Na problemen in de 2018-campagne heeft Lemken de Azurit grondig gemodificeerd. Bovendien is de precisiezaaimachine nu te combineren met de Solitair 12-mestwagen. We hebben het resultaat nauwkeurig onder de loep genomen bij de maiszaai.
Lemken had met de Azurit geen gemakkelijke start. Al in 2013 werd op de Agritechnica het eerste studiemodel gepresenteerd, maar daarna duurde het nog twee jaar tot de voorseriemodellen.
In 2018 werd er vervolgens voor negatieve publiciteit gezorgd door elektronicaproblemen, die leidden tot onnauwkeurige plaatsing, slechte gewas-opkomsten en defecte boordcomputers. De hoofdoorzaak zat in de opwekking van statische elektriciteit door de zeer droge zaaiomstandigheden in het voorjaar van 2018.
De Azurit 9 kan nu worden gecombineerd met de Solitair 12-mestwagen.
Lemken reageerde meteen en haalde alle machines terug naar de fabriek voor een volledige onderhoudsbeurt en modificaties. Het spreekt voor zich dat deze modificaties meteen in de serieproductie werden doorgevoerd. Een van die machines hebben we getest in de maiszaai van 2019 – en wel in de nieuwe combinatie met de grote Solitair 12-mestwagen.
Grote mestvoorraad
De van de Solitair 12 afkomstige mestwagen heeft een tankinhoud van liefst 5.800 liter – dat is bij 100 kg/ha dus genoeg voor een kleine 60 hectare.
In de Solitair 12 past een forse 5.800 liter. Dat is in een ideaal geval genoeg voor 60 hectare.
De mest wordt aangevoerd door vier doseerders (aangedreven door twee elektromotoren) en door een eigen luchtaanjager pneumatisch naar de mestkouter geleid. Volgens Lemken is een uitgifte van 400 kg/ha mogelijk, afhankelijk van rijsnelheid.
-
- Een eigen luchtaanjager zorgt voor voldoende luchtstroom.
-
- De elektrisch aangedreven mestdoseerders zitten links en rechts onderaan de tank.
Het afdraaien gebeurt conventioneel door afwegen en invoeren van het meetresultaat in de boordcomputer; de afdraaibakken zijn links en rechts aan de mestwagen gemonteerd. De veerbelaste mestkouters werken met een dubbelschijvensysteem en leggen de mestbaan precies tussen de twee rijen van een dubbele DeltaRow-rij – althans bij rechtuit rijden.
De afzetdiepte (0 – 15 cm) wordt per machinekant ingesteld met een spindel, de kouterdruk daarentegen is afzonderlijk in te stellen.
De afzetdiepte van de mestkouters kan centraal voor elke kant worden versteld, de kouterdruk afzonderlijk.
De mestwagen staat standaard op dubbellucht in de bandenmaat 270/95 R32, waarbij de afzonderlijke wielen links en rechts naast de navolgende zaairijen 3 en 6 lopen. De transportbreedte is 3,0 meter, en om een negatieve kogeldruk op het aankoppelpunt van de tractor te voorkomen, is een dissel-cilinder aanwezig.
-
- De dubbele wielen laten genoeg ruimte voor de navolgende rijen 3 en 6.
-
- De disselcilinder voorkomt een negatieve kogeldruk op de tractor.
De Azurit 9 met Solitair 12-wagen wordt daarom altijd met een stuurbok in driepuntsmontage aan de trekker gehangen. De Azurit 9 wordt ook in een (enkelvoudig werkende) driepuntsophanging achter de mestwagen gehangen. Voor het transport klapt hij tweedelig in.
Een dubbelwerkende en een enkelwerkende aansluiting plus drukloze terugloop volstaat; de benodigde olie in het circuit is ongeveer 51 l/min.
De Azurit 9 klapt tweedelig in tot 3,0 meter transportbreedte.
DeltaRow-voordelen
Lemken hield vast aan het basisconcept van de Azurit. Men gelooft net als voorheen in de voordelen van de dubbele DeltaRow-rijen, zoals de betere plantruimteverdeling en daarmee stabielere gewassen, plus hogere mogelijke plantdichtheid met als gevolg een wat hogere opbrengst.
Bovendien kan de korrelscheiding compacter (met kleinere diameter) worden uitgevoerd doordat de trommels vergeleken met enkelrijzaaien op halve snelheid draaien.
De centrale zaaigoedtank is van kunststof en heeft een inhoud van 600 liter; aan de linkerkant zit een trap.
Om het geheugen even op te frissen: de DeltaRow deponeert het zaaigoed synchroon in een driehoeksverband, waarbij de afzonderlijke rijen op 12,5 centimeter afstand van elkaar liggen en de dubbele rijen 75 centimeter uit elkaar liggen. Daardoor is de ruimte voor elke afzonderlijke plant 70 procent groter – uitgaande van een nauwkeurige afzet.
Daarbij moet het oogsten van zowel snijmais als korrelmais (dus met plukkers) probleemloos mogelijk zijn – dat is een voordeel ten opzichte van de gebruikelijke dubbelrij-methode (met een afstand van 20 centimeter tussen de afzonderlijke rijen), die daarbij ook nog duurder en zwaarder van constructie is dan de DeltaRow.
Nog een voordeel: voor het aanleggen van rijstroken is het mogelijk om bij de betreffende dubbele rijen één rij uit te schakelen (hier schrapen de afstrijkers dan alle korrels af), waardoor 87,5 centimeter brede stroken worden aangelegd. Daarbij compenseert de trommel de zaaihoeveelheid door een verdubbeling van het toerental – waardoor de rijsnelheid in dit geval ongeveer moet worden gehalveerd (het aantal planten per hectare blijft constant).
De drie afstrijkers worden elektrisch versteld vanaf de terminal.
Natuurlijk zijn ook complete dubbele rijen uit te schakelen, dan kun je gewoon met de door Lemken aangegeven 15 km/u of meer blijven rijden, afhankelijk van zaaibed en zaaigoed. Dankzij de elektrische aandrijving van de korrelscheidingstrommel is het uitschakelen van afzonderlijke rijen (handmatig of GPS-gestuurd als Section Control) net zo goed mogelijk als het verhogen of verlagen van de zaaihoeveelheid tijdens het rijden (handmatig of door een zaaikaart).
Voorwerktuigen, mestkouters en trapeziumpakkers zijn gemeenschappelijk op een pendelende 3-meter-sectie gemonteerd.
Korrelscheiding met overdruk
De Lemken Azurit 9 scheidt de zaadkorrels met perslucht en trommels (niet met schijven zoals de concurrentie), waarbij de gaten van de afzonderlijke rijen telkens een halve korrellengte verzet zijn; zo ontstaat de gesynchroniseerde DeltaRow met zijn driehoeksverband.
Korrelscheiding, zaaikouter, vangrol en aandrukrol zitten gemeenschappelijk op een parallellogram.
Het zaaigoed wordt pneumatisch aangevoerd vanuit de centrale zaaigoedtank van 600 liter (Seed On Demand); aan elk aggregaat is een 500 milliliter grote buffertank c.q. aggregaatvoorraad geplaatst. De vullingsniveaus daarvan worden voortdurend gecontroleerd en vervolgens geregeld via het toerental van korrelscheidingstrommels, en afgestemd met de andere zaairijen.
Binnenin zitten twee vullingsgraadsensoren, eentje per kant.
De lucht-aanjager voor de korrelscheiding zit goed verborgen aan de voorwand van de zaaigoedtank.
In de aggregaatbehuizing zitten per afzonderlijke rij telkens drie elektrische (dus vanaf de terminal) verstelbare afstrijkers, die van buitenaf op de in de trommelgaten zittende zaadkorrels inwerken. Per optische sensor wordt elke afzonderlijke rij permanent gecontroleerd op zaaigoedhoeveelheid, korrelafstand en missende en dubbele plaatsingen.
De korrelscheidingsaggregatren zijn gemakkelijk te openen.
Voor mais en soja zijn er verschillende trommels met gatdiameters van 4 tot 6 millimeter; de trommels zijn gemakkelijk zonder gereedschap uit te nemen en te vervangen.
Jammer is dat Lemken voor de Azurit 9 nog geen goedkeuring voor koolzaad afgeeft; daar wordt echter aan gewerkt.
Na de korrelscheiding worden de korrels met de hulp van een uitwerprol in een schietbuis gebracht en dan met circa 50 km/u in de zaadgroef geschoten. Daar verhindert een zachte rubberrol het verrollen en drukt de korrels meteen in de bodem van de groef.
Coatingstof wordt direct onder het korrelafgiftepunt afgezogen en vlak boven de grond afgevoerd.
Deponering na voorpersen
Voor elke dubbelschijfs-zaaikouter is aan de Lemken Azurit 9 een paar trapeziumringrollen bevestigd. Deze sluit enerzijds de mest-dosering af en zorgt anderzijds voor voor-verdichting van de bodem voor het plaatsen van de zaadkorrels.
Opgelaste randen moeten onder alle omstandigheden voor goede zelfaandrijving zorgen. Anders dan bij de meeste andere precisiezaaimachines zijn de rollen onafhankelijk van de zaaikouter aan het voorframe gemonteerd.
Zaaikouters en nalopende V-aandrukrollen zijn vervolgens weer gemeenschappelijk op een parallellogram bevestigd en elk hydraulisch met druk belast. Jammer is dat een hydraulische ontlasting op zeer lichte gronden daarentegen niet mogelijk is.
Als maximaal mogelijke kouterdruk geeft Lemken ongeveer 250 kilo aan; de druk en de hoek van de V-aandrukrollen zijn apart en zonder gereedschap te verstellen.
Bediening via ISOBUS
Het spreekt voor zich dat de Azurit 9 ISOBUS-compatibel is. Hetzelfde geldt voor de mestwagen, die overigens een klein eigen bedieningsvenster heeft. Of het nou een fronttank of een mestwagen is, de bediening en aansturing zijn identiek.
Onze Lemken Azurit 9 was voorzien van de CCI 1200-terminal, die dankzij de grote beelddiagonaal van 12,1 inch (ruim 30 centimeter) meerdere controleschermen gelijktijdig in beeld kan brengen. De bediening gaat geheel via het touch-screen.
Wat betreft de zaaicontrole worden op meerdere regels het niveau in de tanks, het aantal actieve rijen en de plaatsingskwaliteit (juiste, dubbele en missende plaatsingen) aangegeven. Daarnaast een controleweergave voor de gemiddelde standaardafwijking.
Verder worden op het scherm de rijstroken weergegeven, plus de actuele kouterdruk (op de terminal in te stellen), reeds gezaaide gedeelten (bij GPS-signaalaansluiting), de zaaidichtheid, het toerental van de ventilator en de hydraulische functies (bijvoorbeeld spoortrekkers en dergelijke).
Lemken Azurit in de praktijktest
Bij onze praktijkproef in het Saksische Hirschstein bedroeg de rijsnelheid ongeveer 14 km/u, waarbij de velden met een ploeg waren voorbereid.
De afzetdiepte werd op de zandgrond gelijkmatig gehaald, de voor- en na-verdichting door de trapeziumringpakker en de V-aandrukrollen was duidelijk merkbaar. De beoordeling van drie weken eerder aangelegde velden toonde een goede en gelijkmatige gewasopkomst – hier waren er in de voorgaande jaren en vooral in 2018 grote problemen.
Missende plaatsingen konden we nauwelijks vinden, wel hier en daar een dubbele.
Wel konden we een duidelijke verhoging van het aantal dubbele plaatsingen zien daar waar voor het aanleggen van rijstroken één rij van de dubbele rijen 3 en 6 werd uitgeschakeld en de trommel met verhoogd toerental draaide. Hoewel de chauffeur hier de rijsnelheid telkens verminderde tot 8 à 10 km/u, leek de korrelscheiding hier aan zijn grenzen te komen. Dat zou kunnen liggen aan het eenzijdige afstrijken van de korrels, waardoor de druksituatie in de trommels verandert.
Een bijzonderheid is de korrelscheidingstrommel met op een halve korrellengte verzette gaten links en rechts.
Technische gegevens Lemken Azurit 9
Korrelscheiding: pneumatisch, met overdruk op trommel; 3 afstrijkers per kant (op de terminal te verstellen); dosering per Seed-On-Demand met aggregaatvoorraad.
Afzet: DeltaRow dubbele rij met 12,5 cm rijafstand; afzet via schietbuis met vangrol; afzonderlijke rij-deactivering voor rijsporen mogelijk; voor-bodemverdichting met trapezium- pakker, na-bodemverdichting met V-aandrukrol; maximale kouterdruk circa 250 kg.
Met hydrauliek is maximaal 250 kilo kouterdruk mogelijk, maar geen ontlasting.
Bemesting: Solitair 12-mestwagen met 5.800 l inhoud, 2 x 2 elektrisch aangedreven doseerders, eigen luchtpomp; afzet via dubbele schijfkouters midden in de DeltaRow; afzetdiepte centraal verstelbaar per kant; kouterdruk afzonderlijk instelbaar.
Frame: tweedelig opvouwbaar; rijenafstand 75 cm.
Afmetingen en gewichten: transportbreedte 3,0 m, leeggewicht 5,87 t.
Knelpunt deponeringsbeoordeling – Dubbele rij valt buiten beoordelingskader
Als je de korrelscheidings- en plaatsingskwaliteit van precisiezaaimachines wilt vergelijken, dan is naast het aantal juiste, missende en dubbele plaatsingen ook de standaardafwijking van de langsverdeling van belang (nog afgezien van afzetdiepte en zaaigoedinbedding).
De beoordeling van deze kwaliteitsparameters gebeurt normaal gesproken volgens het DLG-testkader voor precisiezaaimachines. Als dubbele plaatsingen gelden bij testbank- en veldproeven de korrel- en plantenposities met minder dan de helft van de ingestelde afstand; als enkelvoudige missende plaatsingen tellen korrel- en plantenposities met 1,5 tot 2,5 keer de ingestelde afstand. De standaardafwijking wordt aangegeven in millimeters.
Het probleem: het huidige beoordelingsschema is gebaseerd op de een-dimensionale plantruimte binnen een rij, en is daardoor niet toepasbaar voor de beoordeling van dubbele rijen. Zelfs bij een zeer grote standaardafwijking in de Delta-rijen zou vanwege de dubbele langsafstanden in de afzonderlijke rijen van de dubbele rij (ongeacht DeltaRow of een conventionele dubbele rij) de plantruimteverdeling altijd nog beter zijn dan bij een exacte enkelrij-afzetting van een andere precisiezaaimachine.
De dubbele rij is vergevingsgezinder voor grovere plaatsingsfouten binnen een rij.
De verdelingskwaliteit van de DeltaRow is niet eenduidig te beoordelen; die vraagt om een nieuwe evaluatie van de plantruimteverdeling.
De concurrentie: 8-rijïge high-speed-precisiezaaimachines met mestwagen
Lemken Azurit 9 + Solitair 12 |
Horsch Maestro 8.75 CV |
Väderstad Tempo L8 |
|
| Aantal rijen | 8 | 8 | 8 |
| Rijafstand | 75 cm dubbele rij/DeltaRow | 75 cm | 75 cm |
| Zaaigoedtank | 1 x 600 l, centraal | 8 x 70 l + 800 l centraal | 8 x 70 l |
| Korrelscheiding | overdruk | onderdruk | overdruk |
| Zaaigoed | mais, soja | mais, soja, koolzaad, suikerbieten, zonnebloemen | mais, soja, koolzaad, suikerbieten, zonnebloemen |
| Zaaigoedtransport | schietbuis | schietbuis | schietbuis |
| Topsnelheid | circa 15 km/u | circa 15 km/u | circa 20 km/u |
| Bochtencompensatie | nee | ja | nee |
| Max. kouterdruk | 250 kg | 300 kg | 325 kg |
| Kouterdrukregeling | hydraulisch | hydraulisch | hydraulisch met ontlasting |
| Mesttankinhoud | 5.800 l | 3.000/2.200 l | 3.000 l |
-
- De schietbuis, waarin de korrels met ongeveer 50 km/u in de zaadvoor worden geschoten.
-
- Daar worden ze door de met zacht rubber bedekte vangrol tot rust gebracht en aangedrukt.
Onze conclusie over de Lemken Azurit 9
Samen met de Solitair 12-mestwagen biedt de Azurit 9 nu een zeer royale mestvoorraad, die pas bij elke tweede of derde bijvulling van de zaaigoedtank weer gevuld hoeft te worden. Daarbij kan hij desondanks met relatief lichte tractoren worden getrokken.
De in de 2018-campagne geconstateerde ‘probleemcomponenten’ zijn inmiddels vervangen, zodat deze precisiezaaimachine nu betrouwbaar functioneert.
De DeltaRow biedt daarbij net als voorheen beplantingsvoordelen en is niet kritisch op grotere afwijkingen van de ingestelde afstand. Bij het aanleggen van rijstroken met twee enkele rijen moet de rijsnelheid echter nog steeds worden gereduceerd; desondanks vonden we daar veel dubbele doseringen. Wat nog ontbreekt, is een homologatie voor de koolzaadzaai.
+ DeltaRow-dubbele rij
+ Seed-On-Demand met centrale tank
+ zeer grote mesttank
+ constant aantal planten per hectare bij enkelrij-rijstroken
– halve snelheid bij enkelrij-rijstroken
– geen bochtencompensatie
– nog geen homologatie voor koolzaad