De kniktractoren van Versatile behoren op Europsese bodem nog altijd tot de exoten. Dat ligt zeker niet aan de techniek, want die is niet alleen krachtig, maar ook uiterst solide. Als kers op de taart is de Delta Track sinds 2018 standaard voorzien van cabinevering.
Sinds 53 jaar staat de naam Versatile voor sterke en degelijke kniktractoren. Met de bolides van deze Canadese fabrikant (die sinds 2007 tot het Russische Rostselmash-concern behoort) hebben we in de afgelopen jaren meerdere ervaringen kunnen opdoen.
Na de rij-indruk met de wielversie 550 in januari 2016 deden we in november 2016 het 24-uurs-ploegen met Kverneland op een 550DT – de voorganger van de 610DT in deze test. Op de komende pagina’s laten we zien wat er reeds bekend en wat er nieuw is.
Sterke zespitter in de Versatile kniktractor
Onder de motorkap klopt in de 610DT een sterk Cummins-hart: de QSX15. Deze motor zat ook al in het voorgaande model, maar daar alleen met een uitlaatgasreiniging conform Tier 4i met dieselpartikelfilter en extern gekoelde uitlaatgasterugvoer (EGR).
In de 610DT is dit aangevuld met een SCR-systeem, om te voldoen aan de emissienorm Tier 4 final.
De uitlaatgasreiniging werkt met een EGR plus DOC en SCR-katalysator.
Het relatieve AdBlue-verbruik ligt echter in het eencijferige procentbereik, aangezien door het dieselpartikelfilter (die de uitstoot van roetdeeltjes omlaag brengt, waardoor er minder deeltjes in de motor verbrand hoeven te worden) relatief weinig stikstofoxiden uit de uitlaatgassen gefilterd hoeven te worden.
Met deze combinatie is de motor in principe ook al voorbereid voor de uitlaatgasnorm Trap 5/Tier V, die enkel nog X15 heet.
De sterke kanten van de 14,9 liter grote zescilinder zijn in de branche bekend. Vooral het enorme koppel vanaf heel lage toerentallen maakt op veel chauffeurs grote indruk.
Een van de redenen daarvoor is (naast de verhoudingsgewijs grote cilinderinhoud) de VTG-turbo met -zoals de afkorting aangeeft- variabele turbinegeometrie.
De VTG-turbocompressor zorgt al bij lage toerentallen voor een enorm koppel.
Overigens maakt Cummins in tegenstelling tot de meeste andere motorfabrikanten deze turbo-compressor zelf, onder de merknaam Holset.
Bij een nominaal toerental van 2.100 komt de zescilinder in de 610DT daarmee op een vermogen van 455 kW, ofwel 605 pk. Wanneer de motor wordt afgeknepen, wordt er bij 1.800 toeren zelfs 650 pk geleverd. Het maximale koppel wordt bij een lage 1.400 toeren afgegeven, en wel een trotse 2.779 Nm bij een royale 49 procent koppelstijging.
Net als de voorganger is de 610DT extreem onderhoudsvriendelijk. Je kunt werkelijk overal supergoed bij.
De toegankelijkheid voor onderhoud is uitstekend, dankzij de omhoog klappende zijkappen en de opklapbare radiateurgrille.
Olieverversen dient elke 300 bedrijfsuren te gebeuren – da’s krap
In de dieseltank past in de EU-versie 1.703 liter (buiten de EU is dat 1.749 liter), de AdBlue-tank kan 91 liter bevatten. Net als voorheen plaatst Versatile de dieseltank op de voorwagen, dit in tegenstelling tot de meeste andere knik-tractorfabrikanten.
Daardoor moet de gewichtsverdeling tussen volle en lege dieseltank niet al te sterk veranderen. Juist gezien het feit dat de grote dieseltank ook nog op de voorwagen moet, verrast het ons telkens weer hoe ‘open’ de Versatile is gebouwd en hoe goed alle componenten en voertuigdelen toegankelijk zijn. Daar moeten we wel bij zeggen dat het rupsonderstel kleiner is dan bij de concurrentie.
In de agrarische sector gebruikt naast Versatile overigens ook John Deere deze motor, namelijk in de grote tractoren 9570R/RT/RX en 9620R/RX (en tot de invoering van de 9000-serie hakselaars in de herfst van 2018 ook in de grote 8000-serie hakselaars).
Solide versnellingsbak in de Versatile 610DT
Qua transmissie is er vergeleken met zijn voorganger 550DT niks veranderd. Net als voorheen gebruikt Versatile de als zeer solide bekend staande TA22 van Caterpillar, een full-powershifttransmissie met 16 versnellingen vooruit en vier achteruit.
De TA22-powershifttransmissie van CAT is bekend en geldt als robuust en duurzaam.
Volgens Versatile kan deze bak 40 tot 80 procent meer aan dan de transmissies van de concurrentie – maar we kunnen deze bewering natuurlijk niet controleren.
De topsnelheid bedraagt een kleine 34 km/u, wat in deze trekkerklasse voldoende is. Vergeleken met de 9RX merk je echter af en toe de iets ruimere spatiëring (hij heeft twee vooruitversnelllingen minder).
Schakelen doe je met de drukknoppen op de joystick of met de automaat. Als die geactiveerd is, kunnen de schakelmomenten afhankelijk van motortoerental worden ingevoerd. Een klassieke cruise control is er overigens helaas niet. In plaats daarvan kan de chauffeur met een druk op een knop een richttoerental opslaan, waarna de transmissie steeds probeert daar de passende versnelling bij te kiezen.
Met de joystick kies je de rijrichting en kun je in de handmatige transmissiemodus met twee drukknoppen de versnellingen schakelen.
Ongeacht in welke transmissiemodus je werkt: eerst geef je met de joystick de rijrichting aan, door de beveiligingsknop op de achterzijde in te drukken en dan de stick in de geleidebaan naar voren of naar achteren te bewegen. Goed is dat de transmissie zo te programmeren is dat er twee of drie versnellingen ineens worden geschakeld, iets wat vooral bij rijden op de weg goed van pas komt.
Een pluspunt tijdens het rijden is het ‘echte’ voetpedaal. Dit kun je ofwel op Europese wijze gebruiken voor het verhogen van het toerental, ofwel op z’n Noord-Amerikaans gebruiken voor het reduceren van het toerental – bijvoorbeeld op de kopakker.
Het voetpedaal kan ofwel toerental- verhogend of toerentalreducerend gebruikt worden, net hoe de bestuurder het instelt.
De Versatile is enorm, maar wendbaar
Enorme cardanassen geven het motorkoppel vanaf de transmissie door aan de oorspronkelijk voor zware grondverzetmachines ontwikkelde assen, die Versatile betrekt van de Japanse fabrikant Okubo. Opvallend zijn de grote differentieelbehuizingen en de grote buitenliggende behuizingen van de planetaire tandwielen.
Een blik op de enorme grondverzet-machine-assen van Okubo.
Elektrohydraulisch inschakelbare differentieelsperren zijn op beide assen standaard – heel fijn.
Dan het rupsonderstel met de vier loopwerken. Deze heeft Versatile samen met de Canadese fabrikant Camso (voorheen Camoplast) ontwikkeld. Die zijn dus – afgezien van de op de Versatile DT gebaseerde MTS 3630T-scrapertractor met CAT-motor – alleen te vinden op de drie-kleurige kniktractoren uit Winnipeg.
Het bijzondere zit in de twee geleidewielparen die zowel in de lengterichting als dwars op de rijrichting kunnen pendelen en daarmee een in deze tractorklasse concurrentieloze bodemaanpassing geven.
Nog altijd uniek: de twee geleidewiel- paren kunnen zich in de lengterichting en dwars op de rijrichting aanpassen aan oneffenheden van de grond.
Versatile noemt dit ‘twee-weg-oscillatie’
Bij de concurrentie zijn de geleidewielparen ofwel star opgehangen (John Deere 9RX) of als trio op een silent-block-geveerde balk (Case IH Quadtrac).
Vanzelfsprekend kunnen ook de driehoekige rupsloopwerken zelf als eenheid in de rijrichting ten opzichte van elkaar bewegen om zich aan grotere oneffenheden in de bodem aan te passen. Daarbij komt nog de oscillatie van het grote knikscharnier, waarin de voor- en achterwagen maximaal plus of min 12 graden ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.
Eveneens enorm is de uitvoering van het oscillerende knikscharnier.
De stuuruitslag van de knikbesturing is overigens maximaal 33 graden, waarmee de Delta Track qua draaicirkel onder de 11,60 meter blijft (c.q. bochtstraal 5,80 meter). Al deze waarden liggen ongeveer op het niveau van de twee belangrijkste concurrenten.
De krachtoverbrenging geschiedt slipvrij met nokken aan de binnenkant van de rupsband, waarbij er effectief steeds 6,5 nokken van het aandrijfwiel in aangrijping zijn. Opvallend is dat de spanwielen gesloten zijn; daardoor is de zelfreinigende werking en de warmteafvoer bij lange ritten op de weg beperkt.
Vijf aan de binnenzijde liggende nokken brengen het aandrijfmoment over op de versterkte rubberen rupsbanden.
Peilglaasjes op de assen van de span- en geleidewielen voor controle van het oliepeil en de staat van de olie bij de dagelijkse onderhoudscheck heeft Versatile weggelaten.
Bij de rupsen heb je –tenminste theoretisch– de keuze tussen een breedte van 762 mm en 914 mm. Met de smallere rupsen is de 610DT echter al een forse 3,40 meter breed. Daarom heb je voor het rijden op de weg een vergunning nodig. Het breedste punt bij de smallere rupsen is overigens de loopwerkophanging aan het frame, en niet de rupsen zelf.
Op aanvraag meer doorstroom
Wat betreft de werkhydrauliek en de achterhef bleef alles bij het oude. Standaard is een axiaalplunjerpomp met een opbrengst van 208 l/min, op aanvraag is een tandemversie met 418 l/min leverbaar. Daarmee worden standaard vier en optioneel maximaal zes dubbelwerkende regelventielen op de achterzijde van olie voorzien.
De Cat IV-achterhef is tegen meerprijs leverbaar, maar helaas alleen zonder vanghaak. Ook een montageframe als alternatief voor de klassieke vanghaak is er niet. Daardoor is het aan- en afkoppelen van machines in de driepuntsbevestiging alleen met assistentie van een tweede persoon mogelijk.
Cat IV-achterhef tilt tot maximaal 8,9 ton. Op aanvraag is daar ook een snelkoppeldriehoek voor.
De maximale hefkracht van 8.900 kilo is in deze klasse meer dan voldoende.
De trekstang is er naar keuze met een belastbaarheid van 4,1 of 5,4 ton – typisch Amerikaans. Dankzij de automatische vergrendeling kun je daarmee machines in je eentje aan- en afkoppelen. Door de afsteuning op de voorwagen onder de transmissie werkt de dynamische aslastverplaatsing bij trekwerkzaamheden vrijwel gelijkmatig over voor- en achterwagen.
Veel meer comfort op de Versatile kniktractoren
Met circa 8 m2 glasoppervlak is de cabine net als voorheen een van de grootste op de markt. Het geluidsniveau aan de binnenkant zou echter best wat lager mogen zijn.
Met een glasoppervlak van acht vierkante meter is de cabine van de Versatile DT net als voorheen een van de grootste op de markt. Het zicht rondom is super – ook omdat de achterwagen laag is en de motorkap naar de cabine toe smaller wordt.
Een duidelijk stuk comfortwinst geeft de sinds 2017 standaard aanwezige cabinevering; tot dan toe was er alleen een after-market-oplossing van de Amerikaanse fabrikant AgCab Solutions. De huidige fabrieksversie heeft schokdempers en schroefveren op vier ophangpunten, waarbij torsiestaven kantelbewegingen moeten tegengaan – wat in de praktijk ook echt super functioneert.
Vanaf modeljaar 2018 is de vierpunts- cabinevering standaard aanwezig op de Delta Track.
Een verdere nieuwigheid is de geïntegreerde 10 inch grote touch-terminal in de rechter armleuning. Terwijl de voorganger met een kleinere, klassieke terminal alleen de werkhydrauliek kon aansturen, zijn bij de nieuwste generatie ook motor- en transmissieparameters te controleren en wijzigen.
Dit 10 inch grote touchscherm vervangt de tot nu toe gebruikte terminal, die in zijn functies sterk gelimiteerd was.
Jammer is dat er geen alternatieve bediening is met knoppenpaneel of draai-drukknop, en verder spreekt de terminal geen ISOBUS en kan er ook geen GPS-besturingssysteem worden geïntegreerd. Daarvoor is een tweede terminal nodig – iets waarmee te leven valt.
Geheel bij de tijd is de mogelijkheid om een of twee camera’s aan de terminal aan te sluiten, bijvoorbeeld als hulp bij het aankoppelen van machines.
De ladder naar de cabine klapt met een servomotor automatisch omhoog zodra de 610DT wegrijdt.
Technische gegevens Versatile 610DT kniktractor
Motor: Cummins QSX15 T4F-zes-cilinder, cilinderinhoud 14,9 l; 455 kW (605 pk) @ 2.100 tpm, 485 kW (650 pk) @ 1.800 tpm; maximaal koppel 2.779 Nm @ 1.400 tpm; uitlaatgasnorm Tier 4 final met EGR, DPF en SCR; dieseltankinhoud 1.703 l, AdBlue-tank 91 l; onderhoudsinterval 300 bedrijfsuren.
De Cummins QSX15 voldoet nu aan Tier 4 final. Het koppel is indrukwekkend, maar het geluid ook. Een onderhoudsinterval van 300 uur is korter dan bij de concurrentie.
Transmissie en aftakassen: Caterpillar TA22 full-powershift, 16/4 versnellingen; PTO achter 1.000 toeren optioneel.
Hefinstallatie & hydrauliek: Cat IV-achterhef optioneel, max. hefkracht 8.900 kg; 208 l/min (optioneel 416 l/min) bij 200 bar; 4 x dubbelwerkende circuits standaard (6 x dw optioneel).
Chassis: massieve constructie; Okubo-constructiemachineassen met sperdifferentiëlen; oscillerend knikscharnier (max. +/- 13° oscillatie, max. 33° stuuruitslag naar beide kanten); dieseltank op voorste wagen.
Afmetingen en gewichten: buitenbreedte met 762mm- rupsbanden 3,40 m; bedrijfsgewicht 26.694 – 30.600 kg.
Mening uit de praktijk over de Versatile kniktractor
Veel power en een comfortabele werkplek
Het loonbedrijf Oldisleben heeft sinds zomer 2018 een Versatile 610DT in gebruik, met een 12-scharige Kverneland PW-ploeg.
Marcus Mälzer
Tot nu toe heeft de kniktractor in ongeveer 500 bedrijfsuren een oppervlak van ruim 1.400 hectare geploegd. ,,Wij ploegen voor het zaaien ongeveer 15 centimeter diep, bij de wintervoor 20 tot 25 centimeter”, legt chauffeur Marcus Mälzer uit.
,,De 610DT maakt hier vooral indruk door zijn vermogensafgifte bij lage toerentallen, wat waarschijnlijk aan de grote cilinderinhoud ligt. Het verbruik ligt tussen de 12 en 14 liter per hectare, op zware oppervlakken met flinke hellingen kan dat oplopen tot 17 l/ha. De brandstoftank krijgen we door de vorm maar voor 94 procent gevuld. De transmissie schakel ik uitsluitend handmatig, maar bij het verplaatsen vind ik de programmeerfunctie voor het overslaan van een of twee versnellingen erg fijn. De spatiëring is voor ons voldoende.”
Ook over het rijcomfort is Marcus tevreden: ,,Door de beweegbare geleidewielparen krijg ik geen harde klappen meer, zoals bij onze andere rups-kniktractoren. De cabinevering werkt echt goed en het geluidsniveau in de cabine is acceptabel. De ruimte is ongeëvenaard en de airconditioning kan het ondanks het grote glasoppervlak heel goed aan. Dat ligt ook aan de rondom het plafond geplaatste ventilatieopeningen en de geventileerde stoel. Ook de verwarming werkt goed.”
Het bedrijf waar we op bezoek waren zet de 610DT bijna uitsluitend in met een 12-scharige Kverneland PW.
Onze conclusie
De Versatile 610DT weet vooral indruk te maken met zijn sterke motor, de onderhoudsvriendelijkheid, de solide hoofd-componenten en de zeer goede bodemaanpassing van het rupsonderstel. Dankzij de cabinevering is het rijcomfort merkbaar verbeterd, terwijl de nieuwe touch-terminal het bedieningsgemak heeft verhoogd. Daarmee is hij een sterke concurrent voor zijn klassegenoten.
- + sterke motor
- + grote, midscheepse dieseltank
- + solide powershifttransmissie
- + geleidewielen op 3D-bogie-as
- + robuuste planetaire assen
- + uitstekende toegankelijkheid
- + zeer grote cabine
- – motor zeer rumoerig
- – minimale buitenbreedte 3,40 meter
- – stuursysteem en documentatie alleen met aanvullende terminal/tablet
De concurrentie: knikgestuurde rupstractoren in de 650pk-klasse
Versatile 610DT |
Case IH Quadtrac 620 |
John Deere 9620RX |
|
| Motor | Cummins QSX15 | FPT Cursor 13 | Cummins QSX15 |
| Cilinderinhoud | 14,9 l | 12,9 l | 14,9 l |
| Nom. vermogen | 455 kW (605 pk) @ 2.100 tpm | 462 kW (628 pk) @ 2.100 tpm | 438 kW (596 pk) @ 2.100 tpm |
| Max. vermogen | 485 kW (650 pk) @ 1.800 tpm | 509 kW (692 pk) @ 1.900 tpm | 473 kW (643 pk) @ 1.900 tpm |
| Max. koppel | 2.779 Nm @ 1.400 tpm | 2.941 Nm @ 1.400 tpm | 2.800 Nm @ 1.600 tpm |
| Uitlaatgasreiniging | EGR + SCR + DPF | SCR-kat | EGR + SCR + DPF |
| Dieseltankinhoud | 1.749 l (EU: 1.703 l) | 1.881 l | 1.490 l |
| Transmissie | Caterpillar TA22 full-powershift | Fuji full-powershift | JD/Funk e18 full-powershift |
| Versnellingen | 16/4 | 16/2 | 18/6 |
| Topsnelheid | 34 km/u | 37 km/u | 30 km/u |
| Hydrauliek | 208 l/min (opt. 416 l/min) | 216 l/min (opt. 428 l/min) | 220 l/min (opt. 435 l/min) |
| Max. hefkracht achterhef | 8.900 kg | 8.949 kg | 6.804 kg (opt. 9.000 kg) |
| Wielbasis/min. breedte | 3,90 m/3,40 m | 3,91 m/2,997 m | 4,12 m/2,985 m |
| Stuuruitslag | 33° naar elke kant | 38° naar elke kant | 36° naar elke kant |
| Leeggewicht | 26.694 kg | 27.100 kg | 26.761 kg |
| Max. toelaatb. totaalgewicht | 30.600 kg | 32.000 kg | 28.125 kg |