Ook de trend highspeed-precisiezaaien is aan Horsch niet ongemerkt voorbij gegaan. Met een aantal technische raffinessen in het overdruk-zaaihart en de centrale zaaigoedvulling houdt de nieuwe Maestro-generatie de concurrentie scherp.
We konden de nieuwe Horsch Maestro CX in een vergevorderd prototype-stadium al meemaken bij zijn eerste ‘schietoefeniningen’.
Bijna onder de radar verscheen op de Agritechnica 2019 een nieuwe variant van de precisiezaai-techniek van Horsch. Het fenomeen highspeed-precisiezaaien ging aan de fabrikant uit het Duitse Schwandorf niet ongemerkt voorbij, dus ontwikkelde Horsch het doseersysteem AirSpeed verder door.
Afgelopen voorjaar konden we met een eerste versie van dit type rijden. Horsch belooft met de nieuwe doseerder werk-snelheden tot 15 km/u. Maar dat is niet het enige: de Duitsers hebben hun Seed-on-Demand-methode nu ook voor kleinere werkbreedten teruggeschaald. Daarmee ontstond tegelijkertijd een compleet nieuwe zaaiwagen-generatie.
We sloegen twee vliegen in één klap: niet alleen had onze 8-rijïge testmachine het nieuwe overdruksysteem aan boord, maar ook de centrale zaaigoedtank op de zaaiwagen. Onder de naam Maestro CX doorliep de machine een testprogramma. Het werkresultaat en de korrelscheiding zijn veelbelovend, zoals onze test en de foto’s van de gewasopkomst laten zien.
Horsch belooft met de nieuwe AirSpeed-doseerders gelijkmatige afzetresultaten tot 15 km/u.
Tabee afstrijkerinstelling
Laten we beginnen met de nieuwe korrelscheidingscomponenten. Vooraf moeten we er wel bij zeggen dat het om een prototype gaat, dus sommige onderdelen hebben nog niet hun definitieve vorm of kleurstelling.
Dat beïnvloedt echter niet het functioneren van de machine, en zoals we van Horsch gewend zijn, zal bij de productieversie alles aan het design aangepast zijn.
Na het openen van het zaaihartdeksel, wat via een klemsluiting gemakkelijk gaat, heb je direct zicht op de zaaischijf. Afhankelijk van gewassoort zijn er verschillende schijven met aangepast gatenpatroon.
Tot de mogelijke zaadsoorten behoren naast mais en koolzaad ook zonnebloemen, suikerbieten, sorghum, sojabonen en andere soorten bonen. Daarvoor zijn er zelfs zaaischijven met een tweerijïg gatenpatroon.
Voor het verwisselen van de schijven zijn er bajonetsluitingen, zodat ze zonder gereedschap kunnen worden gewisseld.
Zoals gezegd werkt de korrelscheiding bij de AirSpeed-serie met overdruk. Terwijl de zaadkorrel tegen een gat wordt gedrukt, komt hij langs een bijzonder afstrijksysteem. Terwijl bij de concurrenten de afstrijkers moeten worden ingesteld op het type zaaigoed, is dit bij de Horsch Maestro niet mogelijk en ook niet nodig. Hij is universeel voor alle soorten en maten korrels.
Wij hadden zo onze twijfels of een algemeen toepasbare afstrijker wel even betrouwbaar functioneert als de deels veelvoudige afstrijkervormen en uitgebreide instelmogelijkheden van de concurrentie. Maar de verdeling tijdens de maiszaai in onze test bevestigde de nauwkeurige werking.
De Horsch-afstrijker (ook korrelscheider genoemd) is eigenlijk gewoon een speciaal gevormd metalen sjabloon dat direct boven in het zaaihart wordt geklemd. Ze zitten ook in de vacuüm-korrel-scheidingseenheden van de andere modellen.
Op het hart zelf is alleen een schuif van buitenaf in te stellen. Die begrenst de hoeveelheid binnenstromend zaaigoed, zodat er niet teveel (met name bij kleine korrels zoals koolzaad) of te weinig bij de gatenschijf komt.
Na de afstrijker wordt de overdruk door middel van een afdichting weggenomen en de korrel schiet met een andere luchtstroom door de schietbuis in de bodem. Daar vangt een extreem flexibele en zachte vangrol het zaaigoed op en fixeert het in de zaadgroef.
Voor de controle van de zaaigoedstroom heeft elke schietbuis een optische sensor waarmee de variatiecoëfficiënt wordt berekend (maat voor de nauwkeurigheid van de langsverdeling).
Als er afwijkingen zijn door dubbele of missende plaatsingen, dan geeft de bedieningsterminal optische en akoestische waarschuwingssignalen.
In het deksel zelf bevindt zich de afdichting voor de overdruk – inclusief drukonderbreker voor de korrelovergave naar de schietbuis – en een klein sterwiel voor het schoonmaken van de gatenschijf.
Voor het aftappen van de resthoeveelheden van de harten kun je gewoon een zak aan de klemsluitingen hangen en het handjevol achtergebleven korrels dwarrelt eruit. Veel meer dan dat zit er helemaal niet in het zaaihart. Het overgrote deel wacht in de centrale tank op zijn beurt.
Een kleine zaaigoedvoorraad beperkt je tot kleine hoeveelheden. Hier worden voor de serieproductie nog wat kleinigheden veranderd.
De nieuwe AirSpeed-doseerder is er echter ook zonder centrale bevoorrading: heel klassiek met een 70-liter-zaaigoedtank op elke rij.
Aangezien elk zaaihart afzonderlijk met een elektromotor wordt aangedreven, zijn Section Control en een deeloppervlak specifieke zaai mogelijk.
Een bochten-compensatie is er niet; die is er alleen op de grote SW-machines, die binnenkort ook met de nieuwe doseerders leverbaar zullen zijn. Overigens betrekken de elektromotoren hun stroom van het stopcontact van de trekker. Deze highspeed-precisiezaaimachine heeft geen door hydrauliekolie aangedreven generator nodig.
Centrale zaaigoedtank voor de Horsch Maestro CX
Gaan we naar het volgende highlight van de nieuwe Horsch Maestro-generatie.
Zoals bekend van de grote SW-machines met maximaal 36 rijen kunnen de zaaiharten centraal worden gevoed vanuit een zaaigoedtank. Daarvoor zit er achterop de nieuwe zaaiwagen een extra tank met 800 liter inhoud – Horsch noemt het een MTS-systeem (Main Tank Supply).
Naast de zaaigoedtank is er ook een centrale mesttank, daarover later meer.
De centrale zaaigoedtank kan 800 liter bevatten.
Bij de zaaigoedtank gaat het om een druktank, zodat het deksel vast moet worden geklemd. Voor het vullen vanuit zakken kunnen de trappen op de linkerkant van de machine worden gebruikt. Beslist interessanter voor grote bedrijven is het vullen met zogenaamde BigBags.
Onder de zaaigoedtank is er voor elk zaaielement een eigen trechter c.q. sluis, waardoorheen de zaaiharten middels luchtdruk met zaaigoed worden gevoed. Als er een resthoeveelheid in de tank achterblijft, kun je die centraal via de kunststof trechter weg laten lopen.
Onder de tank bevinden zich de sluizen die elk zaaiaggregaat bevoorraden.
De nieuwe zaaiwagen met de twee separate tanks kan ook worden geconfigureerd met de vacuüm-korrel-scheider. Hij loopt dan als Maestro CV van de band.
Horsch Maestro CX heeft de rijen licht gewijzigd
Aan de afzonderlijke zaairijen heeft Horsch vergeleken met de bestaande Maestrorijen niks veranderd. Twee hoogtewielen bepalen de afzetdiepte.
De diepteverstelling moet op elke zaaieenheid apart worden gedaan; daarvoor moet je een paspen verplaatsen.
De diepteinstelling en de sluitrollen moeten met de hand worden ingesteld.
De hoogtewielen zijn dicht van vorm; optioneel zijn ze er met spaken. Dan kan zich tussen zaaischijf en wiel geen aarde ophopen en verstoppingen veroorzaken.
Tussen de beide zaaischijven mondt de schietbuis in de bodem uit. Er is altijd een groefruimer voor de buis gemonteerd. De optionele slede is aan te raden voor fijne zaden.
Voor het sluiten van de zaadgroef zorgen de nalopende aandrukrollen. Horsch heeft er verschillende in het programma. Je kunt de intensiteit naar behoefte handmatig verstellen.
Voor de zaaieenheid bevindt zich een flensplaat waaraan verschillende werktuigen kunnen worden aangebouwd.
Het genormeerde systeem komt oorspronkelijk uit Amerika; daar worden bijvoorbeeld haktanden of voorruimers gebruikt. Je kunt er ook werktuigen van andere fabrikanten aan monteren.
Schroefveren kunnen maximaal 140 kilo kouterdruk op de mestkouters zetten.
Brede parallellogrammen
De acht rijen van onze testmachine werken in een afstand van 75 centimeter van elkaar. De zaairijen zijn via massieve en vrij brede parallellogrammen aan de ruim zes meter brede zaaibalk geklemd.
Het brede parallellogram moet dwarskrachten bij hoge rijsnelheden beter kunnen verwerken, krachten die ook al op kunnen treden bij het rijden van lichte bochten, aldus Horsch. Wanneer het eigen gewicht van de zaairij met de 150 kilo kouterdruk niet genoeg is, dan zit er in elk parallellogram een dubbelwerkende hydraulische cilinder. Daarmee kan nog eens 200 kilo extra kouterdruk worden gerealiseerd.
Brede parallellogrammen geleiden elke rij achter de klembalk.
De zaaibalk zit via een vierpuntsframe aan de zaaiwagen. Twee hydrauliekcilinders onder de zaaiwagen tillen de rijen op de kopakker op, of zetten ze voor het wegtransport rechtop. In de toekomst moet het ook mogelijk worden dat de precisiezaaimachine-balk kan worden omgewisseld tegen bijvoorbeeld een zaairail. Daarmee zouden landbouwers de zaaiwagen dan vaker kunnen benutten.
Voor het wegtransport deelt het frame zich op en staat dan omhoog naast de tanks links en rechts. De Maestro CX blijft binnen de vereiste breedte- en hoogte-maten voor wegverkeer.
In de transportstand staan de zaairijen recht omhoog op de tank.
In volledig gevulde toestand mag hij zelfs 40 km/u rijden op de weg, da’s heel goed.
De machine wordt aangekoppeld met een K80-kogel.
De enorme klembalk van de precisiezaai-eenheden dient weliswaar ook als draagbalk voor de 12-rijïge variant, maar helaas is het niet mogelijk om er rijen tussenuit te halen of toe te voegen. Het is dus niet mogelijk om bij het zaaien van koolzaad met een rijenafstand van 45 centimeter vier zaaieenheden meer te monteren. Dat gaat niet vanwege het centrale zaaigoed-systeem; zonder het ‘MTS’ kan dat wel.
Horsch zal ongetwijfeld al werken aan een oplossing daarvoor. Desalniettemin kun je de Maestro CX wel individueel configureren en daarbij kiezen tussen rijenafstanden van 45 tot 80 centimeter, dus met 8 tot 12 zaaieenheden.
De zaainauwkeurigheid van het mais mag gezien worden – zo moet dat eruit zien.
Horsch Maestro CX heeft een intelligente verdelerkop
Voor veel maistoepassingen is de gelijktijdige kunstmestapplicatie bij het zaad elementair. De mestset is onderdeel van het totale aggregaat en kan bijvoorbeeld voor het zaaien van andere gewassen niet worden gedemonteerd, maar wel worden opgetild.
Met behulp van het enkelschijfssysteem en injectiebuis plus hoogtewiel komt de mest op z’n plek terecht. De diepte-aanpassing is met de hand met een beetje sleutelwerk in drie stappen te doen.
Uit praktijkervaring weten we dat de hoogte maar hoogst zelden wordt veranderd.
De kouterdruk is mechanisch te wijzigen via een veer die in drie posities kan worden gemonteerd. Onder de 3.000 liter grote mesttank bevindt zich een elektrisch aangedreven doseerder. Die kan bij een werk-snelheid van 15 km/u 250 kilo per hectare halen.
De voorste tank kan met maximaal 3.000 liter mest worden gevuld.
Een verdelerkop aan de achterzijde van de maislegger verdeelt de mest over de acht (of meer) rijen. Aan elke uitgang van de verdeler zit een controlesensor die bij problemen alarm slaat. De uitworphoeveelheid van de voedingsstoffen kan niet deeloppervlak-specifiek plaats vinden voor afzonderlijke rijen, en ook de uitschakeling van afzonderlijke rijen kan niet worden overgenomen.
In driehoekige veldsegmenten worden de zaairijen weliswaar gestopt, maar de mestuitworp loopt vol door. Dit zou alleen mogelijk zijn met meerdere doseerders. Tenzij Horsch haar intelligente verdelertoren RowControl voor mest op de machine zet. Daarmee kunnen dan afzonderlijke uitstroomopeningen worden gesloten zonder de dwarsverdeling te beïnvloeden.
De uitgang aan de verdelerkop heeft een doorstroomsensor ter controle.
Een optionele mestschroefvijzel aan de linkerkant van de mestbunker vergemakkelijkt het vullen wanneer de mest bijvoorbeeld op de aanhanger ligt. En anders kan een frontlader de tank ook goed van bovenaf vullen.
Optioneel kan er voor de Horsch Maestro CX een microgranulaatset worden besteld. Die maakt eveneens gebruik van een centrale tank met eenvoudige doseerder en verdelertoren.
Optioneel is er voor de zaaiwagen een mestopvoervijzel. Die wordt hydraulisch aangedreven.
Technische gegevens Horsch Maestro CX
Frame: framebreedte 6 m, twee armsegmenten; rijenafstand 45-80 cm, centrale zaaiwagen met 3.000 l mest en 800 l zaaigoed; aansturing via ISOBUS.
Zaai-aggregaat: 8-12 rijen, parallellogramgeleiding, 150-350 kg kouterdruk (hydraulisch), dubbele-schijfkouter met geleiderol, vangrol, instelbare sluitrollen.
Korrelscheiding: AirSpeed-doseerder, overdruk-korrelscheiding, elektrisch aangedreven; afstrijkers universeel voor alle zaadsoorten; gatenschijven voor mais, koolzaad, soja, bieten, bonen etc.; 1 optische sensor per schietbuis.
Mesteenheid: hoofddoseerder, uitworpvermogen 250 kg/ha bij 15 km/u, hydraulisch aangedreven, verdelerkop met doorstroomcontrole; enkelschijfskouter met geleiderol.
Gewichten: Per zaaiaggregaat 150 kilo, totaalgewicht 6.000 kg, benodigd trekvermogen vanaf 170 pk.
De concurrentie: hogesnelheid-precisiezaaimachines met zaaiwagen
Horsch Maestro CX |
Lemken Azurit 9 |
Väderstadt Tempo L8 |
|
| Aantal rijen | 8-12 | 2 x 8 (Delta Row) | 8-12 |
| Rijenafstand | 45-80 cm | 62,5 cm (12,5 cm deelrijenafstand) | 45-80 cm |
| Werkbreedte | 6,0 m | 6,0 m | 6,1 m |
| Kouterdruk | hydraulisch, 150-350 kg | hydraulisch, max. 250 kg | hydraulisch, max. 350 kg |
| Korrelscheiding | overdruksysteem | overdruk op trommel | overdruksysteem |
| Afstrijkers | 1, zonder instelling | 3 per kant, elektrisch instelbaar | 3, handmatig instelbaar |
| Zaaigoedtank | 800 l centraal of 70 l per rij | 600 l centraal | 90 l per rij |
| Aandrukrol | rubberrol breed/smal, vinger-/prikrol | V-aandrukrol | V-, prik- of geprofileerde aandrukrol |
| Mogelijke gewassen | mais, koolzaad, bieten, sorghum, soja, bonen | mais, soja | mais, koolzaad, bieten, pompoen, zonnebloem, soja, katoen |
| Mesttank | 3.000 l | 3.000 l (Solitair 25) | 3.000 l |
| Mestdoseerder | 1 + verdelerkop | n.o. | 6 |
| Mestkouter | enkelschijfskouter | dubbelschijfskouter | enkelschijfskouter |
| Vereist trekvermogen | 170 pk | n.o. | 150 pk |
| Leeggewicht | 6.000 kg | 2.600 kg + 2.458 kg | 6.200 kg |
Onze conclusie over de Horsch Maestro CX
De fabrikant uit het Duitse Schwandorf neemt met de nieuwe Maestro-generatie eindelijk de highspeed-precisiezaaimarkt onder vuur. Zo werden niet alleen de vacuüm-doseerders vernieuwd, maar werd er ook een overdruk-korrelscheidingsysteem ingevoerd.
Naast de gemakkelijke bediening springt met name de nieuwe korrelscheider in het oog: die heeft helemaal geen instellingen nodig. De korrelscheiding en de afzetnauwkeurigheid zijn zoals het hoort.
het Section Control heeft Horsch goed onder de knie.
Met de centrale zaaigoedtank spreekt Horsch vooral grote bedrijven aan, die hun zaad in frontladercontainers of BigBags hanteren. Helaas is daarmee nog geen rijenverschuiving of –uitbreiding te realiseren. Verder mogen er op het gebied van Section Control voor mest wel innovaties komen.
+ hoge afzetnauwkeurigheid
+ centrale zaaigoedtank
+ geen afstrijkerinstelling
+ gemakkelijke bediening
– nog geen rij-uitschakeling bij de mest
– rijenaantal en -breedte niet met centrale tank te veranderen
Dit test rapport is eerder verschenen in het Test Jaarboek van Agri Trader. Bestel hem hier!