Rijtest | Met de nieuwe euro-Panther sluit Ropa zijn suikerbietenrooier programma naar onderen af. De tweeassige Panther met zijn 20 tons bunker is geschikt voor solo werk op kleinere percelen of als overlader voor lange slagen. Hier is onze indruk van deze wendbare roofkat.
De euro-Panther is een helemaal nieuwe suikerbietenrooier, maar is duidelijk familie van de euro-Tiger.
Met de euro-Panther stapt Ropa na 18 jaar weer in de markt van de twee assige bietenrooiers. In de tijd dat het bedrijf nog op goede voet stond met ‘buurman’ Holmer werden er alleen maar zeswielers met grote bunkervolumes gemaakt. Die drie assers worden vandaag de dag uitgerust met 6- of 9 rijïge rooiunits. Bij de ontwikkeling van de Panther gebruikten de technici van het familiebedrijf uit Sittelsdorf dezelfde techniek als bij de Tiger, maar dan met zes rijen.
Tijdens onze test was de bekende kopinstallatie met Micro-Topper geïnstalleerd. Daarbij verwijdert een klepelas het loof grof en de er na werkende Micro-Topper unit zorgt voor het snijden net onder de bladaanzet. Zo blijft de kop van de biet intact terwijl er weinig bladaanzet aan blijft zitten. Daarna worden de bieten met de polderploeg omhoog gehaald. Dat is de rooieenheid in het kort.
Kat op zijden voetjes
Veel van de kennis die is opgedaan met de euro-Tiger en de Ropa-Mäusen is in de twee-asser terecht gekomen. Deze panter heeft zijn genen van de tijger. Maar waarom maakt Ropa een twee-asser als alles steeds maar groter en zwaarder wordt? Dat is omdat formaat en slagkracht soms ook in de weg kunnen zitten. Dat kan op percelen zijn waar de Tiger te lomp voor is of bij heel grote percelen waar de Tigers bunkercapaciteit van 40 m3 niet voldoende is en er overgeslagen moet worden. Dan kan een kleinere, meer wendbare machine een uitkomst zijn. En 28 m3, respectievelijk 20 ton bunkerinhoud, blijven tenslotte een indrukwekkende hoeveelheid.
Mega banden op de euro-Panther
De nieuwe banden zijn indrukwekkend. Op de voor as zitten ultraflex Cerexbib IF 800/70 R38’s van Michelin en de achterpoten van de Panter hebben IF 900/60 R38 zolen. De banden hebben een doorsnee van 205 cm en hoeven bij een volle bunker maar een bandenspanning van 2 bar te hebben. Dan hebben de banden een gezamenlijke voetafdruk van 6000 cm2. En dat resulteert in minder bodemverdichting en inrijding. Bovendien claimt Michelin meer rijcomfort op de akker en op straat door de verende- en dempende werking van de dikke rubber worsten. En op die straten loopt de Panter ca. 32 km/u. Tijdens het rooien zorgt de hydrostatische aandrijving voor een maximum snelheid van 15 km/u.
2450 Nm koppel
Waar de Tigers V8 motoren hebben, doet de Panther het met een zes-in-lijn motor. De nieuwe OM417 motor van Mercedes-Benz heeft een cilinderinhoud van 12,8 l. en levert 530 pk (390 kW). Door zijn common railtechniek met een inspuitdruk van tot 2500 bar en SCR technologie voldoet de krachtbron aan uitlaatgasemissie eis 4. Het koppel wordt overgebracht via een Rexroth aandrijving met 280 cm3 pomp die via twee rechte cardan assen de verbinding legt met de twee portaalassen en hun differentieeloverbrenging.
Om tot een betere krachtoverdracht te komen zijn er nu vier differentieels gebruikt. De zescilinder is langer dan een V8. Daarom is het koelerpakket hoger gemonteerd. De luchtaanzuiging gebeurt van bovenaf. Daarom vervuilen de koelers minder. Omdat er breedte genoeg was zitten alle warmtewisselaars nu naast elkaar. De koelventilator wordt hydrostatisch aangedreven en is thermisch geregeld. Een omkeerkoeling, die automatisch via het motormanagement aanslaat als er gelost wordt, blaast de lamellen schoon, zodat de koeling optimaal blijft. Om de onderhoudsvriendelijkheid te vergroten kan de 1050 liter grote dieseltank omlaag. In de AdBluetank gaat 130 liter.
Twee-asser met hellingcompensatie
Voor de twee-asser werd een laag zwaartepunt als essentieel gezien. De assen zijn hydraulisch opgehangen met een wiellastcompensatiesysteem automatische hellingcompensatie. De vier hydraulische cilinders kunnen een helling tot 5º neutraliseren. Daarmee kan de opbouw horizontaal blijven. Dat zorgt niet alleen voor minder kans op omvallen, maar is ook comfortabeler voor de bestuurder omdat zijn zitplaats ook horizontaal blijft. De loofklapper en rooi-installatie worden met een intelligente driehoek aan het rijdend gedeelte gekoppeld. Sensoren voor de afstandmeting in allebei de hydraulische hefcilinders zorgen voor een exacte diepte geleiding van de rooikop. Vandaar worden de bieten over een 800 mm brede zeefband onder de as door op de eerste zeefster gebracht. Die heeft een diameter van 1700 mm, de twee anderen zijn 1500 groot. De geleideroosters van de reinigingszonnen zijn, naar gelang de mate van vuilaanhang bij de bieten, vanuit de cabine in hoogte verstelbaar.
De overgang van de eerste- naar de tweede zeefster ligt in het knikpunt van het voertuig en is zo gemaakt dat de reinigende werking niet door de stuuruitslag wordt beïnvloed. Na de derde zon komen de bieten in de ringelevator, de toegangsweg tot de ongeveer 28 m3 grote bunker. Daarmee gaan er 20 ton bieten in de buik van de Panther. Een hydraulisch in hoogte verstelbaar wormwiel zorgt, samen met de twee ultrasoon sensoren automatisch voor een optimale vulling. Die ultrasoonsensoren zorgen er voor dat de bunkervulling zo effectief mogelijk is, ook om de stabiliteit van de Panther te waarborgen. De bunkerinhoud wordt per slag gemeten en de gegevens worden in de databank genoteerd.
Euro-Panther heeft lange overlader
Om tot een laag zwaartepunt te komen heeft de bunker een tot de afvoerband afvallende bodemketting. Stevige kettingen en eenvoudig verwisselbare bodemsegmenten zorgen voor een hoge standtijd van 3500-4000 hectare. Bij werken op een zandhoudende bodem zijn dat er 1000 minder. De opbouw van de bodemkettingvloer met losse segmenten maakt vervanging zonder laswerk mogelijk. En dat spaart weer geld.
Om verstoppingen te voorkomen heeft Ropa de losband naar voren, voor de voorkant van de ringelevator gebracht. Daarmee heeft de bestuurder een beter zicht op het laden en lossen. De drievoudig scharnierende losband is 1400 mm breed, 150 millimeter lange transportvingers moeten snel lossen garanderen. Ropa zelf meldt dat er minder dan een minuut voor nodig is dankzij de naar de transportband aflopende kettingbodem in de bunker. De Panther produceert dus geen haarballen, maar spuugt wel 20 ton/ minuut aan bieten uit. De overlaadhoogte is maximaal 4 meter. Dat mag dus geen problemen geven. Door de lengte van de losinrichting zijn er, zoals steeds vaker gevraagd wordt, bietenstapels tot 10 meter breed te leggen.
Slimme kop
De kop van deze Panther is de cabine. Een eigen ontwerp van Ropa. De op de markt verkrijgbare cabines leverden niet het zicht rondom zoals voor het bieten rooien vereist is. De naar voren aflopende vloer is hier bijzonder. Zo kan de bestuurder de rooikop zonder zijn nek te verrekken goed in beeld houden. De nieuwe cabine ophanging zorgt daarbij voor nog meer comfort.
Waar een dompteur zijn zweep en stok voor nodig heeft, daar heft de Panther bestuurder zijn joysticks. Twee van die dingen plus een terminal domineren de bestuurdersplek. Het rechter multifunctionele hendel met zijn mini joystick laat de roofkat doen wat zijn baasje wil. Vanaf hier gebeurt de besturing van de rooikop en het voertuig. De joystick op de linker armsteun zorgt er voor dat de maaginhoud van 28 m3 goed in de aanhanger of op de bult terecht komt.
De meeste instellingen worden via de terminal gedaan. En de machine wordt er uit bewaakt. Omdat bietenrooimachines tijdens de campagne doorgaans klokje rond werken kan elke bestuurder zijn instellingen op een USB stick op slaan. Als hij dan weer aan het werk moet, kan hij gewoon insteken en doorgaan of komt hij er vanuit de basisprogrammering sneller mee op zijn optimale werkresultaat. Maar de instellingen kunnen er ook mee op een tweede rooimachine mee getransplanteerd worden. Voordeel daarvan is dat een ervaren bestuurder een minder ervaren collega er een zetje in de rug mee kan geven. En het maakt de gegevensopslag over de machine en de gemaakte slagen makkelijk op de PC te zetten.
SERVICE in hoofdletters
Omdat bijna alles op de rooimachine hydraulisch wordt aangedreven heeft elk ventiel of regelunit een testaansluiting. Zo kan de berijder met de meegeleverde manometer snel alle werkdrukken controleren. Hetzelfde gaat op voor de kabelboom. Alle stekkers en bedrading zijn gecodeerd zodat een mogelijk probleem snel uitgelezen en opgelost kan worden. En dat is belangrijk voor een Panther die nooit mag rusten.
In een oogopslag
Met de twee-assige Panther rondt Ropa zijn programma naar onderen af met een compacte, wendbare machine. De bietenrooier is speciaal geschikt voor kleine slagen of als overlader. Als rooikop wordt de van de Tiger bekende zesrijige voorbouw gebruikt. Grote, brede banden en een 20 tons bunker moeten slagkracht combineren met bodemsparend gedrag.
Lof en kritiek
Rooien, koppen, reinigen: Het rooien gebeurt op de bewezen goede manier. De minimaalsnede met traploze aanpassing van de snijkracht zorgt voor meer bieten op de bult. De grote zeefband met drie opeenvolgende reinigingszonnen zorgen voor schone bieten.
Cabine: De overzichtelijke, ruime cabine biedt heel veel zicht op de rooi- en kopeenheid plus een goed zicht naar achteren, op de bunker. Een joystick voor de belangrijkste bedieningsfuncties en de terminal met snelle toegang tot de opgeslagen data voor alle instellingen vergemakkelijkt het gebruik. Praktisch: elke bestuurder kan zijn voorkeursinstellingen op een USB stick meenemen. Bij het wisselen van berijder speelt hij dan direct weer een thuiswedstrijd.
Rijdend gedeelte: De ongeveer 40 ton die de volle rooimachine weegt rijdt op zijn vier dikke banden in hondengang. Die nieuwe, grote banden zorgen voor meer oppervlak, dus minder vlaktedruk. De knikbesturing en vierwielbesturing maken de machine erg wendbaar. De hydraulische wielophanging met hellingcompensatie maken het geheel stabiel.
Technische gegevens Ropa euro-Panther
| Fabrikant | Merceds-Benz |
| Type | OM471 LA |
| Soort | Zes in lijn + SCR-cat. |
| Vermogen | 530 pk/ 390 Kw |
| Toerental rooien | 1250-1650 tpm |
| Tankinh. Diesel/ AdBlue | 1050/ 130 l |
| Rijdend gedeelte | hydraulische vering met wielbelastingcompensatie en 5 ⁰ hellingcompensatie naar elke kant. |
| Aandrijving | hydrostatisch/2 |
| Rooi/ transportsnelheid | tot 15 km/u / tot 32 km/u |
| Banden voor | IF 800/ 70 R38 CHO |
| Banden achter | IF 900/60 R38 CHO |
| Rooisysteem | aangedreven polderploeg |
| rijen/ afstand | 6/ 45 tot 50 cm |
| Koptechniek | Minimaalsnede (Micro-Topper) |
| Reiniging | zeefband, drie reinigingszonnen |
| Bunkervolume | 28 m3 (ca. 20 ton) |
| Overlaadhoogte | 4 m |
| Lengte | 14,4 m |
| Breedte | 3,3 m |
| Hoogte | 4,0 m |