Leestijd: 10 minuten

Akkertest | Met het type 40.9 breidt de Italiaanse verreikerspecialist Merlo de Multifarmer serie naar boven uit. Op ons testbedrijf mochten we een voorserie exemplaar van deze verreiker met tractoraspiraties voor u uitproberen.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (10)

Met de korteschijveneg hebben we de Multifarmer 40.9 als akkertractor ingezet. Met een overtuigend resultaat.

Graan afrijden, stoppels inwerken, hooi keren en graskuilvoer op zwad leggen. En dat liefst allemaal in een keer. Op de drukste momenten zit een landbouwer vaak verlegen om een extra tractor. De Multifarmer serie van Merlo wil hier het alternatief zijn. Met driepuntshydrauliek en een aftak as aan de achterkant penetreert de reeks al sinds 2001 de markt voor klassieke tractoren. De Multifarmer kan en wil een trekker niet vervangen. Maar bepaalde klussen kan hij er zeker van over nemen.

Koppelsterke Deutz motor

Zijn kracht haalt de Merlo Multifarmer 40.9 uit een Deutz motor van 4 liter cilinderinhoud. Met 115 kW/156 pk en een koppel van 609 Nm heeft de common railkrachtbron van de verreiker meer dan 25 kW/34 pk meer dan de andere modellen uit zijn serie. Dat mag bij eerste oogopslag geen al te groot verschil zijn, in de praktijk is het bonusvermogen duidelijk merkbaar en het doet de machine op alle vlakken goed.

Omdat emissie eisen ook gelden voor telescoopladers is de krachtbron conform 3b en voorzien van een dieselroetfilter. Dat onderdeel is zelf regenererend. Het reinigingstraject speelt constant op de achtergrond. Daarvoor moet de motor een zekere tijd een bepaalde temperatuur houden. Als dat niet lukt omdat de verreiker er te weinig voor wordt gebruikt, dan moet de zaak om de 2-3 weken grondig schoongemaakt worden. In de cabine zit een indicator die de berijder daarop attendeert. In dit geval werkt de regeneratie slechts onder drie voorwaarden: De rijaandrijving moet in de neutrale stand staan, de parkeerrem moet vastgezet zijn en de hydrauliek en PTO moeten afgeschakeld zijn. Feitelijk is de verreiker in zijn regeneratietijd niet inzetbaar. Maar mocht hij onverhoopt toch nodig zijn, dan kan de berijder het proces straffeloos onderbreken. Alleen wordt de interval tot de volgende reiniging dan korter.

De koelers voor hydraulische olie, transmissie olie en verbrandingslucht zijn samengebouwd en eenvoudig schoon te maken. De 40.9 heeft een gescheiden oliehuishouding voor het hydraulische systeem en de voortbeweging. De reservoirs daarvoor zitten makkelijk bereikbaar, onder de motorkap.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (1)

Bij een blik onder de motorkap vallen de compacte koelerunit voor verbrandingslucht, transmissie en hydraulische olie en het dieseldeeltjesfilter op.

Hydrostaat met twee driving ranges

De Merlo Mulitfarmer wordt in beweging  gezet door de hydrostatische CVTronic transmissie. Het systeem bestaat uit een loadsensing pomp die direct aan de motor is gebouwd en twee axiaalzuigermotoren. Bij overslag en werk op de akker liepen de beide motoren in tandem om het maximale koppel te leveren. Bij transport wordt de ene motor afgeschakeld om brandstof te  besparen. Het afschakelen gebeurt automatisch en zonder het aandrijfkoppel te onderbreken. Tijdens het werk wordt de overgang niet opgemerkt.

De transmissie heeft twee driving ranges. De eerste gaat van 0-16 km/u en is bedoeld voor ritten waarin precies gewerkt moet worden of als er grote stootkrachten gevraagd worden. Het tweede rijgebied loopt van 0-40 km/u. Wij reden de verreiker meestal in de automaatstand waarin de elektronica de beslissingen voor de bestuurder neemt.

Ook op de Multifarmer 40.9 wordt het gepatenteerde Electronic Power Drive systeem gebruikt (EPD). Net als bij tractoren met een traploze transmissie maakt dat van het gaspedaal een rijpedaal. De berijder geeft door te drukken de snelheid aan. Het systeem regelt dan zelfstandig het motortoerental en kiest daar de juiste overbrenging bij. Daarbij belooft Merlo het grootst mogelijke vermogen bij een minimaal verbruik. Natuurlijk is de afstelling van het systeem nog handmatig aan te passen.

Met een draaipotentiemeter in de cabine kan de berijder kiezen tussen de modi: Torque Control, Speed Control en Fine Control. In de Torque Control modus ligt de nadruk op kracht, bijvoorbeeld voor hef of stootwerk. De Speed Control is er voor de hogere snelheden. De Fine Control laat de besturing subtieler werken voor preciezer manoeuvreren bijvoorbeeld. De verstelling is eenvoudig en ook onder het rijden mogelijk.

Volgens Merlo bespaart het EPD systeem ten opzichte van de concurrentie tot 3 liter diesel per uur. Omdat de urenteller op onze voor-seriemachine helaas niet aanwezig was, konden we dat niet controleren. Het enige punt van kritiek op de bediening gaat over de keerschakeling. Bij verandering van richting is er een 1-2 seconde durende pauze waarin de 40.9 niet op gascommando’s reageert. Dat moet wat vlotter kunnen.

Lange arm met hydraulische  belastingcontrole

Zoals de aanduiding 40.9 van de Merlo Multifarmer al vermoeden doet, kan de Multifarmer met zijn driedelige telescooparm een last van vier ton tot negen meter hoog tillen. Dat is volgens de fabrieksopgave. Voor mensen die het zo hoog niet hoeven hebben is er een, verder bouwgelijk, parallelmodel 40.7 met een hefhoogte van 7 meter. Bij onze 40.9 hebben we een maximale hefhoogte van 8,95  meter gemeten. Dat valt binnen de toleranties. In standgas schuift de Multifarmer zijn arm omhoog in 21,3 secondes. Bij vol gas in 8,8 secondes. weer inschuiven gaat in 16,2, respectievelijk 6,6 secondes. Het uitdrukken van de arm op volle lengte duurt bij standgas 24,2 secondes, het intrekken 15,4. Bij vol gas gaat dat aanzienlijk sneller: 9,8 resp. 6,4 seconden.

Wat we hebben gemist is een softstop functie die het harde aanslaan van de telescooparm voorkomt. Door de dikke banden onder onze voor-seriemachine kon de graafdiepte niet uitgeprobeerd worden. Daar komt nog een oplossing voor. Om vooral wegtransport comfortabeler te maken is er op verzoek een trillingdemper aanwezig.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (6)

In de chip aan het aanbouwapparaat zitten alle data die het CDC systeem nodig heeft.

Als erg praktisch ervaren we de automatische gereedschapsherkenning in verbinding met het Merlo CDC systeem voor belastingscontrole. Aan de hand van een chip op het gereedschapswerktuig herkent de sensor de machine. De boordcomputer weet daardoor direct het gewicht en het lastzwaartepunt van de aanbouw. Het systeem werkt momenteel alleen nog maar met gereedschapswerktuigen uit eigen fabricage.

Bij aanbouw van ‘vreemde’ gereedschapswerktuigen kan de berijder per draaiknop kiezen uit drie vooraf omschreven profielen. Het CDS  systeem meet de hoek van de arm, de belading en de mate van uitgeschoven zijn. Van daaruit berekent hij de geometrische positie van de last. Uit de vergelijking van de positie en de beladingsgraad berekent hij de stabiliteitsgraad en de waarde tot de  stabiliteitsgrens.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (4)

De lastpositie laat een punt zien die bij een toenemende stabiliteitsindex groen, geel of rood wordt.

Als de vooraf ingestelde maximale waarde bereikt wordt, dan volgt er een geluidssignaal. Om het kantelen van de verreiker te voorkomen, stopt de beveiliging de actie voordat de 100% bereikt is. De chauffeur kan dan de telescoop intrekken, waardoor alle functies weer vrij komen. Ervaren chauffeurs kunnen de overbelasting beveiliging ook manueel met een draaischakelaar over nemen. Maar dat is hoogstens aan te raden wanneer de telescoop niet ingeschoven kan worden om de last te verminderen.

Om die draaischakelaar te kunnen gebruiken is een aparte sleutel nodig. In bedrijven met een wisselende bezetting of minder ervaren personeel kan die in een bureaulade opgeborgen worden om alleen in uiterste nood gebruikt te worden.

De belangrijkste informatie, soort aanbouwapparaat, getild gewicht, maximaal gewicht, hefhoogte, hefhoek, de stabiliteitsindex en dergelijke, zijn allemaal duidelijk zichtbaar op een display in de cabine. Een kleurige rij LEDs in de A-stijl geeft duidelijk aan wat de stabiliteitsindex is.

De ingebouwde weegschaal is bij dagelijks gebruik erg handig. Hij is dan wel niet geijkt, maar betrouwbaar en nauwkeurig genoeg. De computer houdt bij het wegen rekening met de invloed van omstandigheden als stand van het apparaat en dergelijke. Wegen is dus mogelijk in elke positie en zelfs rijdend. Dat is een idee met mogelijkheden.

De twintig laatste wegingen laten zich optellen en vastleggen. Wie vaak grote vrachtauto’s of aanhangers vult zal daar blij mee zijn.

Sterke hydrauliek

Het mooiste van de Multifarmer vinden we aan de achterkant: de daar aangebrachte driepuntshydrauliek tilt dik 7 ton, daar hoeft Merlo de vergelijking met tractoren met trekkers uit het 120 pk segment niet te schuwen. De EHR laat zich vanuit de cabine goed en eenvoudig bedienen.

Aan de PTO levert de Merlo Multifarmer 100 kW/135 pk. De zachte aanloop heeft ons nog niet overtuigd, dat moet in de seriebouw beter worden. Er is ook een toerenteller voor de aftak as leverbaar in het display aan de stuurstang. De vier hydraulische regelunits aan de kont worden via tuimelhendels in de armsteun proportioneel gestuurd. Met wat  vingertoppengevoel gaat dat aardig goed.

Minder goed ging het bij het koppelen van de hydraulische slangen. Die konden niet altijd drukloos gemaakt worden zodat er nogal wat kracht nodig was en de chauffeur een paar scheuten olie over zijn handen kreeg. Maar met zijn 140 l/min overtreft de Multifarmer de standaardtractoren op hydraulisch gebied.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (3)

Op de infodisplay aan de stuurkolom heeft de berijder (bijna) alle belangrijke informatie steeds in blik.

Ruime cabine, eenvoudige bediening

De nieuwe ROPS-FOPS cabine is licht en uitnodigend ingericht. In de gesloten cabine op onze testmachine hebben we 85.6 dB(A) gemeten. Bij de machines uit serieproductie moet dat nog duidelijk beter worden. De cabine biedt voldoende plaats en is heel comfortabel door de cabinevering. Dankzij de panoramische voorruit is er ruim zicht op het gereedschap. Alleen zorgt de kromming van de ruit op ooghoogte voor wat beeldvervorming.

Aan de joystick zitten de belangrijkste functies. Heffen, dalen en uitdrukken van de arm, kippen van het aanbouwapparaat, rijrichtingkeuze, vergrendeling van de apparatuur etc. Het uitschuiven van de hefarm en de vergrendeling van de apparaatkoppeling gaat via twee direct naast elkaar liggende rollen. Dat is niet handig en kan tijdens drukke inzet tot misverstanden leiden.

De Multifarmer beheerst de drie klassieke manieren van sturen: voorwielbesturing, vierwielbesturing en de hondengang. Zijn draaicirkel is 4,5 m. Als praktisch ervoeren we ook de aan de pendelassen gemonteerde hydraulische cilinders. Ze kunnen enerzijds als niveaucompensatie gebruikt worden, aan de andere kant ook als sper voor de pendeling dienen. Afhankelijk of er met de telescoop of de achterste hydrauliek wordt gewerkt kan zo de betreffende as gesperd worden. Dat geeft een standbeveiling en verbetert het bodemcontact.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (5)

Ondanks veel bedieningselementen oogt de rechter armsteun niet overladen.

Is de Merlo Multifarmer geschikt als tractor?

de Multifarmer kan een standaard tractor niet helemaal vervangen. We hebben dat op de akker getest met een drie meter brede korteschijveneg en op de weide met een zes meter brede keerder. In beide gevallen maakte de Multifarmer een goede indruk, en scoorde hij vooral met zijn goede wendbaarheid en zijn panoramisch uitzicht. Met zijn leeggewicht van bijna 9 ton is hij ongeveer 3,5-4 ton zwaarder dan een standaardtractor in het 120 pk segment en hij hoort dus niet tot de lichtgewichten. En tegen de daarmee samengaande bodemdruk helpen zelfs de brede banden maar beperkt.

De hydrostatische aandrijving had zeker op heuvelachtige akkers zijn nukken. Of zijn mogelijkheden om tijdens piekdrukte in te springen als ‘soort van tractor’ relevant zijn, dat moet de landbouwer beslissen. Maar het is wel de moeite van het overdenken waard.

De telescooptractor - Merlo Multifarmer getest op de akker (2)

Ook op de weide scoorde de Multifarmer punten met zijn wendbaarheid.

In een oogopslag

  • Verreiker met driepunt hef en PTO  aan de achterkant
  • Het sterkste model uit zijn serie
  • 9m max. hefhoogte, max. 4 ton heflast
  • 7 Ton hefvermogen aan de achterkant
  • Deutz motor met 115 kW (156 pk) en een koppel van 609 Nm
  • Dynamische lastcontrole en niveau compensatie

Technische gegevens Merlo Multifarmer 40.9

Prestaties
Hefkracht (kg) 4000
Hefhoogte (mm) 9000
Kiphoek palletvork omlaag (graden) 13
Kiphoek palletvork omhoog (graden) 127
Kiphoek standaardbak  boven (graden) 34
Totale hoek gereedschapsdrager (graden) 140
Motor
Fabrikant Deutz
Type 4.2 stap 3b
Vermogen bij 2400 tpm, ISO 14396 (kW/pk) 115/ 156
Max. koppel bij 1600 tpm (Nm) 609
Aantal cilinders 4
Cil. inh. (l) 4,04
Rij aandrijving
Transmissie CVTronic
Driving ranges (km/u) 0-16 en 0-40
Topsnelheid (km/u) 40
Tankinhoud
Diesel (l) 155
Hydr. olie (l) 105
Assen
Voor/achter pendel-assen
Dif. Sper V/ A optioneel/standaard
Stuuruitslag (graden) max. 35
Soorten besturing vierwielen, voorwielen, hondengang
Werkhydrauliek
Soort Load-Sensing
Prestaties (l/min- bar) 140-210
Afmetingen
Lengte met draagframe (mm) 5295
Max. breedte (mm) 2520
Hoogte tot cabinedak (mm) 2560
Draaicirkel ovr de wielen (mm) 4500
Grondspeling (mm) 480
Gewichten
Leeggewicht (kg) 8800
Toel. totaalgew (kg). 15000
Banden (standaard) 600/55-26,5

 

Lof en kritiek

Aandrijving: Met de hydrostatische CVTronic aandrijving rijdt de Multifarmer erg prettig. Bij het wisselen van rijrichting is er echter een lange pauze voordat de lader weer gas opneemt.

Weegschaal: de ingebouwde weegschaal was bij dagelijks gebruik erg handig. Hij is niet geijkt, maar nauwkeurig genoeg. Het mee ‘wegen’ van omgevingsfactoren en de gereedschapspositie beviel ons zeer goed.

Apparatenaanbouw: De aanbouw van gereedschapswerktuigen is simpel. Vergrendeling openen, apparaat inklappen, weer borgen. Klaar. Bij een zware bak gaat dat altijd goed. Bij een lichte vork valt de onderste bevestigingsplaat niet altijd in zijn houder. Dat maakt aankoppelen dan wat onhandig.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Algemene indruk

De Merlo 40.9 is een verreiker uit het bovenste segment voor grote(re) bedrijven. Als verreiker slaat hij een erg goed figuur. Met zijn hekhydrauliek en PTO kan hij ook aardig wat tractor werkzaamheden over nemen.

De telescooparm tilt 4 ton tot max. 9 meter hoog. De bediening is Merlo typisch eenvoudig.

De dynamische lastbewaking CDC zorgt voor een hoge mate van standvastheid.

Dat vindt Merlo er van…

…over de cabine: Een helder design en optimaal uitzicht geven de herziene cabine zijn plussen. De binnenbreedte is groot en de hydropneumatische vering comfortabel.

…over de aandrijving: de Multifarmer is conform de 3b eis en is sterk genoeg om aan de hoogste inzet te voldoen. De CVTronic transmissie maakt het werken in de automaatmodus nog comfortabeler.

…over het concept:  Met de 40.9 wordt het concept, dat op de Agritechnica in 2001 werd voorgesteld en waar we een zilveren medaille voor kregen, uitgebouwd.

Nieuwe testrapporten per email ontvangen?

We sturen je geen spam!
Lees ons privacybeleid voor meer informatie.