Nieuws
Minder cilinderinhoud en minder cilinders. Dat is de trend van de laatste jaren. Niet alleen in de automobielbouw, maar ook bij de trekkers in het onderste vermogensgebied. Technisch moet dat tegenwoordig allemaal kunnen, gezien er in de F1 tegenwoordig 600 pk uit een 1,6 liter blok wordt gehaald. Maar de trend van ‘minder is meer’ is niet zomaar een grap voor trekkerbouwers. De achterliggende gedachte is serieus. Want de zescilinders met een grotere cilinderinhoud en vermogens onder de 140 pk met SCR uitlaatgasbehandeling hebben milieutechnisch nauwelijks nog kansen. De uitlaatgassen ervan zijn in de aanloop en op deellast gewoon niet heet genoeg om de roetdeeltjes tot op het vereiste niveau te verbranden. En daarom zien we bij trekkers onder de 180 pk in plaats van zes-, steeds meer viercilinders met duidelijk minder cilinderinhoud onder de kap.
Voor wie voor de keuze staat een trekker tussen de 130-175 pk aan te schaffen is niet alleen de motor van belang, het gaat ook om de verhouding gewicht/vermogen, het laadvermogen, de wendbaarheid en ga zo maar door. We hebben twee klassiekers in de praktijk en op de testbank vergeleken: De Fendt 516 Vario en de Fendt 716 Vario van elk zo’n 110 kW/150 pk.
Even in het kort: In de 516 Vario zit een 4,0 liter Deutz krachtbron met vier cilinders, common rail en turbo. In de 716 Vario ligt een bij Deutz gekocht 6,1 liter blok met turbo, maar dan met twee cilinders meer. Hun nominale vermogens van 110 kW/150 pk (516 Vario) en 108 kW/148 pk (716 Vario) leveren beide motoren bij 2.100 tpm (vlg. ECE R24). Het maximale motorvermogen zou bij 1.800 tpm bereikt moeten worden. Bij beide modellen zou dat 121 kW/165 pk zijn.
We hebben het op de testbank gecontroleerd. Beide trekkers zetten bij hun nominale toerental 108 kW op de schaal en kwamen zo inclusief interne wrijvingsverliezen al bijna aan de fabrieksopgaven. Hun maximale vermogen leverden onze testkandidaten in de buurt van de 1.800 tpm: bij de 516 Vario maten we 113 kW, bij de 716 Vario waren dat er 110.
De verschillen zijn marginaal en zijn voornamelijk verklaarbaar door het vroegere inkomen van de fan bij de 716 Vario. Ook als het op koppel aan komt kijken de familieleden elkaar recht in de ogen. Het max. koppel kwam bij de 516 Vario op 683 Nm, en bij de 716 Vario op 673 Nm (gecalculeerd op een rendement van 95% bij het gebruik van de PTO) bij 1.500 tpm. Daarmee presteert de 516 Vario volgens opgave, bij de 716 misten we dik 50 Nm.
De koppelverhoging komt daaruit berekend op 32% bij de 516 Vario en 30% bij de 716 Vario. Het verloop van het koppel en de prestaties aan de aftakas is over het grootse deel van het toerenbereik bijna identiek. Een uitzondering zijn de toerentallen boven het nominale toerental -maar die zijn voor de praktijk weinig relevant- en onder de 1.100 tpm. Daar is de zespitter gewoon kenmerkend sterker. Op hogere toerentallen raakt de viercilinder eerder buiten adem en bij lage toeren is het koppel van de zescilinder gewoon beter. Dat is bij de 716 Vario ook in de praktijk merkbaar.
Een tussentijdse conclusie: De viercilinder is absoluut gelijkwaardig ten opzichte van de zespitter (met zo’n 50% meer cilinderinhoud). De zes cilinder scoort alleen bij heel lage en hogere toerentallen. Helaas konden we op de testbank geen verbruiksmeting doen om het vergelijk nog meer te onderbouwen. We verwachten echter geen grote verschillen omdat het koppel- en vermogensverloop zo veel op elkaar lijken. Een belangrijk verschil kunnen we hier echter niet over het hoofd zien: Met 298 liter kan er in de dieseltank van de 516 Vario 100 liter minder dan in die van de 716 Vario (400 liter). Bij lange zware werkdagen kan het daar spannend worden, terwijl de zescilinder ook bij het ploegen nog reserves heeft.
We hebben beide trekkers uitgebreid in de praktijk getest. Na de zaaiveld bewerking met een 4,0 meter brede Lemken Kompaktor gebruikten we de trekkers voor het maaien op grasland met een front/achter combi met kneuzer, tijdens silagewerk en gedeeltelijk tijdens werk met de frontlader.
Op alle gebieden kon de 516 Vario zijn grote broer bijbenen en deed hij het zelfs voor de kneuzer goed. En daar komt het op trekkracht en stabiliteit aan als het gereedschapswerktuig opgeheven is. We waren ook onder de indruk van de levendigheid van de 4 litermachine.
Bij vaak voorkomende keer manoeuvres, waarbij het motortoerental naar nullast loopt wordt echter het minder goede aanloopkoppel van de viercilinder merkbaar. Dat merkten we bij het werk met de frontlader, maar ook bij het voorwerk voor het zaaien en bij het wegrijden met geladen tandemkipper bij het transport van silage. In praktijk wordt dat minpuntje bijna weggewerkt door de TMS regeling.
Waar je aan moet wennen is de andere geluidsproductie van de viercilinder. Maar in de goed geïsoleerde cabine hoor je daar weinig van. Op transmissiegebied vonden we geen grote verschillen. In de 516 Vario zit de ML90 uit de vorige serie, de 400 Vario. In de 716 Vario ligt de zwaardere ML140 met een erbij passende achter as (die ook zorgt voor een hogere laadvermogen).
Allebei de tansmissies hebben de bekende twee rijmodi die handmatig ingesteld kan worden op akker of straat. De grenslastregeling past zich bij de TMS automatisch aan de omstandigheden aan om zuinig en met een passend vermogen te rijden. Functioneel zijn de transmissies technisch identiek, maar ze verschillen in de maten van hun hydrostaten (516 Vario: pomp 65 cc, motor 120 cc 716 Vario: pomp 120 cc, motor 233 cc).
We waren benieuwd naar de wendbaarheid van de 516 ten opzichte van de 716. De verrassing: ook hier zijn er nauwelijks verschillen, hoewel de 516 duidelijk korter is en een kortere wielbasis heeft. Met dezelfde bandenmaat draaien de trekkers zonder 4WD binnen 11,15- en 10,95 m, met 4WD binnen 12,15- en 12 m. De reden: De 716 heeft een wat grotere spoorbreedte en kan daardoor wat meer insturen. Toch pakt de 516 Vario wat bonuspunten qua wendbaarheid. Door de kortere motorkap en wielbasis is hij naar voren overzichtelijker en dat geeft stevige winst bij werken met de frontlader en maaiwerk.
Een krappe overwinning op punten voor de 716 Vario bij de gewichtsvergelijking. Leeg weegt hij dan wel zo’n 700kg meer dan de 516 Vario en is met een gemeten leeggewicht (met volle tank) met 7,5 ton ook geen lichtgewicht. Maar voor werken op grasland is hij niet te zwaar en hij heeft en laadvermogen van 4,5 ton. Met een laadvermogen van 3,7 ton mag de 516 Vario er ook zijn. Maar tijdens transport op de 80’er kogel en met 1.000 kg frontballast was hij overladen.
Aan de hand van de compactere afmetingen van de 516 Vario hadden we ook bij bepalen van de aslasten duidelijke verschillen tussen onze testkandidaten verwacht. Maar zoals het overzicht toont, zijn er nauwelijks verschillen. Zelfs met de zware vierschaars wentelploeg had de 516 nog ruim 3 ton druk op de voor as, dat is ca. 32% gewichtsaandeel (er was 1.250 kg frontballast geplaatst). Veilig onderweg zijn was hier dus net zo gegarandeerd als met de 716 Vario, die met 3,24 ton maar weinig meer gewicht op de vooras had.
Wie veel wil dragen moet ook veel kunnen tillen. Hier pakt de 716 Vario de winst. Met ruim 9,5 ton hefkracht aan de achterkant krijgt hij elk aanbouwapparaat van de grond. De hefsnelheid is daarbij ook in orde. De 516 Vario tilt bijna 2 ton minder, maar ook hier kwamen we met de Kompaktor, noch de ploeg in de gevarenzone. Zijn hefkracht volstaat voor de meeste omstandigheden en hij is sterker dan menig concurrent. Ook bij de fronthef zijn er verschillen. Hier is de 716 Vario meer dan 1 ton ‘sterker’. Als dat nodig is. De 3,4 ton van de 516 Vario zijn voor zijn klasse ook helemaal goed.
Overigens kan Fendt naast de dubbelwerkende standaard fronthef ook een variant met positieregeling en een versie met lastbeperking leveren. Die laatste is vooral gedacht voor graslandgebruik om de werkdruk van de voorste maai-unit zoveel mogelijk gelijk te houden op een oneven ondergrond.
Komen we bij de hydraulische installatie. Hier zitten de verschillen in de details en zijn ze erg afhankelijk van de gekozen uitrustingsvariant. De serie 700 is er in de Profi en Profo Plus versie. De 500 reeks heeft aanvullend nog de low-tech Power versie. Die biedt slechts een 75 l/min axiaal zuigerpomp, waar de Profi en Profi Plus trekkers standaard 110- en optioneel zelfs 158 l/min leveren. Bij de 700 Vario hebben beide versies standaard 109 l/min capaciteit. 152 l/min is optioneel.
Ook qua aantallen regelventielen lopen de kandidaten gelijk op: achter tot vijf-, voor tot twee volwaardige, dubbelwerkende ventielen met tijd- en hoeveelheidsregeling.
Beide trekkers hebben standaard een drievoudige aftakas met flens aansluiting (540, 540 E, 1.000). 1000 E is zelfs geen optie. Voor beide series levert Fendt optioneel het manueel inschakelbare Vario Active stuursysteem. Hiermee is voor de volle wieluitslag nog maar één stuuromwenteling nodig.
In de toekomst zullen meer bedrijven bij trekkers uit deze klasse moeten kiezen tussen vier- of zescilinders. Naar aanleiding van onze praktijktest kunnen we veel conclusies trekken.
We concluderen daar uit:
De lichtere 516 Vario past van de twee eerder op een gemengd bedrijf met grasland als hoofddeel plus wat akkerbouw. Daar scoort hij met zijn geringer leeggewicht, zijn kortere bouw en zijn graag toeren makende motor.
De 716 Vario past beter op bedrijven waar de akkerbouw het zwaartepunt is en waar veel zwaar materieel (giertank) getransporteerd moet worden. De motor heeft een hoger aanrijkoppel, de tankinhoud is groter en het laadvermogen ligt duidelijk hoger
| Vermogensmeting | 516 Vario | 716 Vario |
| PTO vermogen bij nominaal toerental | 108 kW | 108 kW |
| Max. PTO vermogen | 113 kW bij 1.800 tpm | 110 kW bij 1.900 tpm |
| Max. koppel | 683 Nm bij 1.500 tpm | 673 Nm bij 1.500 tpm |
| Koppelverhoging | 32% | 30% |
| Hefinstallatie en hydrauliek | ||
| Max. hefkracht achter | 78 kN (7,8 t) | 96 kN (9,6 t) |
| Hefkracht voor | 34 kN (3,4 t) | 44 kN (4,4 t) |
| Vermogen hydrauliek pomp | ||
| (elk bij 200 bar 75 l/min (Power; 110 l/min Option) | 110 l/min (Profi; Profi Plus; 158 l/min Option) | 109 l/min (152 l/min Option) |
| Gewicht en laadvermogen | ||
| Leeggewicht* , kg/pk* | 6.860 kg; 46 kg/PK | 7.548 kg; 51 kg/PK |
| Toel. Totaalgewicht | 10.500 kg | 12.000 kg |
| Laadvermogen | 3.640 kg | 4.452 kg |
| Gewichtsverdeling | ||
| Aslast voor, leeg | 2.800 kg = 41% | 2.920 kg = 40% |
| Aslast voor, met ballast** | 4.680 kg = 57% | 4.720 kg = 54% |
| Aslast voor, met aanbouwapparaat*** | 3.080 kg = 32% | 3.240 kg = 32% |
| Afmetingen | ||
| Lengte | 4,45 m | 5,23 m |
| Wielbasis | 2,56 m | 2,77 m |
| Hoogte | 2,96 m | 3,05 m |
| Draaicirkel 2WD | 11,15 m | 10,95 m |
| Draaicirkel 4WD | 12,15 m | 12,00 m |
| Spoorbreedte V | 1,88 m | 1,94 m |
*Met fronthef, PTO en volle tank
**1.250 kg
***Vierscharige keerploeg. 1.570 kg eigen metingen
Tot slot nog het rijcomfort. We hadden zeker bij het wegtransport verschillen verwacht. Die waren er nauwelijks. Met frontgewichten rijden allebei de trekkers zowel op de weg als met aanbouwapparaten erg aangenaam, zeker en met een direct stuurgevoel. De korte wielbasis van de 516 Vario blijkt niet hinderlijk. Al met al is het rijcomfort helemaal goed.
De voorasvering en die van de cabine werken perfect samen. Ook het geluidsniveau in de cabine is voorbeeldig. Het zicht bij het werken met de frontlader is door de hoog doorgetrokken voorruiten super. Voor de 500- 700 Vario’s is er naast de cabine met de eendelige voorruit ook een versie met een tweedelige ruit die open kan.
Misschien ook interessant?
Nieuws
De akkertest met een Fendt 200 Vario. Dit is een van de kleinste diesels uit de Fendt familie. Fendt wil er voornamelijk mee scoren bij weide bedrijven. Hij is compact, wendbaar en heeft toch voldoende trekkracht. Maar de lichte traploos schakelende trekker is ook inzetbaar in het gemengd bedrijf. Wij reden de 210 Vario met 110 pk 120 bedrijfsuren lang.
Nieuws
Als bloementeler kocht Dick van den Berg ooit een nieuwe Fendt 103 Farmer tractor. Met geboortejaar 1981 is dit de jongste in de liefhebbersverzameling van inmiddels 24 oldtimers en bovendien nog altijd in gebruik. Wie langs de grote tuin aan De Boender in Noordwijk rijdt, wordt in het buitenseizoen aangenaam verrast door de tentoongestelde collectie.
Nieuws
De modelupdate van deze grote Amerikaanse ‘herten’ is omvangrijk. De 9-serie kreeg meer vermogen en in de meeste modellen een geheel nieuwe motor. Bovendien hebben deze modellen nu de bekende premiumcabine van de grote standaardtractoren. Een treffen van giganten.