Rijtest van de Ropa Euro Tiger | Aan het oogstfront is de euro-Tiger V8-4 van Ropa de maarschalk. We reden met de nieuwste versie van de frontrooi tanker, op grotere wielen, een nieuwe motor en meer hydraulisch vermogen.
De gigantische pootmachine euro-Tiger V8-4 van Ropa neemt 40 m3 bieten op zijn schouders.
Het hart van de tijger
In de nieuwe Ropa Tiger bromt een motorhart met een ster en acht cilinders. De blauwe tankvulopening verraadt het al: de Mercedes motor gebruikt SCR emissie technologie en vernevelt AdBlue in zijn katalysator. Hij voldoet aan de emissie eis Tier 3b en verstopt zich achter de bunker, als het ware in de bagageruimte van de rooimachine. Terwijl zoiets als een gigantisch 16 literblok zich maar nauwelijks kan verstoppen.
De V-vormig opgestelde cilinders leveren ongeveer 440 kW (600 pk) en de machine is daar op zijn hoogste veldoverbrenging 9 km/u snel mee aan het werk. Dan regelt het motormanagement het toerental af op 1.600 tpm in plaats van de normale 1.250 tpm en gaan er circa 28 liter per uur door de inpuitnozzles.
Om de tijger het vuur niet aan de schenen te leggen bewaken twee gescheiden koelsystemen de koelvloeistof temperatuur, de transmissie temperatuur en de airco, de compressielucht en de hydraulica. Elk pakket koelers krijgt zijn verse lucht direct via het zwarte rooster aan de zijkanten van het motorcompartiment. Er is in elk geval voldoende hydraulische olie te koelen, want zowat alles dat beweegt is via oliedruk aangedreven. En al die olie wordt onder druk gezet met Rexroth pompen.
Met de nieuwe load sensing technologie heeft de Tiger 12% extra pompopbrengst in zijn systeem. Als de motorpanelen van de grote roofkat open gaan is het indrukwekkend hoe mooi en zorgvuldig alle leidingwerk is gelegd. En overal is in voldoende werk- en serviceruimte voorzien. Mocht het bij grotere reparaties toch eens nodig zijn meer werkruimte te hebben, dan is de 1.380 liter olietank met draadspindels te laten zakken. Handig.
Rechts in de rijrichting houden koelers de temperatuur van compressielucht, koelvloeistof en airco binnen de perken. Er achter zit de grote oliekoeler.
Hakselen, toppen, rooien
Zoals een tijger zijn snijtanden in zijn bek heeft, zo zit de ‘bite’ ook bij de Ropa aan de voorkant, de dors- en rooi-installatie.
We reden in de standaarduitvoering PISh. Gemaaid suikerbietenloof wordt door de integraal hakselaar tussen de rijen gelegd, hierdoor is aaneengesloten rooien mogelijk. Over hoe suikerbieten nu uiteindelijk getopt en geoogst moeten worden is de afgelopen jaren zwaar gediscussieerd. Conventioneel koppen, alleen ontbladeren of met de minimaalsnede werken. Voor dat laatste koos Ropa drie jaar geleden en sinds die tijd zijn alle machines gemaakt volgens die aanpak.
De manier waar op Ropa kopt: ruwweg het loof klappen of met minimaalsnijdend de biet krap onder de bladaanzet ‘scheren’. Maar dan wel achter elkaar.
Stalen messen op de vlegelas verwijderen het loof grof. De hoogte wordt bepaald door twee aan de zijkant gemonteerde tastwielen op luchtbanden. Die zijn allebei hydraulisch in te stellen en de berijder kan ze aan de akkerrand handmatig voor de vlegelinstallatie plaatsten. Er blijft 5-7 cm bladsteel aan de biet zitten.
De as draait een rustige 850 tpm. Dat lage toerental en de vlegelmessen, die de bodem en de suikerbiet zelf niet raken, moeten goed zijn voor de zuinigheid en het onderhoud van de machine. En dan komt wat Ropa de ‘Micro Topper II’ noemt. Een tastkam leidt een 5 mm dun mes evenwijdig op hoogte. Dat snijdt niet de kop van de biet af, maar scheert het loof onder de blad aanzet. Bij kleine- en diep zittende bieten wordt de tasterafstand kleiner, bij grote bieten die verder boven de grond uitsteken groter. Stalen veren geven voorspanning aan de Micro Topper van de tweede generatie, drukken de tastkam en de messen omlaag waardoor de messen op hogere snelheid beter reageren. Die messen moeten wel scherp zijn.
Naar opgave van Ropa hebben ze een standtijd van 300 hectares. Tijdens onze test werkte de Micro Topper naar tevredenheid. Wat ooit bedacht was voor de biobietencultuur brengt zo dus de winst voor de suikerbieten oogst. Het voordeel van de minimaalsnede techniek zit is eigenlijk rekenkundig: de bieten kunnen niet te ver getopt worden. Er blijft dus meer biet over. Bij 2-3% bieten opbrengst en nauwelijks meer verlies blijft er zo meer over voor de boer.
De grond uit
De werkomstandigheden tijdens onze Tijger-test waren ideaal. De bodem was goed berijdbaar en de bieten kwamen mooi los. Daarom stonden de peddelbladen die in elke rij de bieten tegen de scharen aandrukken niet ver naar voren. Op hun as draaien ook de stalen tastwielen die over de bietenkoppen lopen. Een excenter as beweegt de tweedelige rooischaar die de bieten schuddend uit de grond tilt bij een rijsnelheid van 4-9 km/u. Hoe diep de scharen rooien stelt de bestuurder traploos in met een joystick.
Alle rooischaren kunnen zijdelings 7 cm heen en weer bewegen en passen zich aan de rijen aan. Een slim ontworpen stangenstelsel verbindt de vier middelste rooi eenheden, middelt hun bewegingen naar de zijdes en geeft dan samen met de bladtasters signalen aan de automatische besturing. Die stuurt de assen, en zo de rooimachine tussen de rijen bieten door. En of die een plant afstand van 45- of 50 cm hebben, maakt niet uit. Hydraulisch bestuurt schuiven de rooi units in ongeveer twee minuten uit- of in elkaar. Zo blijft de inzet van de rooimachine voor loonwerkers en andere gebruikers flexibel.
Nauwelijks de grond uit, komen de bieten in een stroom van aarde terecht op de zes reinigingsrollen voor de cabine. Optioneel verhoogt dat opgelast, hard materiaal de standtijd. “Tot zes maal langer” belooft Ropa, en vraagt circa €1800 meerprijs voor die mogelijkheid.
Reinigen en bunkeren
De 800 mm zeefband voert de bieten dan tussen de volumineuze voorwielen van de vier-assige Tiger door. Ten opzichte van de voorganger serie, de “-3-“rooimachines hertekende de Ropa engineers de voorhand nog eens om de band zo breed mogelijk te kunnen ontwerpen en zo dat lokale knelpunt breder te kunnen maken. De er na komende zeefsterren met 1,5 en 1,7 m doorsnee zorgen voor 40-50 % van de reiniging. Zit er tussen de bieten veel onkruid, dan maakt een hydraulisch aangedreven roer-as de zeefkast vrij.
Met de ringelevator, die als een gordel om de Tiger heen loopt gaan de bieten luchtig omhoog om in de 40 m3 bunker te belanden. Vol beladen draagt de rooimachine bij een bietengewicht van 72 kg/m3 ongeveer 29 ton bietenmassa. Tijdens onze test werken we op een best volle akker met ruim 90.000 bieten per hectare. En dan pak je de winst van de grote bunker bij lading van een akkerlengte van 400 meter en een opbrengst van twee rooibreedtes.
De mate van bunkervulling wordt bewaakt met ultrasone sensoren en geven die informatie door aan de terminal in de cabine. Als de bunker voor minder dan 50 % gevuld is weet de bestuurder al aan de akkerrand of hij nog een volle akkerlengte kan pakken of dat hij midden op de akker moet lossen.
Goed doordacht: Als het aan de uitgang van de elevator wat krap aan wordt en het achterste bunkerdeel vol raakt, dan gaat het wormwiel in de bunker de andere kant op draaien om de aangevoerde bieten naar voren te transporteren.
Lossen in recordtijd
Met de linkerhand op de armleuning bedient de bestuurder de losband. De bieten moet ze snel mogelijk de bunker uit. En dat doen ze ook. In maar 55 secondes spuugt de Tiger zijn volle 40 m3 buikinhoud uit. De twee transportbodems, een in de lengte- en een in de dwarsrichting werken afhankelijk van de benodigde hoeveelheid kracht, maar onafhankelijk van elkaar. Dat was in de oudere machines nog niet zo. Ook anders bij de nieuwe Tiger: de lostransporteur steekt nu seriematig 0,4 m verder naar buiten. Met en opvoerhoogte van 4 meter kan de rooimachine zo probleemloos 10m stapels maken.
Het gezicht van de Tiger
De standaard uitvoering van combines of hakselaars was de ontwerpers van Ropa niet genoeg. Ze maakten hun eigen troon op de Tiger en detailleerden de cabine op zo’n manier die alleen bij in eigen regie ontworpen exemplaren kan.
Een van de pluspunten is het zicht van uit de cabine. Dat is ongeëvenaard goed en geeft een subliem overzicht op het werk in uitvoering. De truuk om dat te realiseren? De laatste 20 cm van de cabinevloer vallen vanaf het raam schuin naar onderen weg. Dat resulteert in toch weer een paar centimeter meer uitzicht voor de bestuurder.
Typisch Ropa: de door de bedrijfsoprichter Painter ontworpen ruitenwisser. Die zit bij mooi weer uit het zicht en doet zijn werk bij regen met machtige armslagen over de panoramaruit.
Omdat de motor niet achter de cabine zit, heeft de bestuurder een goed uitzicht op de bunker. Hij hoeft alleen zijn hoofd maar om te draaien om te zien hoe het met zijn lading gesteld is. En wat hij niet direct kan zien, dat kan hij op de monitor aan het cabinedak bekijken. Hier kan hij controleren of het dringen is met de bieten in de zeefsterren of – met de achteruitrijdcamera – zien of hij ongehinderd achter uit rijden kan.
Onze test Tijger had helaas nog niet de Distance Control Assistant aan boord. Daarmee wordt, aanvullend op de achteruitrijd camera, nog gewaakt over de achterkant en de flanken, net als de parkeerhulpjes van personenauto’s. Op de akkerranden kan de bestuurder beter manoeuvreren omdat de gevaarlijke zones door middel van blinkende balken op de display worden getoond en zo beter zichtbaar worden gemaakt.
Eerst voorkiezen, dan instellen
Voor alle functies die de rooimachine biedt oogt de cabine overzichtelijk. Daar dragen twee draaischakelaars aan bij. De één voor de belangrijkste rooi activiteiten, de ander voor de minder belangrijke functies. Dat scheelt schakelaars op het instrumentenpaneel. Met die knoppen kiest de berijder de functies. De instellingen gebeuren dan aan de terminal met stelwieltje en toetsen over de display.
Onze kritiek hier: displays met een touchscreen zijn hoogst modieus, maar niet altijd even zinvol. Maar bij alle instel- en controlemogelijkheden die deze koningstijger heeft, zou een intuïtieve menubenadering via een touchscreen de zaak overzichtelijker maken. Die zetten we op ons verlanglijstje voor de “-5”-Tiger. De joystick heeft 11 functiebedieningen. Het draaiwieltje regelt direct aan de achter as en helpt met nasturen. En het rooien gaat zo: op de akker twee keer tikken met de X-Y as schakelaar, en het rooigereedschap komt omlaag.
De vlegels draaien en de schudschaar begint te bewegen. Hoe diep de messen de bieten scheren wordt bepaald door zeven verstelbare tastwielen tussen de rijen aanplant. Belangrijke elementen zoals de rooidiepte en het reinigen programmeert de berijder voor met twee opslagtoetsen. Daarbij is te denken aan de dichtheid van onkruid of het werken met lage snelheid.
Sturen, sturen of sturen. Op de weg wordt de voorkant knik gestuurd. Hij zwenkt 30º naar elke kant. Daardoor volgen de wielen elkaars spoor op het veld, zodat de achter as geen staande wal achterlaat op de akker. In normaal akkerbedrijf stuurt de spaargang II Dan draaien de wielen op de assen twee en drie plus het scharnier achter de cabine. De rooimachine rijdt dan in verzet en verdeelt zijn massa over 4,4 meter. In de spaarstand I sturen de assen bijvoorbeeld op een hellend vlak niet helemaal uit. Omdat de rooimachine zelfstandig stuurt geven tasters voor in de voorbouw, middels de vooraf geselecteerde rooischaren door middel van een doordacht stangensysteem de richting aan. Ze communiceren met de boordcomputer en sturen zo de assen aan. Bij mooi recht ingezaaide bietenbedden ging dat zonder problemen.
Drie- plus één assen
De ongeveer 60 ton bij volle bunkerbelading zijn verdeeld over drie assen. De as belasting wordt hydraulisch geregeld. Op de akker is de as belasting in orde, maar als de Tiger de openbare weg op gaat, heeft hij ondersteuning van een vierde as nodig. Alleen op die manier kan de zware rooimachine met zijn gemonteerde voorbouw voldoen aan de wettelijke verplichting van maximaal 11,5 ton per aangedreven as. Maar de extra stut-as moet je zoeken.
Achter de cabine zitten twee hydraulische cilinders die per kant een diagonaalband op het asfalt drukken. Zo moet de Tiger stabieler zijn onderweg en indien minder belast ook met een vrij licht gebouwde opgetrokken steunwiel constructie 25 km/u kunnen rijden.
De nieuwe 800’er voorwielen met hun hoge flanken zijn opvallend. Onder volle belading mogen die met 1,4 bar druk gereden worden en maken de wanden de Michelinbanden groter in omvang.
Wat ons verder nog opviel
Van de gegroefde walsen draaien er vijf in de stroomrichting. Bij veel onkruid verandert de berijder de draairichting van de zesde, gladde rol, en zet die zo op de ‘stand voor moeilijke gevallen’.
Met de toetsen op de reling voor de cabine kan alle invoerapparatuur van buitenaf in de aanloopstand gezet worden, voor het geval het eens tot een verstopping komen mocht. Een beugel trekt de eerste zeefster samen met zijn gaaskast en zorgt voor gelijkblijvende afstand van het transport van de bieten van de zeefband naar de zeefster, ook als de machine knikgestuurd wordt.
De versterkte ring elevatorgordel is van gesmede beugels voorzien, zodat de meenemers niet kunnen verbuigen.
In een oogopslag
De bietenrooimachine euro-Tiger V8-4 van Ropa is met zijn bunkerruimte van 40 m3 een van de grootste kopladerbunkers ter wereld. De herziene versie van de voor het eerst in 1997 voorgestelde Tiger heeft een nieuwe motor die conform de emissie eis Tier 3b werkt. Met de top eenheid Micro Topper, die intussen op alle nieuwe Ropa rooi machines zit, snijden de messen niet meer de kop van de biet af, maar scheren ze de bladeren onder de bladaanzet af. Dat resulteert in minder verliesopbrengst.
Lof en kritiek
Rooien, toppen, schoonmaken: Veelzijdige vlegelapparatuur voor het verwerken van afvoergoed in rijen of met zijdelingse uitstrooimogelijkheden. Minimale snijtechniek met traploze aanpassing van de snijkracht. Rooien op bietenakkers met een plantafstand van 45 of 50 cm tussen de rijen is mogelijk. Een grote zeefband met er achter twee zeefsterren.
Cabine: Open ingedeeld en met een goed uitzicht op de werkzaamheden plus naar achteren op de bunker. Een joystick met de belangrijkste functies en ‘save’ toetsen voor de instellingen. Aan de terminal zou een display met een touchscreen het bedieningsgemak vergroten.
Het rijdend gedeelte: Dwarslopend verdelen de 60 ton treingewicht van de volle rooimachine zich over zes wielen en een groot oppervlak. Nieuwe, grotere, banden hebben hogere flanken en minder bandenspanning en bodemdruk. De knik besturing en de sturende wielen maken de rooimachine wendbaar. De hellingcompensatie stabiliseert de oogster op hellingen.
Achter deze knop staan veel meer test rapporten!
Algemene indruk
Aan de buitenkant lijkt de Tiger van de vierde generatie natuurlijk wat op zijn voorganger. Met zijn grotere voorbanden die met een lagere druk uitkomen, zorgt de zware Tiger voor minder bodemdruk. Dat is nodig ook, want die bodemdruk is een pijnpunt bij dit soort zware jongens.
De ‘Minimalschnitt’ Met de Micro Topper werkt goed. Ropa zal in de toekomst verder bouwen aan deze techniek. De cabine zit de gele gigant als gegoten. Een touchscreen zou de bediening simpeler maken. De mensen van Ropa zijn er van overtuigd: De vierde generatie Ropa Tigers zal qua rooikwaliteit en minimale productieverliezen meespelen in de eredivisie. Wij zijn benieuwd.
Technische gegevens Ropa euro-Tiger V8-4
| Motor | |
| Brandstoftank | Mercedes Benz |
| Soort | V8 met SCR-Kat |
| Motorvermogen | 598 PS/440 kW |
| Toerental bij rooien | 1.250-1.600 tpm |
| Tankinhoud Diesel/ AdBlue | 1.380 l/120 l |
| Aandrijving | |
| Rijdend gedeelte | hydraulische vering met afsteuning |
| Wielaandrijving/ rij modi | hydrostatisch/2 |
| Transportsnelheid | 25 km/u |
| Banden voor | 800/70 R32 |
| Midden | 1.050/50 R32 |
| Achter | 1.000/50 R25 |
| Gelifte as | 6,5 x 10 |
| Rooien en reinigen | |
| Rooitechniek | aangedreven schudschaar |
| Rijen/ afstand | 6/ 45-50 cm |
| Toptechniek | mininimaal snij systeem (Micro Topper) |
| Reiniging | zeefband, drie zeefsterren |
| Maten en gewichten | |
| Bunkervolume | 40 m3 (ca. 29 ton) |
| Overlaadboogte/ breedte | 4 m/4 m |
| L x B x H | 14,95 m/3,30 m/ 4,00 m |
| Leeggewicht | 31 t |