Op natte en/of steile gronden hebben zelfrijdende giertanks eigenlijk niks te zoeken. Vervaet houdt zich echter niet meer aan deze regel. Deze Nederlandse fabrikant heeft haar Hydro Trike geschikt gemaakt voor moeilijke omstandigheden, met vijfwielaandrijving en automatische tractiecontrole.
Het 20 kuub grote mestmonster verdeelt zijn gewicht over vijf wielen, elk met zijn eigen rijspoor.
Toen Mark Gelderland voor het eerst een bocht op een steile helling maakte terwijl hij meereed op de nieuwe Hydro Trike 5×5, kreeg hij zowat een hartverzakking. De productmanager van de Hydro Trikes greep zich op de bijrijderstoel vast aan de cabinedeur toen de boer van een testboerderij op een helling van 42% gewoon omkeerde.
Vervaet was met een prototype van de nieuwe vijfwielaangedreven ‘Trike’ (een naam die nu ietwat misplaatst is) naar Unterfranken gegaan, aangezien in de eigen vestigingsplaats Biervliet in Zeeuws-Vlaanderen (zo’n 10 km ten westen van Terneuzen) de testmogelijkheden op heuvelachtig terrein natuurlijk nogal beperkt zijn.
De machine is echter wel precies daarvoor gebouwd.
Hij moet het mogelijk maken om daar te werken waar zelfrijdende giertanks vanwege natte grond of te steile hellingen eigenlijk moeten afhaken. Voor dit doel nam Vervaet bij de Hydro Trike XL twee maatregelen.
De middenas kan door middel van een 175-l/min-hydrauliekpomp maximaal 130 pk aan de grond brengen.
Ten eerste kreeg de vijfwielige machine voor de middelste as een eigen hydraulische aandrijving. Een hydropomp met een opbrengst van 175 l/min kan 130 pk naar de twee wielen sturen.
Vervolgens kreeg de machine een systeem om de tractie van de wielen automatisch te controleren en het vermogen naar behoefte c.q. beschikbare grip te verdelen.
Elektronica regelt de wielen op de Vervaet Hydro Trike
De twee draaiknoppen waarmee de chauffeur het vermogen over vooras en achteras zelf kan verdelen zijn nog wel aan boord, maar je kunt deze taak nu fijn aan de elektronica overlaten.
Nog wel aanwezig, maar door de automatische tractiecontrole eigenlijk overbodig: draaiknoppen voor de tractie op voorwiel en achteras.
In de praktijk regelde de chauffeur meestal pas bij (of beter gezegd af) wanneer het al te laat was. Vervaet heeft de software erg mooi afgesteld. Hij grijpt bij gripverlies meteen in en brengt elk wiel tot de optimale tractie zonder schade aan de grasmat te veroorzaken.
Het concept functioneert, zo bevestigt onder andere Wim van Beekveld. Hij rijdt met een van de tien voorserie-exemplaren van de vijfwielige Hydro Trike. Als medewerker van een Nederlands loonwerkbedrijf heeft hij daarmee al 40.000 kuub gier uitgereden.
Tijdens onze test van de machine op nat grasland vertelde hij ons over zijn praktijkervaringen. Het hoofdargument voor een loonwerker: op nat grasland laat deze Hydro Trike nauwelijks bandensporen achter. Een belangrijk punt voor Nederlandse boeren, die het beschermen van de bodem zeer serieus nemen.
Niet zelden controleren ze al tijdens de inzet van de machine of de loonwerker de grasmat intact laat. En ze zijn kieskeurig: ,,Veel klanten willen alleen nog de 5×5-Trike op hun velden zien, niet onze driewielige giertanks”, vertelt Van Beekveld.
Wim van Beekveld heeft met een voorseriemachine al 40.000 kuub uitgereden.
Grasmatfluisteraar
Onder natte omstandigheden stuurden we daarom met de machine van Van Beekveld volledig in en benutten de binnen-draai-cirkel van 3,3 meter maximaal. We waren er zeker van dat we daarmee diepe bandensporen zouden veroorzaken en de grasmat zouden dichtsmeren.
Toen we uitstapten, bleek echter dat onze omkeermanoeuvre de grasmat nauwelijks aan te zien was. De optische test van loonwerkklanten was doorstaan.
De proef op de som: een krappe bocht maken met volle tank op nat grasland.
Vervaet heeft bij het op elkaar afstemmen van de vijf wielen veel werk verzet. De wielen van de middelste as schuiven voor het veldwerk uit totdat ze niet meer in de sporen van de wielen van de achteras rijden.
Zo heeft elk wiel zijn eigen rijspoor, bij een totale contactvlak-breedte van 4,5 meter.
Je kunt dat zelfs nog 0,4 meter meer maken, door op de achterwielen Mitas-banden in de maat 1250/50 R32 te monteren. Dan groeit echter de breedte van de machine bij weggebruik van 3,25 meter naar 3,45 meter.
Het bandenaflaatsysteem ontziet de bodem nog eens extra en zorgt voor meer grip. Met de testmachine reden we op de weg met 4,0 bar. Zelfs bij 40 km/u was dat mede dankzij de luchtgeveerde stoel heel comfortabel.
Bandenaflaatsysteem op drie van de vijf wielen: binnen luttele minuten van 4,0 bar naar 1,6 bar en terug.
Op het veld verlaagden we de bandenspanning naar 2,0 bar, wat de installatie binnen enkele minuten deed. Theoretisch was met 750-banden op de middelste as ook 1,6 bar mogelijk geweest, maar Van Beekveld raadt al te lage spanningen af, omdat de machine dan te weinig zijdelingse stabiliteit heeft en sneller gaat slingeren.
Hoe dan ook is het een knappe prestatie dat alle wielen bij elke stuuruitslag altijd met de juiste snelheid draaien, zodat er geen schade aan de grasmat ontstaat.
Het automatische stuursysteem van de machine gebruikt RTK-correctiesignalen doormiddel van een Starfire-ontvanger van John Deere.
De Vervaet Hydro Trike is geschikt voor dwarshellingen
Tegelijk is de machine dankzij de automatische tractiecontrole en het grote contactoppervlak geschikt voor hellend terrein, zowel grasland als akkers. Hij kan zowel goed klimmen en afdalen als zijdelings op de helling rijden.
Vervaet heeft de Hydro Trike voorzien van een hellingshoeksensor; detecteert die een dwarshelling, dan wordt de vering van het binnenste wiel van de middenas bijgepompt. Zo kan de machine enigszins tegenhangen en stabiel blijven rijden.
Royaal vermogen op de Hydro Trike
De vijfwielige machine heeft flink wat vermogen achter de hand voor zulke omstandigheden. Vervaet heeft hem ten opzichte van de voorganger 65 pk extra gegeven door nu de 530 pk sterke DAF Paccar-zescilinder van 12,9 liter te monteren.
De 530 pk sterke DAF Paccar-zescilinder is voor de vijfwielaangedreven Vervaet royaal bemeten en zeer goed toegankelijk voor onderhoud.
Het grote, laagtoerige blok (maximumkoppel bij 1.000-1.400 tpm) loopt naar verluidt heel zuinig.
Tijdens het mest uitrijden verbruikt hij volgens de meetgegevens van Vervaet gemiddeld ongeveer 75 liter per uur, op een werkdag gemiddeld 24 liter per uur. De motor maakt werksnelheden tot 20 km/u mogelijk wanneer je 15 kuub per hectare uitrijdt.
De zes-in-lijn zit linksonder de cabine, waar hij voor onderhoud en reparaties snel en gemakkelijk bereikbaar is.
Hetzelfde geldt voor de radiateur rechtsonder de cabine. Die reinigt zichzelf, door het omkeren van de luchtstroom. Is er toch een keer een nabehandeling nodig, dan kan hij snel worden uitgebouwd.
De goede toegankelijkheid van motor, filters en radiateur heeft in de afgelopen maanden het werk van Van Beekveld vergemakkelijkt.
Het zelfreinigende koelpakket is rechts onder de cabine aangebracht en optimaal toegankelijk voor onderhoud.
Nooit meer overlappen
De deelbreedteschakeling functioneerde goed tijdens onze test in Nederland. Wij probeerden hem uit langs de waterkant, bij overlappende rijsporen en op een paar op de applicatiekaart gemarkeerde plekken die niet mochten worden bemest.
Op het display was goed te zien wanneer het systeem deelbreedten uitschakelt.
In combinatie met de gierinjector Compact Profi van TBL Techniek en de Vogelsang-precisieverdeler functioneerde de automaat vlekkeloos. Hij blijkt erg praktisch wanneer je bijvoorbeeld schuin op een sloot af komt.
De deelbreedtenschakeling functioneerde in combinatie met de injector van TBL en de Vogelsang-precisieverdeler probleemloos.
Prima Claas-cabine
Een machine moet niet alleen de bodem en slootjes ontzien, maar ook zijn chauffeur, vooral op lange werkdagen.
De bij Claas ingekochte geveerde cabine doet dit voorbeeldig. Veel ruimte, goed zicht rondom, duidelijk ingedeelde bedieningselementen en de lucht geveerde stoel maken het werk aangenaam.
Bovendien is het in de cabine opvallend stil. Daaraan draagt volgens Vervaet ook de boordhydrauliek bij. Nieuwe hydrauliekcomponenten hebben de machine liefst 4 à 5 dB stiller gemaakt.
De dashboardelementen en het display zijn goed op elkaar afgestemd en intuïtief te bedienen.
Technische gegevens Vervaet Hydro Trike 5×5
Motor: DAF Paccar MX-13 390, zescilinder-lijnmotor, cilinderinhoud 12,9 l; nominaal vermogen 390 kW (530 pk) @ 1.675 tpm, max. koppel 2.600 Nm @ 1.000-1.400 tpm; voldoet aan emissienorm Trap 5 met SCR en DPF; dieseltankinhoud 800 l, AdBlue-tank 85 l.
Aandrijving & onderstel: traploze hydrostatische aandrijving, 0-40 km/u, VSG-transmissie (Vervaet Stepless Gearbox), achterasaandrijving hydromotor plus cardanas; Omni-assen met planetaire eindaandrijving; hydropneumatisch-mechanisch geveerde driepunts-wielophanging met separate wielophanging voor de middenas; hydraulische dwarshellingstabilisering.
Giersysteem: verzinkte stalen 20m3-tank met vuilafscheider, 9.000-l-pomp van Börger, cycloonsnijinrichting; driepunts-achterhef met max. 8,5 t hefkracht; zuigarm 8 inch, optioneel 10 inch, 180° draaibaar.
Afmetingen & gewicht: hoogte 3,95 m, lengte 8,9 m, breedte 3,25 m bij bandenmaat 1050/50 R32; leeggewicht 19 t.
De concurrentie: zelfrijdende giertanks met bodemvriendelijk onderstel
Vervaet Hydro Trike XL 5×5 |
Holmer Terra Variant 585 |
Ploeger AT5105 LNMS |
|
| Motor | DAF Paccar MX-13, Stufe V | Mercedes-Benz OM 473 LA, St. 4f | Scania DC13, Stufe V |
| Cilinderinhoud | 12,9 l | 15,6 l | 13 l |
| Nominaal vermogen | 390 kW (530 pk) | 430 kW (585 pk) | 405 kW (550 pk) |
| Koppel | 2.600 Nm | 2.750 Nm | 2.370 Nm |
| Dieseltankinhoud | 850 l | 720 l | 675 l, opt. 250 l extra |
| Aandrijving | hydrostatisch-traploos, achteras hydr.-mech., 0-40 km/u, 5-wielaandrijving | 18/6 powershifttransmissie tot 40 km/u, permanente 4-wielaandrijving | CVT ZF ECCOM 5.0, hydr. voorwiel-aandrijving, perm. 5-wielaandr. |
| Onderstel | hydr.-mech. geveerd, Omni-assen met planetaire eindaandrijving, hydr. dwarshellingstabilisering | planetaire stuurassen, onafhankelijke voorwielophanging, hydr. dwars- hellingstabilisering | mechanische Kessler-bogie-as met twee stuurassen |
| Giertank | 20 m3, verzinkt staal | 21 m3 glasvezel | 25 m3, glasvezel |
| Gierpomp | 9.000 l/min | 9.000 l/min | 9.000 l/min, optional 15.000 l/min |
| Zuigarm | 8 inch, opt. 10 inch, 180° draaibaar | 10 inch, 180° draaibaar | 8 of 10 inch, 160° draaibaar |
| Hefinstallatie achter | 3-punts, max. hefkracht 8 t | draaibaar, max. hefkracht 7 t | 3-punts, max. hefkracht 7 t |
| Buitenbreedte, bandenmaat | 3,25 m met 1050/50 R32 (achter); 1250/50 R32 mogelijk | 2,55 m met 800/65 R32; 3,00 m met 1050/50; 3,30 m met 1250/50 | 3,10 m met 1050/50 R32 |
| Leeggewicht | 19 t | 21,6 t | 24 t |
Er zijn zuigarmen in verschillende varianten, elk in 8 of 10 inch.
Onze conclusie over de Vervaet Hydro Trike 5×5
Zelfrijdende giertanks voor gebruik in moeilijke omstandigheden worden door de nieuwe mestwetgeving en korter wordende uitrijperiodes populairder.
Vervaet heeft haar bewezen Hydro Trike nu voor dergelijke toepassingen geschikt gemaakt. Het verschil wordt daarbij gemaakt door de software.
Met alleen een aangedreven extra middenas die je met de hand instelt, zou je er waarschijnlijk moeilijk de optimale tractie en bodemsparing uit halen. Door de automatische tractiecontrole trek je daarentegen maximaal profijt uit elke vierkante centimeter extra contactvlak van de banden.
Op loonwerkbedrijven die in de toekomst waarschijnlijk ook op moeilijkere velden het mest uitrijden moeten overnemen, komt de machine daarom goed van pas.
+ mooi afgestelde 5×5-aandrijving
+ royaal motorvermogen
– breedte altijd groter dan 3 meter
Dit testrapport is eerder verschenen in het Agri Trader Test Jaarboek.