In september 2019 presenteerde John Deere de langverwachte grote 9000-serie veldhakselaars. Wat de vier nieuwe modellen technisch te bieden hebben, konden we nader bekijken bij een praktijktest in Noord-Italië.
Met de in 2015 ingevoerde serie 8000 kon John Deere het marktaandeel bij zelfrijdende veldhakselaars naar eigen zeggen behoorlijk uitbouwen. De modellen van de 7000-generatie hadden weliswaar een goede naam en waren goed doorontwikkeld, maar bepaalde voorzieningen ontbraken gewoon, de cabine was wat verouderd en ook qua uiterlijk waren ze niet meer helemaal bij de tijd.
Voor de 2019-campagne deed John Deere er nog een stapje bovenop en breidde het portfolio uit tot bijna 1.000 pk. Uiterlijk zijn de 9000-modellen gebaseerd op de kleinere 8000-serie; de vormgeving is dan ook wederom van de hand van de voormalige Porsche-designer Matthias Schönherr. Onder de kap hebben de twee modelseries echter maar weinig met elkaar gemeen.
John Deere 9000 met laagtoerige V12
Het belangrijkste nieuws: John Deere gebruikt voor het eerst in de geschiedenis van het merk een V12-motor in een veldhakselaar. Afgezien van de 9600 (die een John Deere PSX-zescilinder heeft) hebben alle 9000’s deze V12.
Als motorleverancier werd om verschillende redenen gekozen voor Liebherr; het gaat in principe om dezelfde motor als in de Krone BiG X 1180 zit. Een bijzonderheid is echter dat John Deere de ruim 24 liter grote V12 (24.243 cc om precies te zijn!) al inzet vanaf 566 kW (770 pk) – dus in een vermogensklasse waarin andere fabrikanten V8-motoren gebruiken.
De reden: John Deere past in de nieuwe 9000-modellen een laagtoerentalconcept toe. Dat betekent dat er normaal gesproken wordt gehakseld in een toerengebied tussen 1.400 en 1.550 toeren per minuut, het maximumtoerental is begrensd tot 1.800.
Zelfs onder de 1.400 toeren levert de V12 dankzij twee wastegate-turbo’s nog een enorm koppel en is dus goed bestand tegen te ver afwurgen. In de 9700 komt de V12 tot een maximaal vermogen van de genoemde 770 pk, in de 9800 tot 870 pk en in het topmodel 9900 tenslotte 970 pk.
De modellen 9600, 9700 en 9800 vervangen de modellen 8700 en 8800, waarbij de 9600 dezelfde motor met hetzelfde vermogen heeft als de 8600. Deze twee modellen verschillen daarom op andere punten, zoals de maat van het doorvoerkanaal en de uitrusting.
Om dit vermogen ook zo slipvrij mogelijk naar de trommel en kneuzer over te brengen, kozen de ingenieurs voor een 9-groefs-Powerband (voor de kneuzer is er op aanvraag ook een 8-groefsvariant).
Zoals gebruikelijk is de motor in de lengte geplaatst en zit daardoor verhoudingsgewijs laag. Door de plaatsing in lengterichting is voor de transmissie een haakse overbrenging nodig.
Om te voldoen aan de emissienorm Tier 4 final, worden de uitlaatgassen gereinigd met een SCR-installatie. Een dieseloxidatiekatalysator (DOC), dieselpartikelfilter (DPF) en een externe gekoelde uitlaatgasterugvoer (EGR) zijn er niet; het systeem is dus eenvoudig van opzet en daarmee minder storingsgevoelig.
Volgens John Deere bedraagt het AdBlue-verbruik ongeveer 6 procent van het dieselverbruik. Dat dieselverbruik kon ten opzichte van de 8000-serie per ton doorvoer ongeveer 10 procent worden verlaagd, en dat bij tegelijkertijd een doorvoerverhoging van 10 procent (bij vergelijking van de 9800 met de 8800).
De dikke V12 bevat trouwens 99 liter motorolie! Olieverversen is elke 1.000 bedrijfsuren nodig; dan moet ook de klepspeling worden gecontroleerd en eventueel gesteld, want hydraulische klepstoters heeft hij helaas niet.
Bredere trommel
Terwijl de 8000-serie een 680 millimeter brede trommel heeft, zit op de 9000’s een 850 millimeter brede variant. Alleen de diameter van 670 millimeter en de constructie als veelmessentrommel zijn identiek.
John Deere wijst wat betreft de constructie op voordelen als het gemakkelijke vervangen van de messen bij breuk en de mogelijkheid om niet alleen met volle en halve messenbezetting te werken, maar ook met driekwart bezetting.
Bovendien moeten de messen dankzij hun grotere dikte in vergelijking met V-messen vooral in grasgebruik duidelijk langer mee gaan. Het slijpen van de messen gebeurt automatisch met behulp van klopsensoren – en zoals gebruikelijk met achteruitdraaiende trommel.
Bij de invoer bleef het overigens bij vier voorpersrollen, die nu echter in een 830 millimeter breed invoerkanaal zitten. De aandrijvingen zijn passend bij de grotere doorvoer aangepast qua afmetingen en vermogens.
Nieuwe spiraalgroefkneuzer voor de John Deere veldhakselaar
John Deere had nóg een 10-procent-score in het vizier, en wel bij de korrel- en restplantverwerking. Met de nieuwe korrelprocessors moet een 10 procent hogere Corn Silage Processing Score (CSPS, de maateenheid voor de maiskorrelverwerking) mogelijk zijn.
Daarvoor heeft John Deere samen met de Amerikaanse specialist Scherer een nieuwe processor ontwikkeld, die zowel met zaagtand- als spiraalgroefprofiel ook een goede restplantverwerking mogelijk moet maken bij doorvoerhoeveelheden boven de 300 ton per uur.
De XStream KP heeft naast dit nieuwe, als alternatief voor het zaagtandprofiel leverbare XCut-profiel verder een roldiameter van 250 millimeter en een vast toerentalverschil van 50 procent. Daarbij is er een temperatuurcontrole van de lagers.
De XStream KP is bij het nieuwe vlaggenschip 9900 standaard gemonteerd en er is geen alternatief
Voor de kleinere 9000-modellen zijn er daarentegen ook gewoon nog zaagtandprocessors met verschillende vertandingen en toerentalverschillen; de XStream KP is op deze modellen tegen meerprijs leverbaar. Die XStream KP kan worden besteld in standaardversie of als slijtvaste DuraLine-variant, de XStream is algemeen alleen als DuraLine leverbaar.
Net als in de 8000-serie is de kneuzer binnen vijf minuten te ontkoppelen en met een ingebouwde giek met lier uit te bouwen.
Aangezien in het vermogensgebied boven de 800 pk in extreme gevallen tot 200 kilowatt en meer op de korrelprocessor staat, heeft John Deere de aandrijving eveneens versterkt. De aandrijfriem is daarom een 9-groefsexemplaar (9600: 7-groefs).
NIR-sensor gemodificeerd
Volgens verwachting rust John Deere de 9000-serie optioneel uit met het nieuwe HarvestLab 3000. De NIR-sensor meet niet alleen het drooggoedgehalte van het oogstgoed (waardoor de automatische snijlengteinstelling AutoLoc in voorkeurstappen kan worden gedaan, plus een gerichte conserveermiddeldosering) maar ook bestanddelen als ruwe eiwitten, zetmeel, suiker en ruwe vezels.
Hij kan ook anders worden gebruikt, bijvoorbeeld voor rantsoenvorming in stationair gebruik of op een mengvoederwagen, en ook bij gedocumenteerd uitrijden van vloeibare mest (dan met de meting van drooggoedgehalte, stikstof, fosfor, kalium en dergelijke). Prima, want zo wordt de machine meer c.q. effectiever gebruikt.
Grote of kleine trommels
Nog kort een paar woorden over de maisvoorzetstukken. Voor de 9000’s zijn naar keuze voorzetstukken leverbaar van de serie 300plus met kleine trommels of de serie 400plus met grote trommels. Die worden net als voorheen gemaakt door Kemper.
Het maximaal aantal rijen is echter nog steeds twaalf. Zoals gebruikelijk past het voorzetstuk-toerental zich automatisch aan de doorvoer aan.
De StalkBuster-optie voor het ondervloers mulchen van de maisstoppels staat sinds de 2020-campagne in de prijslijsten, en dan vooralsnog ook alleen voor maximaal achtrijïge maisvoorzetstukken.
Meer wetenswaardigheden over de John Deere 9000 serie veldhakselaar
Alle vier de 9000-modellen hebben standaard de tweeversnellings-automaat ProDrive.
- Het DLG Testcentrum heeft de 9800 al onderworpen aan een prestatietest in Noord-Italië. Daarbij werden doorvoerwaarden bereikt van 304 (4 mm theoretische snijlengte), 321 (7 mm) en 328 (14 mm) ton per uur. De specifieke verbruiken bedroegen daarbij 0,49 respectievelijk 0,46 l/t oogstmateriaal – dat zijn zeer gunstige waarden.
- Optioneel rust John Deere de serie 9000 uit met de vulautomatiek Active Fill Control.
- De cabine is 1-op-1 overgenomen van de 8000-serie.
- Optioneel is er de mogelijkheid van gegevensopname en –analyse en vlootmanagement inclusief toegang op afstand via telemetrie en MyJohnDeere.com.
Technische gegevens John Deere 9000 serie veldhakselaar
Motor: Liebherr D 9512, V12, cilinderinhoud 24,24 l; laagtoerentalconcept; max. vermogen 640 kW (870 pk); uitlaatgasreiniging SCRonly; dieseltankinhoud 1.500 l, Adblue-tankinhoud 103 l; hydrostatische tweeversnellings-ProDrive-automaat.
Invoer: 4 voorpersrollen; kanaalbreedte 830 mm.
Hakselaar: veelmessentrommel met 850 mm breedte en 670 mm diameter; 40, 48, of 64 messen, halve en drie- kwart messenset mogelijk; optioneel snijlengteautomatiek AutoLOC met NIR-sensor.
Verwerking: verschillende zaagtandkneuzers en spiraalgroefkneuzers met maximaal 50% toerentalverschil leverbaar; 240 resp. 250 mm diameter, optioneel temperatuurcontrole.
Maisvoorzetstuk: 300plus met kleine of 400plus met grote trommels; elk 8, 10 of 12 rijen.
Gewicht: bedrijfsgewicht zonder voorzetstuk vanaf 17,5 t.
De concurrentie: veldhakselaars in de 850pk-klasse
John Deere 9800i | Claas Jaguar 980 | New Holland FR 920 | |
Motor | Liebherr D9512; V12 | MAN D2862; V12 | FPT Vector 20; V8 |
Motorplaatsing | in de lengte | dwars | in de lengte |
Cilinderinhoud | 24,2 l | 24,2 l | 20,0 l |
Nominaal vermogen | 640 kW (870 pk); constant van 1.800-1.400 tpm | 650 kW (884 pk) | 610 kW (830 pk) |
Maximaal vermogen | – | – | 670 kW (911 pk) |
Inhoud dieseltank | 1.500 l | 1.200 + 300 l | 1.200 l |
Rijaandrijving | 2-versnellings-ProDrive-automaat | 2-versnellings-hydrostaat | 4-versnellings-hydrostaat |
Vierwielaandrijving | standaard | optioneel | optioneel |
Voorpersen | 4 rollen | 4 rollen | 4 rollen |
Trommel | multimessen (40/48/64) | V-trommel (20/24/28/36) | V-trommel (16/20/24/32/40) |
Korrelkneuzer | zaagtand of spiraalgroef, standaard en HD-versie | zaagtand, spiraalgroef of MCC Max | zaagtand of spiraalgroef |
Voorzetstukaandrijving | variabel, onafhankelijk van trommel | traploos hydraulisch | traploos hydraulisch |
Bedrijfsgewicht (zonder voorzetstuk) | circa 17,5 t | circa 13,8 t | circa 15,5 t |
Onze conclusie
De nieuwe 9000-serie schittert vooral door het tot nu toe unieke laagtoerentalconcept met veel koppel en een laag dieselverbruik. Daarnaast is er nu af- fabriek een nieuwe XStream-korrelkneuzer met hogere CSPS (Corn Silage Processing Score) en een optionele temperatuurcontrole van de lagers. De invoer met trommel is verbreed, de veelmessige constructie is men trouw gebleven.
+ laagtoerentalconcept
+ hakselen met volledige, halve of driekwart-messenset mogelijk
+ met NIR-sensor automatische snijlengteaanpassing
+ spiraalgroefkneuzer af-fabriek
+ Rijenvoeler en GPS-besturing te combineren
+ zeer grote bandenmaten voor en achter
– geen verende achteras
– geen bandenspanningsregelsysteem af-fabriek