Nieuw in het Terradisc-programma van Pöttinger zijn de grote werkbreedten van 8 en 10 meter. We konden het grote model, uitgerust met ISOBUS-regeling, aan een eerste test onderwerpen.
Met hoge rijsnelheid en een werkdiepte van zo’n zes centimeter behaalde de Terradisc 10001 T een goed resultaat.
De belangrijkste fabrikanten van korte- schijveneggen in midden-Europa hebben een nagenoeg vol modelprogramma met grote werkbreedten boven zes meter. Pöttinger volgde pas tijdens de Agritechnica van 2017 met twee modellen in haar Terradisc T-serie: de 8001 en 10001.
Dat was niet simpelweg een werkbreedtevergroting van de bestaande modellen naar 8,0 respectievelijk 10,0 meter, of een gemakkelijke kopie van andere merken; het is veel meer een Profiline-variant voor veeleisende landbouwers en loonwerkers, een machine die andere fabrikanten niet in deze vorm in hun programma hebben.
Het topmodel heeft namelijk een ISOBUS-regeling aan boord. Met name op de grote Duitse markt is het de bedoeling dat hoofdzakelijk deze variant met complete ISOBUS-regeling wordt geleverd. Dat wil zeggen: op de ISOBUS-vaardige terminal kunnen alle instellingen en functie actieveringen met een druk op een knop worden gedaan, bijvoorbeeld via Pöttinger’s universele terminal Expert 75.
Voor prijsgevoeligere klanten en voor de Oost-Europese markt zal er daarnaast een eenvoudige variant met mechanische instelling leverbaar zijn, die simpelweg Standard heet. Wij konden bij de tweede bewerking onder zeer droge omstandigheden een beeld krijgen van de 10m-Profiline-machine, en ook een vergelijking maken met de eenvoudigere Standard-variant.
Tweetraps-inklapping op de Terradisc
Al bij het rijden naar het veld valt op dat Pöttinger met dit Terradisc-topmodel een nieuwe weg is ingeslagen, want de Tandem Conoroll-segmenten liggen tijdens transport bovenop.
Het zogenaamde affuit-onderstel (Pöttinger spreekt van een ‘Lafettenfahrwerk’) hebben we bij de bodembewerkingsmachines van Pöttinger nog niet eerder gezien.
Bij het uitklappen van de korteschijveneg gaan eerst de twee bewerkingssegmenten vanaf de dissel naar achteren; het transportonderstel met bandenmaat 560/45 R22.5 is daarbij hydraulisch opgetild. Dan beweegt de enorme, middelste cilinder de beide vouwdelen 90 graden omlaag.
Wanneer de Terradisc in werkpositie gaat, wordt de trekdissel negatief belast.
Op dat moment is voorzichtigheid geboden, want er ontstaat een negatieve ‘kogeldruk’ van ongeveer 2,5 ton. Zware trekkers kunnen dat echter hebben. Als aankoppelmogelijkheid is voor de Terradisc 10001 T alleen het sleepoog voor 30/40/50/70mm-pennen beschikbaar; andere opties zullen er vanwege de negatieve belasting niet komen.
Als aankoppeloptie is voor de Terradisc alleen het sleepoog leverbaar.
De hele vouwprocedure gaat bij de Profiline-machine handig met een druk op de knop op de terminal. Veel van de bewegingen worden door sensoren geregeld; er zitten op deze schijveneg zo’n tien sensoren – dat zijn potentiële storingsbronnen.
In opgevouwen toestand voldoen de afmetingen aan de wettelijke eisen, dus drie meter breed en vier meter hoog.
Voor de benodigde hydrauliek moeten Power Beyond en een dubbelwerkend regelventiel (voor de hydraulische steunpoot) aan de trekker worden aangesloten. De cilinder voor de vouwprocedure heeft twee functies; enerzijds dient hij voor het in- en uitklappen, anderzijds voor contouraanpassing tijdens het bewerken. Verder kunnen er stikstofbalgen op druk worden gezet om over de hele werkbreedte voor een gelijkmatige bodemindringing te zorgen en oneffenheden te dempen.
Om voor een gelijkmatige bodemindringing te zorgen, kunnen stikstofbalgen op druk worden gebracht.
De armen kunnen ongeveer zes graden omhoog uitwijken en drie graden omlaag. Ook de cilinders voor de diepteverstelling van de nalooprol hebben een bijkomende dempingsfunctie, waarmee deinbewegingen van de machine tijdens het bewerken worden verhinderd. Ze dempen ook bij het keren op de kopakker.
Naast het optillen op de kopakker en de diepteinstelling hebben de hydraulische cilinders op de rollen ook een dempende functie, waarmee ze het wiebelen van de machine in de werkpositie tegengaan.
Op de kopakker wordt de Terradisc alleen door het achterste rolsegment opgetild.
Meer testrapporten lezen? Koop het combi pakket Test Jaarboeken!
Optillen in knikbeweging
Wanneer de Terradisc na het uitklappen klaar staat voor de bodembewerking, zie je ook meteen de kopakkerpositie. De zes witte hydrauliekcilinders aan de ophanging van de rollen zijn uitgeschoven en drukken daarbij de achterste nalopereenheid (wanneer het zoals in onze test gaat om een dubbele rol) tegen de bodem. Hierdoor worden de schijven plus voorste geleidewielen en onderstel (en voor zover aanwezig extra werktuigen) opgetild.
De beide steunwielparen zijn groot gedimensioneerd.
De beide voorste geleidewielparen met bandenmaat 340/55-16 dienen dus alleen voor een rustig rijgedrag tijdens de bodembewerking. Daarom zijn ze ook star gemonteerd (niet sturend), zodat ze bij oneffenheden ook niet kunnen gaan zwabberen. Verder zorgt een hydraulische cilinder per wielpaar voor de traploze diepteinstelling bij de Terradisc T in de Profiline-uitrusting.
Het transportonderstel met hydraulische diepteaanpassing fungeert tijdens de bodembewerking eveneens als geleidewielen. Daarmee wordt de korteschijveneg geleid door zes wielen.
De hydraulische transportbeveiliging helpt tegen onbedoeld uitklappen tijdens het rijden op de weg.
Bekende parameters van de Terradisc
De hoofdparameters van de grote Terradisc T zijn overgenomen van de kleinere modellen. Zo bedraagt de framehoogte 75 centimeter en de balkafstand 90 centimeter. Met 80 schijven op de tien meter brede machine krijg je een strookafstand van 12,5 centimeter, hetzelfde als bij de smallere machines.
De lagers van de schijven zijn geheel onderhoudsvrij en geven veel ruimte tussen schijf en bevestigingsarm.
Onder het hoofdframe met profielen van 140 x 140 millimeter zitten de gekartelde schijven. Ze hebben een diameter van 580 millimeter en zijn gewelfd. Hun lagers – tweerijïge hoeklagers – zijn onderhoudsvrij.
De schijven hebben een doorsnede van 580 millimeter.
Elke schijf is afzonderlijk aan een draagarm bevestigd. Aan de bovenkant zijn twee armen aan een gemeenschappelijk ophangpunt gelast, in feite een klemschaal. Bij Pöttinger heet deze constructie Twin Arm.
De brede klemschaal heeft vier rubberelementen en zit zo op de vierkante framebuis geklemd, waarmee er een beveiliging is tegen mogelijke obstakels als stenen. Met het Twin Arm-systeem wil men een zijdelings uitwijken van de schijvendrager verhinderen, met name bij het bewerken van de kopakker en rijsporen.
Er zitten telkens twee schijven op een klembeugel met rubbers.
Een nadeel is dat bij obstakels beide schijven uitwijken.
Geleideplaten aan de zijkanten begrenzen de opgeworpen aarde.
Verder: voor een nette aansluitende bewerking heeft de Terradisc aan beide zijkanten geleideplaten. Die zijn met een gatensjabloon op de heersende bodemomstandigheden in te stellen.
Aangezien de plaatsing van de schijven niet X-vormig is, kan de schijveneg opzij trekken. Om dit tegen te gaan, is in de middelste transportcilinder een schuinstandverstelling geïntegreerd. Zo kan de eerste rij schijven iets rechter worden gezet, zodat de machine niet opzij trekt.
Op extreme hellingen kan de instelling van de zijwaartse trek ervoor zorgen dat de schijveneg netjes de trekker volgt en niet wegdrift. Een verstelling van het schijvenverzet afhankelijk van de slijtage van de schijven heb je daarom niet nodig. Dat neemt de schuinstandverstelling over.
Terradisc is flexibel qua afwerking
Om de aardestroom te ‘kalmeren’ kan er optioneel voor de naloopeenheid een tandhark worden besteld. Die zorgt dan meteen voor enige egalisering. De afzonderlijke harktanden hebben een doorsnede van 14 millimeter en worden mee versteld met de ophanging van de rol of wals. Mocht de agressiviteit van de hark moeten worden veranderd, dan gebeurt dat met het omzetten van pennen in een rij pasgaten.
Een egaliseringshark na de schijven-eenheid kalmeert de aardestroom voordat hij door de pakker verdicht wordt.
Qua nalooprollen is er bij Pöttinger keuze uit een omvangrijk programma. Andere fabrikanten hebben in deze werkbreedte soms maar één leverbare optie. Bij Pöttinger heb je voor de grote modellen de keuze uit rubber- pakker-, snijpakker-, eenvoudige kooi- en de Tandem Conoroll-rol c.q. -wals.
In onze korte test was de Tandem Conoroll gemonteerd, die de bodem in stroken verdicht. De beide rolsegmenten grijpen met hun 8 centimeter brede ringen van plat staal in elkaar (overlappen) en lopen op ongeveer 50 procent van het oppervlak, waardoor de Tandem Conoroll een ook op zeer lichte gronden een groot draagvermogen heeft. De diameter van de twee rollen is trouwens 560 millimeter, iets kleiner dan de kartelschijven.
De testmachine was uitgerust met de Tandem Conoroll.
Afstrijkers zijn er niet, omdat de Conoroll volgens Pöttinger een goede zelfreinigende werking heeft. Afhankelijk van werkdiepte ontstaat een andere schuinstand van de nalooppakker. Om bijvoorbeeld de koplastigheid van de voorste rol bij lage bewerking tegen te gaan, is de schuinstand van de tandemrol te verstellen door middel van steekpennen.
Verder kan vóór de eerste schijvenrij een frontboard worden geïnstalleerd. Dankzij hydraulische verstelling kan de chauffeur de mate van egalisering intensiveren; uiteraard heel gemakkelijk met een druk op een knop, via ISOBUS.
Afhankelijk van toepassing kan het optionele frontboard ook geheel hydraulisch worden weggeklapt.
Veel techniek, veel gewicht
Uitgesproken rustige loop
Voor de bodembewerking snel nog even de werkdiepte instellen is dankzij de ISOBUS-regeling geen probleem. Daarvoor selecteer je op de terminal de gewenste werkdiepte en dan stellen de hydraulische cilinders aan de rolsegmenten, de dubbele geleidewielen en het onderstel zich in.
De benodigde sensoren voor de diepteverstelling zijn af-fabriek al gekalibreerd. De daadwerkelijke diepte en de ingestelde waarden komen 1-op-1 overeen. Daarom heb je ook geen conventionele schaalverdelingen nodig op de hydraulische cilinders van de geleidewielen.
Veel functies zijn voorzien van sensors en worden op volgorde geschakeld.
In de test konden we zien dat de Terradisc zeer rustig loopt. Hoewel er rijsporen waren die vooraf waren diepgewoeld en er een aantal zware brokken aarde bovenop lagen, gleed de Terradisc er mooi overheen. Daar kun je het hoge bedrijfsgewicht van 12,5 ton merken.
Hoewel Pöttinger een maximale werkdiepte van 15 centimeter opgeeft, was het in de afgelopen zomer vanwege de droogte bij 10 centimeter wel op. Dat is echter voldoende voor de stoppelbewerking.
De buitenste schijven zijn qua diepte extra instelbaar.
Als minimaal vereist vermogen geeft Pöttinger 350 pk op voor de 10-meter-versie. Met de grote machinebreedte zijn direct aansluitende bewerkingsritten goed te doen. Ook de lange dissel helpt daarbij.
Je moet je echter wel realiseren dat de schijveneg alleen op de achterste rol wordt opgetild en gedraaid, dus vooral bij krappe bochten ontstaan dwarskrachten in de ophanging en in de rol.
Via de ISOBUS-bediening kun je hydraulisch de werkdiepte en het frontboard variëren, maar ook het in- en uitklappen en de kopakkerpositie aansturen. Wie dit bedieningsgemak wil, die moet flink in de buidel tasten: tussen de Standard- en Profiline-versie zit zo’n 11.000 euro prijsverschil.
Bij de ISOBUS-variant lopen de hydraulische functies bijna geheel via Power Beyond (behalve de steunpoot).
De standaardversie van de Pöttinger Terradisc
Zoals gezegd zijn er twee verschillende versies van de Terradisc 10001 T. In onze test konden we de Profiline-versie beoordelen. We willen je de kenmerken van de Standard-versie echter niet onthouden.
Voor de bediening heb je hier drie dubbelwerkende regelventielen nodig in plaats van de Power Beyond-aansluiting. Bij alle instellingen en ook de in- en uitklapprocedure moeten er hendels aan de dissel worden omgezet. Daarvoor is een sjabloon met zes hendels en bijbehorende markering.
Zo moet je bijvoorbeeld voor het in- of uitklappen twee keer de cabine verlaten om de hendels in de juiste stand om te zetten. Dat vraagt ook enige inwerktijd; aanvankelijk lijkt het behoorlijk gecompliceerd. Verder moet de chauffeur voor de diepteverstelling van de korteschijveneg aan de gang met stelplaatjes (clips) op de hydraulische cilinders van de walsen, geleidewielen en het onderstel.
Het werkresultaat is netjes en egaal.
Technische gegevens Pöttinger Terradisc
Frame: hoofdframebalken 140 x 140 mm, framehoogte 750 mm, balkafstand 900 mm; affuit-onderstel met bandenmaat 560/45 R22.5.
Schijven: 80 schijven, gekarteld en gewelfd, diameter 580 mm; onderhoudsvrij, strookafstand 12,5 cm, Twin Arm-systeem, in rubbers gemonteerd.
Toebehoren: ISOBUS-bediening, Tandem Conoroll, kooirol, rubberpakker- of ringpakkerrol, dubbele geleidewielen, optioneel nastrijker en frontboard.
Afmetingen & gewichten: werkbreedte 10,0 m, werkdiepte 5 tot 15 cm; transportbreedte 3,0 m, transporthoogte 4,0 m; bedrijfsgewicht met Tandem Conoroll circa 12,5 t; vereist trekvermogen vanaf 350 pk.
Onze conclusie
Ook Pöttinger begeeft zich nu in het segment voor grote landbouwbedrijven, met haar 8 en 10 meter brede Terradisc-korteschijveneg.
Kenmerkend voor beide modellen is de ISOBUS-bediening van alle functies, het hoge gewicht en het zogenaamde affuit-transportonderstel. Voor de Profiline-uitvoering moet flink extra worden betaald; wie de standaardvariant kiest, moet echter inleveren qua bedieningscomfort.
- ISOBUS-bediening
- keuze aan nalooprollen
- hoog bedrijfsgewicht, rustige loop
- negatieve kogeldruk bij uitklappen
- standaardvariant minder bedieningscomfort
De concurrentie: korteschijveneggen met een werkbreedte van circa 10 m
Pöttinger TerraDisc 10001 T |
Bednar Atlas AM 1000 |
Väderstad Carrier 925 XL |
|
| Werkbreedte | 10,0 m | 10,0 m | 9,25 m |
| Schijfdiameter | 580 mm | 620 mm | 510 of 610 mm |
| Aantal schijven | 80 | 80 | 77 |
| Ophanging schijven | in rubbers, 1 lagerblok per 2 schijven | schroefveerbeveiliging | in rubbers, afzonderlijk |
| Frame-segmenten | 2 | 2 | 3 |
| Diepteregeling | hydraulisch, traploos | hydraulisch, met stelplaatjes | hydraulisch |
| Bedrijfsgewicht | vanaf 11,5 t | vanaf 14,8 t | vanaf 8,9 t |