Wie aan grote maaidorsers dacht, die zal tot nu toe niet snel op de naam Fendt zijn gekomen. Maar de eerste klasse-10-machine van deze Duitse fabrikant heeft alles in zich om dat te gaan veranderen.
De maaidorser bewees zijn kracht bij 12 t/u tarwe, ongelijk terrein en 6 km/u.
Fendt en grote maaidorsers – voordat Europese landbouwers deze combinatie zonder lang na te denken noemen, heeft dit premium-merk van het AGCO-concern waarschijnlijk nog een lange weg voor zich.
De fabriek uit het Zuid-Duitse Marktoberdorf heeft deze opgave echter gemotiveerd opgepakt. Van één ding kunnen ze in elk geval niet worden beschuldigd: dat de kwaliteit niet deugt.
Meer scheidingsoppervlak, meer honger voor de Fendt Ideal 10T
Die indruk kregen we ook toen we in de zomer de eerste keer voor het nieuwe topmodel van de serie kwamen te staan. Wat de 10T onderscheidt van het tot nu toe grootste model, de 9T, is eigenlijk snel verteld: Na de ongewijzigde dubbele rotor ‘Dual Helix’ stroomt het oogstgoed in de 10T over twee scheidingskorven meer dan in de 9T.
Het korfoppervlak is 4,54 m2 groot, 12 procent meer dan in de Ideal 9T.
Om die extra capaciteit te kunnen benutten, heeft Fendt echter ook aan veel verdere componenten gewerkt. Zo glijden de korrels op hun weg van de voorbereidingsbodem naar de bovenzeef nu over twee gebogen dubbele valtrappen.
De gebogen dubbele valtrappen sorteren korrels en andere bestanddelen voor, voorafgaand aan de bovenzeef.
De gebogen vorm zorgt ervoor dat de korrels zich al omlaag zakkend scheiden van de lichtere bestanddelen. Daarbij maakt dit meer luchtdoorstroom mogelijk en daarmee een efficiëntere schoning. Zo zijn de korrels volgens Fendt al bij de eerste valtrap van het meeste korte stro en kaf af.
De tweede valtrap scheidt dan vooral de niet-korrelbestanddelen van elkaar. Alles bij elkaar wordt het materiaal zo al optimaal ‘voorgesorteerd’ voordat het de bovenzeef bereikt.
Aan de achterkant zitten luchtuitstroomopeningen, zodat de schoning de grootst mogelijke luchtstroom door de machine kan jagen.
Hellingen: tot 15% geen probleem voor de Ideal 10T
Het totale schoningssysteem is bij de 10T in vier secties onderverdeeld. Twee terugvoerbodems voeren materiaal aan op de voorbereidingsbodem en zorgen voor een gelijkmatige verdeling. Dwarshellingen tot 15 procent moeten voor dit systeem geen probleem zijn.
Bij de aandrijving kijken we natuurlijk eerst naar de motor. Het MAN-blok haalt uit een cilinderinhoud van 16,2 liter een vermogen van 790 pk. Dat is een liter cilinderinhoud en 143 pk meer dan bij de Ideal 9.
Vergeleken met de klasse-10-maaidorser van John Deere, de X9 1100, die tot 100 ton per uur dorst, heeft de 10T 2,6 liter meer inhoud en 90 pk extra.
Een turbocompressor met variabele geometrie (VTG) zorgt ervoor dat er praktisch geen turbogat is. Is dit vermogen voor een maaidorser overdreven? Wij denken van niet.
Op onze testdag wisten we de machine namelijk behoorlijk aan de limiet van de motor te brengen. Bij 6 km/u, 12,2 meter maaibordbreedte en een graanopbrengst van 12 ton per hectare regelde de Ideal 10T de rijsnelheid deels af om het dorsen te kunnen laten meekomen. Daarbij gebruikte de machine elke pk die hij tot zijn beschikking had.
Fendt Ideal 10T is hongerig, maar niet dorstig
Rondom de motor heeft de Fendt 10T veel overgenomen van wat er goed is aan de 9T. Rijaandrijving en load-sensing-hydrauliek zijn direct middels een platenkopppeling aan het ‘drive center’ aan de motor gemonteerd.
Het maaibord wordt door de motor via een cardanas aangedreven. Het voordeel: als er een verstopping optreedt, dan laat je het maaibord langzaam en de dorsinrichting voluit lopen, om voor een snelle ontstopping te zorgen.
Dat wisten we tijdens de testwerkzaamheden op waarde te schatten. In totaal zitten er maar 13 riemen aan de machine.
De directe krachtoverbrenging lijkt efficiënt te zijn: de telemetriegegevens van de testmachine vermeldden na 600 hectare, waarin het stro doorlopend werd gehakseld, een gemiddeld dieselverbruik van 13 liter per hectare.
Fendt werkt ook bij de 10T samen met MAN.
Maaibord van Geringhoff
Het maaibord op onze testmachine viel op, omdat Fendt nu gebruik maakt van hulp van derden. De TruFlex Razor met 12,2 meter werkbreedte komt van Geringhoff.
Fendt heeft hiervoor een verkooppartnerschap met deze firma opgezet. Het bandmaaibord is een high-tech-machine op zichzelf, iets wat onder andere tot uiting komt in de zescijferige aanschafprijs.
Het maaibord stuurt de messenbalken van Schumacher aan via een lichte, centraal geplaatste tussenbak. Dat vermijdt gewicht op de zij-armen, die bij de TruFlex beweeglijk moeten blijven.
De TruFlex Razor blaast wegstuiterende korrels middels deze luchtsleuf terug op de transportband.
Voor het eerst tafel en messenbalk flexibel
Het maaibordframe en de haspel zijn driedelig en passen zich door middel van steunwielen, veren en hydrauliekcilinders aan de bodem aan. Bij een kantelbereik van 9 graden van de maaibordtafel en de vier meter brede segmenten kom je aan een hoogteverschil tussen de uiteinden van de zijsegmenten van maximaal 58 centimeter.
Voor het eerst combineert Geringhoff deze variant optioneel met een volledig flexibele messenbalk, die nog eens 15 centimeter mogelijk hoogteverschil meebrengt.
Drie sensoren per 4-meter-segment houden de stoppelhoogte over de hele maaibordbreedte constant.
De haspel is van het overslagtype (flip-over). De tanden maken daarbij de volledige rotatie van de haspel mee. Dit systeem wordt vooral in Amerika veel toegepast en behandelt het oogstgoed volgens Geringhoff milder.
Door de in het midden geplaatste messenaandrijving houdt Geringhoff de maaibord-armen beweeglijk.
Op onze testmachine was bovendien een luchtsysteem gemonteerd dat vanaf de voorkant richting de transportband blaast. Korrels die op de maaibordtafel stuiteren en er dan vervolgens naar voren toe af vallen, worden door de machine teruggeblazen. Dat minimaliseert korrelverlies en vermindert problemen met uitvaltarwe.
Overigens controleert het hele maaibord zichzelf. Een eigen terminal waakt over de optimale werksnelheid van de componenten. Op de toevoervijzel na drijft de TruFlex alle componenten zelfstandig via zijn boordhydrauliek aan.
Hoeveel graankorrels er op de toevoervijzel in de graanbunker vallen, wordt geregeld door hydraulische regelkleppen.
Ideal 10T is zelf-optimaliserende dorser
Fijn intuïtief te bedienen is het programma Ideal Harvest. Op een tablet die via WLAN met de dorser is verbonden voer je je werkstrategie in. Wil je weinig korrelbreuk, minimaal korrelverlies of vooral schone korrels?
In een driehoek kun je je prioriteit traploos verschuiven. Verder stel je apart daarvan in hoe belangrijk je de doorvoer vindt.
In de driehoek rechtsonder op de tablet kies je de rijstrategie.
Verliessensoren aan het einde van de zeefkast, die op druk en akoestiek reageren, melden terug aan de maaidorser wat het resultaat van de instellingen is.
In onze test kozen we de gulden middenweg in de driehoek en ook een middenwaarde qua doorvoer, en we kregen volgens de sensoren minder dan 1% korrelverlies, nauwelijks gebroken korrels en schoon materiaal.
Daarbij beperkte de maaidorser zich op het glooiende terrein tot een doorvoer van 50 ton per uur.
Onze indruk werd bevestigd door de DLG voor de Ideal dubbelrotormachines.
(Zie veldtest van de 9T, onderaan dit artikel)
De gemakkelijke bediening en de net als voorheen uitstekende lossnelheid van 210 liter per seconde (de 17,1 m3 grote graanbunker is binnen anderhalve minuut leeg) zorgen voor een hoop plezier in het werk.
Daarmee scoort de Ideal op een gebied dat tegenwoordig net zo belangrijk is als de techniek: dat van de chauffeurs. De bottle neck in de oogstlogistiek is immers steeds vaker de personeelsbezetting. Daar kan een representatieve machine met comfortabele cabine een concurrentievoordeel op de arbeidsmarkt geven.
Via hydrauliek, steunwielen en veren kan de TruFlex Razor de buitenste maaibordarmen maximaal 9 graden kantelen.
Chauffeurs gezocht
Het meest behulpzaam daarbij is de optionele joystickbesturing Idealdrive. De voordelen op papier werden bevestigd in de test: een zeer nauwkeurig, snelheids-afhankelijk stuurgedrag, ook bij 40 km/u op de weg – en vrij zicht op de invoer.
Nog een joystick om mee te sturen: in de test raakten we daar snel aan gewend.
We vermoeden echter dat het werkelijke voordeel ergens anders ligt. Je hoeft niet naar het stuurwiel te reiken, je zit meteen wezenlijk meer ontspannen op je stoel. Je kunt je benen en bovenlichaam vrij bewegen en merkt het extra comfort al na een paar rondjes.
Dat maakt lange werkdagen een stuk aantrekkelijker.
Het zicht op de invoer is zonder stuur beter.
Technische gegevens Fendt Ideal 10T
Dorsen & scheiden: Dubbele-rotor-dorsinrichting Dual Helix; invoerdiameter 600 mm; rotortoerental 280 tot 1.160 tpm; dorskorfoppervlak 1,66 m2, scheidend oppervlak 2,88 m2.
Schoning & strohakselaar: Schoningssysteem Ciclone met terugvoerbodem Idealbalance; 2,05 m2 voorbereidingsbodem, hakselaar 56 tot 112 getande messen (zie ook concurrentie-tabel).
Graanbunker: 17,1 m3; lossnelheid 12,6 m3/min.
Maaibord: Geringhoff TruFlex Razor 40, 12,2 m, flip-over-haspel en frame driedelig, flexibele messenbalken, luchtsysteem IAS.
De concurrentie: klasse-10 maaidorsers met rupsbanden
Fendt Ideal 10 T |
John Deere X9 1100 |
Claas Lexion 8800 |
|
| Aantal rotors | 2 | 2 | 2 |
| Rotorlengte en -diameter | 4,84 m, 600 mm | 3,51 m, 610 mm | 4,2 m, 445 mm |
| Totaal scheidend oppervlak | 4,54 m² | 5,2 m² | hybride: 1,55 m2 bij dorstrommel, plus rotoroppervlak |
| Totaal zeefoppervlak | 5,4 m² | 7 m² | 6,2 m² |
| Inhoud graanbunker | 17,1 m³ | 16,2 m³ | 15 oder 18 m³ |
| Lossnelheid | 210 l/min | 186 l/min | 130 oder 180 l/min |
| Motor | MAN D42, Stage V | John Deere PowerTech™ PWS (V) | Mercedes-Benz OM 473 LA (V) |
| Cilinderinhoud | 16,2 l | 13,6 l | 15,6 l |
| Maximaal vermogen | 581 kW (790 pk) | 515 kW (700 pk) | 480 kW (653 pk) |
| Tank (Diesel + AdBlue) | 1.000/1.250/ 1.500 l, 180 l AdBl. | 1.250 l, 83 l AdBlue | 1.150 l Diesel, 110 l AdBlue |
| Leeggewicht | 22,3 t | 26 t | 22,4 t |
| Buitenbreedte minimaal | 3,29 m (bij 660 mm) | 3,47 m (610 mm) | 3,49 m (bij 635 mm) |
| Buitenbreedte maximaal | 3,79 m (bij 914 mm) | 4,54 m (914 m+Spacer) | 3,99 m (bij 890 mm) |
De 10T is niet langer en niet breder dan de 9T.
Veldtest Ideal 9T – ook bij grote doorvoer prima waarden
Fendt liet de Ideal 9T in de veldtest begeleiden door de DLG Testservice en vergelijken met een concurrent. Het concept functioneert. De Ideal 9T werkt net als de 10T al met het dubbele-rotor-systeem Dual Helix, maar de 9T heeft een kleiner scheidend oppervlak en stelt daarmee ook iets minder hoge eisen aan de schoning.
Duidelijk is dat de 9T snel werkt – de DLG mat in tarwe een doorvoer tot een kleine 89 ton graankorrels per uur – bij 12 tot 13% korrelvochtigheid, 10% strovochtigheid en een korrel-stro-verhouding van 1 : 0,65. Spannender is de vraag hoe netjes de dorser daarbij werkt. Resultaat: de waarden mogen gezien worden. Het korrelverlies bleef ook bij 89 ton per uur een geringe 1,01%. Het aandeel gebroken korrels schommelde bij rijsnelheden tot 8 km/u tussen circa 0,1 en 0,3%.
In het strozwad trof de DLG meer lange strofracties en minder kleine fracties aan dan bij de concurrent, met name bij snel rijden. Ter info: de DLG ging voor de prestatietest te rade bij prof. dr. Thomas Rademacher, landbouwtechnicus aan de technische hogeschool Bingen, als externe deskundige. Bij de test werd de doekmethode (waarbij alle uitworp van de dorser op een doek gelegd en nageschoond wordt) en verliesschalen gebruikt. De strokwaliteit werd door de DLG gemeten met een cascade-zeef.
Onze conclusie over de Fendt Ideal 10T
Fendt heeft het motorvermogen en de doorvoer vergroot, maar de afmetingen niet. Klasse!
De Ideal-serie verkoopt nog niet in de aantallen die de fabrikant uit het Duitse Marktoberdorf voor ogen heeft, waarschijnlijk mede door de leveringsvertragingen door Covid-19.
De 10T komt erbij om de serie de markt beter te laten afdekken. De hoge prijs van onze testcombinatie vraagt echter wel om een goede berekening vooraf.
+ ontspannen sturen met joystick
+ goede automatisering met vrij te kiezen prioriteiten
+ verstoppingen makkelijk te verhelpen
– basis- en optieprijzen