
Er waren weinig mensen die hun ogen durfden te geloven toen de Fendt Katana 65 op de Fendt akkerdag in 2010 zijn eerste banen trok voor een groot publiek. Een Fendt akker hakselaar, die was er immers nog nooit geweest. Hoe serieus de mensen uit Marktoberdorf het bedoelden met hun Katana mochten we ervaren tijdens het oogsten van silomais. De eerste 25 machines zijn tot eind 2012 in de markt gezet om ervaring op te doen. Fendt heeft die tijd ook gebruikt om de klantenservice voor deze machines op het vereiste niveau te brengen.
Zes verzamelwalsen
Katana, die naam is niet zomaar bedacht, maar staat voor een lang, Japans slagzwaard. Daarmee wordt duidelijk dat de engineers hoog hebben ingezet op de snijdkwaliteit van hun machine. En zo vinden we dan ook bij de toevoer zes hydraulisch aangedreven voorperswalsen, waar menig concurrent er ‘slechts’ vier heeft.
De voordelen: constante snijlengtes en een groter afstand tussen de metaaldetector en de snijdrommel. De voortgangssnelheid is hydraulisch, en daarmee onafhankelijk van de toevoersnelheid van de voorpersrollers in te stellen. Daarachter drijft een powerband de gesloten V-trommel met een diameter van 720mm en een breedte van 800mm aan.
Volgens Fendt de grootste in de markt. Met 28 messen en kniplengtes van 4-22 mm respectievelijk met het halve aantal messen 8-44 mm is dat vanuit de cabine traploos regelbaar. Concreet worden er twee kniplengtes voor gekozen worden. Indien nodig kan daartussen naar wens omgeschakeld worden.
Het nieuwe pendelframe heeft voor de toevoer zes voorpersrollen. De invoerdoorsnede verandert niet tijdens het pendelen van de voorbouw.
De geïntegreerde V-Cracker
Achter de trommel zit een innovatie op het gebied van akker hakselaars: de V-spieschijf Cracker. Tot nu toe waren die er slechts samen met aanbouw schijfwiel hakselaars. De V-Cracker bestaat uit twee rollen met aparte, geribbelde schijven die met hetzelfde toerental worden aangedreven.
Ondanks hun gelijke diametrale snelheid en het feit dat beide schijven en het feit dat de walsen binnenwaarts draaien vonden we geen korrel die niet geraakt of beschadigd was. Voor gebruik op gras is de V-Cracker hydraulisch uit te zwenken de druktoetsen daarvoor zitten op het rechter voorspatbord, direct achter het onderhoudspaneel. Als die open staat, dan kan men het proces goed bekijken.
Overigens wordt het hakselkanaal direct na het naar buiten zwenken door het graskanaal afgesloten. En dat allemaal zonder dat er gereedschap aan te pas komt. Heel goed. Er zijn maar ongeveer twee minuten voor nodig.
Een nieuw pendel frame
Nog een paar kanttekeningen over nog een unieke oplossing, die de mensen van Fendt te binnen is geschoten. De Kemper voorbouwunit als maïsknipper of pick up, wordt op een nieuw ontworpen pendelframe gemonteerd.
Daardoor zal de doorsnede van de invoeras tijdens het verdraaien van het voorbouwapparaat niet veranderen. Eén hydraulische cilinder houdt de opgetilde installatie in zijn middenstand en regelt de automatische hellingshoekcorrectie. Verder is er dan de aanpassing aan de ondergrond met sensoren en een hydraulische dwarscompensatie die handmatig over te nemen is.
De twee beschikbare maïs en GPS voorbouwsets van 7,5- resp. 9,0 meter komen van Kemper. Net als de pick up van 3,0 m
De 650 pk MTU motor
Terwijl veel hakselaars sinds kort gebruik maken van MAN motoren, gebruikt Fendt in de Katana 65 een V8 van MTU (Mercedes) met 16 liter cilinder inhoud en een opgegeven vermogen van 650 pk. De krachtbron is conform de actuele Tier 4i emissienorm, en dat wordt bereikt door inzet van SCR technologie. In de AdBlue tank gaat 250 liter, in de dieseltank gaan er 1.100.
Door inbouw in de lengte kon het motorblok zeer laag gemonteerd worden. Dat valt ook voordeling uit voor het zicht naar achteren, want de motorkap is laag en is naar achteren zelfs licht aflopend.
Akkerhakselaars moeten op gras, met GPS en in de maïs economisch werken. Daarvoor heeft de Fendt twee werkstanden: Eco en Power. In de Ecostand wordt het motortoerental automatisch onder de 1.600 tpm gehouden.
Dat is bij werk op grasland met dunne bebladering diesel besparend. Bij GPS gebruik of tijdens het maïs oogsten kan er handmatig op ‘Power ’geschakeld worden. Dan draait de V8 2.000 tpm en bereikt hij zijn maximale motorvermogen. Onder last en met gereduceerd toerental maten wij tijdens onze test 1.900 tpm. Bij het rijden over de weg regelt de boordelektronica de Katana overigens af op een diesel sparende 1.600 tpm.
Net als de Vario tractoren heeft de Katana een grenslastregeling. Die bepaalt de rijsnelheid in samenhang met het toerental. Wanneer dat evenwicht onder belasting verstoord wordt, dan regelt de transmissie de snelheid omlaag. Omgekeerd rijdt de Katana sneller bij deellast.
Riant grote onderhoudspanelen en het uitklapbare opstapje links geven vrij zicht op het binnenste van de Katana 65.
Aandrijving via naafmotoren
Voor de aandrijving maakt Fendt gebruik van Bosch Rexroth naafmotoren met geïntegreerde remmen. De hydraulische 4WD is standaard. Dankzij een elektronische antislipregeling met toerental gevoelige sensoren op elke oliemotor moet de machine ook op extreem natte ondergrond voldoende tractie houden.
Wanneer er een wiel doordraait, dan wordt de volumestroom via de overige wielen verder gevoerd. Bij het rijden op de openbare weg (activering via de bedieningsarmsteun) wordt de achterwielaandrijving automatisch uitgeschakeld. De oliestroom gaat dan volledig over de voorwielmotoren.
Hier staan nog meer hakselaars
In de cabine van de Katana 65
Veel herinnert zich aan de Vario trekkers van Fendt. Want de armleuning en de Vario terminal zijn met maar minimale veranderingen overgenomen. Alleen de multifunctionele knuppel is aangepast op het hakselaar gebruik.
De EHR instellingen zijn er ook niet meer. Onze eerste indruk: mooi, licht en erg stil. Het zicht rondom is bijzonder geslaagd. Alleen de grote Vario terminal was storend bij het zicht op de rechter aansluitkant van de 7,5 meter Kemper voorbouw.
De Vario terminal zelf laat nauwelijks te wensen over. Het veelvoud aan instelmogelijkheden te beginnen bij de snijhoogte automaat tot in de omkeermogelijkheden van de keersnelheden en invoer zijn het meest kenmerkend. In het kort: de bediening van het touchscreen gaat snel en kinderlijk eenvoudig en de menustructuur is overzichtelijk. Het motorgebruik is grafisch helder met een wijzer in een half cirkelvormig veld duidelijk gemaakt.
Daar zullen niet alleen Fendt rijders snel aan gewend zijn. De multifunctionele stick ligt prettig in de hand. Naast de twee groepen van vier grote toetsen voor de uitwerphoek en de hefinstallatie zijn er drukknoppen voor het (geplande) VarioGuide parallelle stuursysteem, de positionering en spiegelen van de uitwerptrechter. Aan het trage reageren van de vierknoppen bediening moesten we wennen.
Zoals bekend van de Vario hendel, wordt er door naar links te drukken van rijrichting veranderd. Daarbij moet dan wel gelijktijdig op de activeringsknop aan de achterkant van de stick gedrukt worden. Drukken naar rechts activeert de grenslast modus (als een soort tempomaat functie).
De tuimelschakelaars in de armleuning dienen voor het laten zaken van de voorbouw, de manuele hoekverstelling, voor het werken op hellingen en het heffen en laten dalen van de losboom en ze zitten daar goed. Via het folietoetsenbord kan er bijvoorbeeld van Eco naar Power geschakeld worden. De voorbouw kan er mee geactiveerd worden en er kan gekozen worden tussen nullast toerental en het werktoerental.
Tijdens het werk hebben met de Katana, in september, een gemiddelde silomais massa gehakseld. De snijlengte was afgesteld tussen de 7-9 mm. Op die manier zijn we met onze tienrijïge voorbouw tussen de 3,9-4,5 km/u gaan rijden. Onder vollast lag het verbruik dan tussen de 115-117 l/u. Bij een aangenomen doorvoer van 200 t/u krijgen we zo een specifiek verbruik van 0,58 l per ton verse massa. Op de kwaliteit van het hakselen viel ook niets aan te merken. Het uitzicht rondom is, met uitzondering van de blik belemmerende Vario terminal zeer goed. Net als de wendbaarheid.
Wat ons nog op viel
De plaatsing van de knipschaar moet nog met de hand gebeuren. In de toekomst zal Fendt hier voor een volautomatische oplossing met klopsensoren aanbieden. De achteras is hydraulisch geveerd. Om de achterballast te plaatsen kan hij handmatig neergelaten worden.
De toegankelijkheid van de servicepunten van motor en transmissie is voorbeeldig. Grote zijdeksels en een uitzwenkbare opstaptrede zorgen voor voldoende werkruimte.
Met de bandencombinatie 900/60 R 32 voor en 710/50 -30,5 blijft de Katana onder de 3,5 meter breedte. In een TS afhankelijke snijlengte automaat en een vulautomaat is vooralsnog niet voorzien.
Er wordt gewerkt aan een online systeem om de gewasvochtigheid te bepalen. Om de wettelijk voorgeschreven vooras belasting niet te overschrijden heeft de Kemper voorbouw een afneembaar steunwiel. Dat is aan- en afkoppelbaar zonder de bestuurdersplaats te hoeven verlaten.
Naast de door ons ingezette 7,5 meter multifunctionele voorbouw voor maïs en GPS is er ook een 9 meter brede variant. Als pick up is er voorlopig alleen de 3.0 meter brede eenheid van Kemper leverbaar.
Lof en kritiek over deze Fendt
Concept: Een zelfrijdende akker hakselaar met zes voorpersrollen en met de grootste trommel op de markt. Een uitzwenkbare V-Cracker met spieschijven, een nieuw pendelframe voor de voorbouw. Hydrostatische aandrijving met naafmotoren en gereduceerd toerental bij gebruik op de weg. Standaard met hydraulische 4WD en achter as vering. Naar gelang de belasting kan de motor binnen twee toerbereiken werken en zo zuiniger lopen. Tot nu toe nog geen haksellengte- en vul automaat beschikbaar. Vochtmeting is gepland.
Instellen: De snijlengtes zijn vanuit de cabine in twee intervallen instelbaar. Omdraaisnelheid en het optrekken van de voorbouw zijn gescheiden regelbaar. Eco- en Powermodus zijn per knopdruk te kiezen. De schaarbalk moet om de messen te slijpen handmatig worden ingesteld.
Kwaliteit van het werk: Tijdens de test een zeer goede hakselkwaliteit (6-9 mm lang), weinig lange stukken. De V-Cracker werkt erg goed. Een gunstig verbruik van ca. 0,5-0,6 l/t.
Cabine: Licht en stil, met veel ruimte. Een modern bedieningsconcept met groot 10,4 inch touchscreen terminal bekend uit de Vario trekkers. Met een ergonomisch verantwoorde multifunctionele knuppel. De terminal beperkt het uitzicht naar rechtsonder. Dankzij de in de lengte ingebouwde motor een prima zicht naar achter.
De geveerde achter as is standaard. Hij is handmatig ontlastbaar om de achterste ballast bij gebruik van zwaar voorzetmateriaal te kunnen plaatsen.
In een oogopslag
Met zijn 650 pk valt de Fendt Katana 65 momenteel in het segment van de zwaarst gemotoriseerde, zelfrijdende akkerhakselaars. Bij de ontwikkeling hebben de engineers niet alleen goed naar de concurrentie gekeken, maar ze hebben ook zelf innovaties bedacht. Daar horen het pendelframe en de grootste trommel op de markt zeker bij. Net als de V-Cracker die er tot nu alleen in aanbouw hakselaars was. Ook de standaard (4WD)aandrijving met naafmotoren is een eigen idee. De voorzetapparaten (7,5 en 9,0 m voor maïs en GPS en de 3,0 m pick up) komen van Kemper. Voor de nabije toekomst belooft Fendt meer elektronica om de bestuurder het leven makkelijk te maken en vochtmeting.
Algemene indruk
Fendt scherpt zijn messen. Want slecht voorbereid heeft een aanval in dit marktsegment nauwelijks kansen. Op jaarbasis is de mondiale markt immers maar 2.500 eenheden groot. En daar zitten dan ook de machines bij die –mogelijk eenmalig – in de markt zijn gekomen of komen door de ‘Bio Boom’. Maar met de Katana 65 is Fendt op de goede weg. De hakselaar biedt actuele techniek en een moderne bediening. Toekomstige aanvullingen zoals vochtmeting, VarioDoc software en het VarioGuide stuursysteem zitten al in de pen. Zelf zouden we daar graag nog een snijlengte automaat bij zien. Dat de snijdkwaliteit van de V trommel met 28 messen samen met de invoer met de zes voorperswalsen en de V-Cracker in orde zijn, dat hebben we gemerkt. Maar in dit marktsegment gaat het niet alleen over de techniek. De betrouwbaarheid en servicevriendelijkheid zijn vaak van mede bepalend belang. Wij zijn benieuwd hoe de Katana 65 zijn plek in de markt gaat bevechten en vinden.
Technische gegevens Fendt Katana 65
| Motor | |
| Type | Mercedes Benz OM 502 LA |
| Cilinder inh. | 16 l |
| Opgeg. vermogen (ECE R 120) | 480 kW (653 pk) |
| Tankinhoud | 1.100 l |
| AdBlue voorraad | 250 l |
| Aandrijving | |
| Bouw | hydrostatisch |
| Hub motoren | |
| Topsnelheid | 40 km/h |
| 4WD | standaard |
| Achter as vering | standaard |
| Aanvoer en trommel | |
| Aantal voorpers walsen | 6, hydraulisch aangedreven |
| Haksellengte verstelling | traploos, uit de cabine |
| Häcksellänge (28 Messer) | 4 – 22 mm |
| Trommelbreedte | 800 mm |
| Trommeldiameter | 720 mm |
| Cracker | spieschijven op dubbele rollen |
| Maten en gewichten | |
| Leeggewicht zonder voorbouw | 14.400 kg |
| Lengte | 8,21 m |
| Breedte (650/75 R32) | 3,00 m |
| Hoogte | 3,85 m |