Kettingschijveneggen zijn op onze akkers dun gezaaid. Met de KSE 680 van Fliegl komt er een nieuwe speler op deze markt. Kan deze machine concurreren met de Kelly? We konden er een eerste indruk mee opdoen.
Over een breedte van een kleine zeven meter versnijdt de eg tussentijdse begroeiing en werkt het materiaal ondiep in.
Ondiepe bodembewerking wordt steeds populairder. Bij de droge zomers van de afgelopen jaren is het zaak om goed met de waterhuishouding om te gaan. Om meer vocht in de bodem te behouden, zijn kettingeggen een mogelijk alternatief voor een cultivator.
De machines zijn in Europa nog niet veel in gebruik; de tot nu toe enige fabrikant is Kelly Engineering uit Australië en die levert eggen met navenante werkbreedten.
Fliegl richt zich met de nieuwe KSE 680 met zijn werkbreedte van 6,8 meter expliciet op Europese klanten. De machine bestaat uit vier in een ruitvorm gespannen kettingen, waarvan de uiteinden aan een stevig frame zijn bevestigd. Dit vormt de basis.
De twee voorste kettingen bestaan elk uit 40 schijven en hebben een lengte van 5,15 meter. De achterste kettingen zijn maar 4,35 meter lang en bestaan uit 31 schijfelementen. In het gebruik snijdt de machine ongeveer 5 centimeter diep in de bodem.
De bodem bewerkende gereedschappen van de kettingschakels zijn scherpe schijven, gemaakt van een slijtvaste staalsoort, met een diameter van 35 centimeter. Ze zijn door aangeboute kettingschakels met elkaar verbonden en zijn gemakkelijk te vervangen; de schijven vormen dus niet zelf de kettingschakels, zoals bij de Kelly. Aanvullende ballastschijven van 2,7 kilo zorgen voor extra druk op de bodem.
Fliegl gebruikt geen deelkettingen in het binnenste van de ruit, aangezien de rechter- en linker kettingen zowel voor als achter voldoende overlappen. In het algemeen worden kettingeggen gekenmerkt door hun goede bodemaanpassing, grote oppervlakte-output en lage brandstofverbruik.
Fliegl belooft bij optimale omstandigheden 12 hectare per uur. Een verder voordeel is de dubbele bewerking van de bodem: de voorste kettingen gooien het materiaal naar binnen, de achterste naar buiten. Zo bewerkt de machine de bodem twee keer.
Tot nu toe maakt de Zuid-Duitse fabrikant de machine in maar één werkbreedte. Of daar verandering in komt, laten de Mühldorfers nog open.
De voorste kettingen gooien het materiaal naar binnen, de achterste naar buiten.
Zo bewerkt de machine de bodem dubbel.
Fliegl kettingschijveneg in lange duurtest
Het inzetgebied van de eg is volgens Fliegl breed: van de stoppelbewerking in korenvelden en mais en het inwerken van vloeibare mest en tussengewas tot zaaibedvoorbereiding en onkruid- en maisboorderbestrijding. De machine is daarmee een ware alleskunner op de akker.
Bij de inwerking speelt de hoogte van het tussengewas geen rol. Ook gewassen van meer dan een meter hoog trekt de eg probleemloos tegen de grond. Zodoende is de machine het hele seizoen in te zetten.
Agressieve helper
De eg wordt met een driepuntsopname Cat. II/III aan de trekker bevestigd. Het aanvankelijke model had een sleepoog. Fliegl stapte gedurende het optimaliseren over op een K80-kogel met adapter op de onderste hefarm. Het sleepoog beperkte de stuuruitslag teveel.
De kettingeg hangt met de driepuntsopname aan de trekker.
Voor het functioneren van de eg zijn er verder drie dubbelwerkende regelventielen nodig: één aansluiting voor het in- en uitklappen van de armen, eentje voor de kettingspanning en eentje voor het onderstel.
Optioneel is er een hydraulisch regelblok inclusief bedieningsunit, dan heb je maar één dubbelwerkend regelventiel nodig. Het bedieningskastje zelf wil Fliegl nog verbeteren.
Als alternatief kan dit bedieningskastje een hydrauliekblok aansturen.
In opgevouwen toestand zorgen twee enkelwerkende cilinders met terugstelveren voor een automatische transportvergrendeling. Naast het onderstel inclusief geremde as en persluchtinstallatie zorgen tastwielen aan de zijkant van de armen voor een gelijkmatige dieptegeleiding.
Voor het regelen van de werkdiepte is het frame hydraulisch in hoogte verstelbaar.
Bij ons actuele model konden we de agressiviteit instellen. Doordat de kettingen voor en achter zijn bevestigd aan armen die kunnen uitzwenken, kan de schuinstand van de kettingen ten opzichte van de rijrichting worden versteld. Hoe meer de draaibare armen in de lengterichting staan, hoe groter de invalshoek van de schijven.
Dat heeft echter gevolgen voor het benodigde trekvermogen en dus ook het brandstofverbruik. De verstelling van de agressiviteit gaat naar keuze mechanisch of (tegen meerprijs) hydraulisch.
De machine is zonder bijkomend nameten eenvoudig in te stellen. De dieptegeleiding is vanuit de cabine te regelen. Als je de hydrauliek aan de voorkant echter te hoog zet, komt de eg aan de achterkant automatisch te diep te staan. Daardoor werken de kettingen aan de voorkant ofwel niet, ofwel er ontstaan tijdens het bewerken hopen.
De afzonderlijke schijven zijn met kettingschakels aan elkaar verbonden.
Goed gespannen werkt de Fliegl kettingschijveneg het beste
Om te beginnen moeten de twee zijarmen uitklappen. Vervolgens span je afhankelijk van de heersende bodemomstandigheden hydraulisch de kettingen. Lossere kettingen betekenen zwaarder trekken.
Voor agressiever bewerken is een fatsoenlijk gespannen ketting belangrijk.
Toen de kettingschijveneg nog in de kinderschoenen stond, was het geringe gewicht van de kettingen een probleem. Ze drukten niet hard genoeg aan en liepen daardoor over rijsporen zonder de bodem te bewerken. Fliegl loste dat probleem op door per snijschijf een ballastschijf toe te voegen. Nu ligt het gewicht per meter ketting op 120 tot 148 kilo (met een tweede ballastschijf). Dat is opvallend hoger dan bij de Kelly Diamond Harrow (70 – 115 kg/m).
Fliegl levert momenteel geen andere schijven of kettingen.
De dieptegeleiding is aan het frame in te stellen.
Highspeed-machine
Vergeleken met andere bodembewerkingsmachines heeft de kettingschijveneg een aangenaam laag totaalgewicht. Daardoor en vanwege de ondiepe bewerking zijn onder optimale omstandigheden snelheden tot 18 km/u mogelijk.
Hogere rijsnelheden zijn niet aan te bevelen, omdat de ketting dan begint te springen en vervolgens niet meer volledig dekkend werkt.
Zelfs op bevroren bodems loopt de machine probleemloos en werkt hij tussengewassen in. Aanvullend op de bodembewerking kun je met een strooier in de frontaanbouw tussengewassen zaaien. Zo bespaar je inclusief de zaaibedvoorbereiding twee bewerkingsgangen.
Vochtig plezier voor de Fliegl kettingschijveneg
Wij werkten in maart op onze testlocatie in Beieren met de kettingschijveneg tussengewassen in. Doel was de versnippering en het uitrafelen van planten, plus een oppervlakkige inwerking.
Een Claas Arion 660 met 190 pk diende als trekdier.
Omdat we in zeer vochtige omstandigheden aan het werk waren, moesten we ons beperken tot snelheden van 11 à 12 km/u. Hogere snelheden zouden de bodem beschadigen.
Ondanks de zwaardere omstandigheden en de lage snelheid op onze testdag trok de trekker de kettingschijveneg probleemloos over het natte veld. Zelfs grotere opeenhopingen van nat materiaal verdeelde de machine goed. Helaas plakten de afzonderlijke kettingschakels vrij snel aan elkaar.
Dat beïnvloedde het werkresultaat nauwelijks, maar vermoedelijk zal het aansluitende schoonmaken van de machine niet tot de populairste klusjes behoren.
Bij te natte kleigrond gaan de afzonderlijke kettingschakels snel aan elkaar kleven.
In zeer neerslagrijke streken met zware bodems zal de periode waarin deze machine kan worden ingezet vrij kort zijn.
Kijk je naar de machine zelf, dan valt de enorme lengte op. Ondanks zijn 10,8 meter was de machine op het veld toch redelijk wendbaar. Uitheffen op de kopakker is niet nodig, je kunt hem simpelweg naar het volgende spoor trekken.
Op de weg of in veldingangen moet je de lange machine echter goed in de gaten houden. Overigens kun je de hoeken van een veld zonder uitheffen gemakkelijk achteruit inrijden, want zelfs met de dan lage snelheid zijn er geen verschillen in werkkwaliteit met de rest van het veld te zien.
Alles bij elkaar stelde het bewerkingsresultaat tevreden. De eg werkte oppervlakkig, rafelde het tussengewas open en bedekte de resten met aarde.
Tabee maïsboorder?
Naast het werken in tussengewas is de kettingeg ook interessant voor de bestrijding van de maisboorder. Het plan daarbij: de machine trekt de stoppels uit en splijt ze open. Daarmee moet hij de schuilplaats van deze kwelgeesten vernietigen. Helaas konden we de effectiviteit van de eg op dit front niet zelf uitproberen.
Een ander mogelijk inzetgebied van de kettingschijveneg is de inwerking van vloeibare mest en stromest. De machine glijdt niet uit over de giermest en ondanks het glibberige bodemoppervlak zijn hoge snelheden met weinig slip mogelijk.
Tot nu toe zijn er in Duitsland vijf kettingschijveneggen van Fliegl in gebruik. Nog eens vijftien stuks zijn er al verkocht. Juist voor grotere bedrijven of in gedeeld gebruik zouden deze eggen zich wel eens kunnen lonen.
Door de relatief lage prijs is de KSE 680 die nu door Fliegl in het Beierse Mühldorf wordt geproduceerd een echte concurrent voor de Australische Kelly.
De kettingschijveneg verrafelde het tussengewas en werkte het oppervlakkig in.
Technische gegevens Fliegl kettingschijveneg KSE 680
Frame: werkbreedte 6,80 m, framebreedte 7 m.
Kettingen: schijven van slijtvast staal, diameter 350 mm, schijvenafstand 13,0 cm; kettingspanning hydraulisch instelbaar.
Afmetingen & gewichten: transportlengte 10,8 m, -breedte 3,0 m, -hoogte 3,55 m; bedrijfsgewicht 5,7 t; gewicht per ballastschijf 2,7 kg; gewicht per kettingmeter 120 – 148 kg (1 – 2 ballastschijven).
De concurrentie: kettingeggen
Fliegl KSE 680 |
Kelly Diamond Harrow |
|
| Werkbreedte | 6,8 m | 11,9 m |
| Materiaal ketting-elementen | slijtvast staal | gietstaal |
| Instelling kettingspanning | hydraulisch | mechanisch |
| Schijvenafstand | 130 mm | 163 mm |
| Schijfdiameter | 350 mm | 328 mm |
| Bedrijfsgewicht | 5,7 t | 10,5 t |
| Vereist trekvermogen | vanaf 150 pk | vanaf 300 pk |
| Werksnelheid | tot 18 km/u | tot 15 km/u |
Onze conclusie over de Fliegl kettingschijveneg KSE 680
Wie een alternatief zoekt voor de cultivator en zijn bodem heel ondiep wil bewerken, maakt met deze kettingschijveneg een goede keuze. De schijven passen zich goed aan de bodem aan en werken het erop liggende materiaal oppervlakkig in.
Voor kleine bedrijven loont deze eg zich minder. De omgang met de lange machine maakt hem eerder geschikt voor grotere bedrijven.
+ kettingspanning hydraulisch instelbaar
+ breed toepassingsgebied
+ gunstige aanschafprijs
– momenteel slechts één type schijf
– zwaarder trekken op natte bodem
Je had dit artikel ook kunnen lezen in het Agri Trader Test Jaarboek – bestel hem hier.