Akkertest | Meer slagkracht, hogere rijsnelheden en een korte spuitafstand, dat zijn de huidige kernwaardes bij de gewasbescherming. Met BoomControl levert Horsch spuitbomen voor de Leeb GS en PT, die dat beloven. En zo werkt het.
Een afstand tussen de spuitdoppen en het doel oppervlak van 50 cm bij een rij snelheid van 6-8 km/u zijn de praktische ijkpunten in de gewasbescherming. De praktijk heeft die stelling al lang ingehaald. Minder verspuiten en sneller rijden, dat is het geheim achter meer slagkracht.
Maar hoe sneller er gereden wordt, des te eerder de spuitbomen tegen hun beperkingen lopen. Meestal worden ze pendelend opgehangen om evenwijdig aan de bodem te kunnen blijven werken. Maar die pendelmogelijkheid moet op hoge snelheid steeds meer gedempt worden. Anders maken de steeds sterkere stoten de hele installatie kapot.
Laten pendelen of geleiden
Nog moeilijker wordt het als de spuitbomen actief via sensoren gestuurd worden. Omdat Horsch al langer een tot 30 cm gereduceerde spuitafstand propageert, kwamen de technici daar op het idee om de aansturing via een gyroscoop te laten verlopen.
Het overstapen naar hydraulische besturing, zoals op de Leeb PT was het begin. In de Leeb GS getrokken spuit zitten nu voor de actieve aansturing van de spuitbomen twee luchtcilinders. Het spuitbomenbesturingssysteem “BoomControl Pro” was voor de redactie van het Duitse landbouwersblad (dlv) de vermelding: ”Machine van het jaar 2014” waard.
Een gyroscoop aan de spuitbomen meet de hoekbeweging en de computer stuurt dan de data naar de pneumatische cilinders, die de spuitbomen in Real Time leiden.
Minder verwaaien met BoomControl
De kleine afstand van de spuitdoppen naar het doel heeft grote voordelen: Hoe geringer de afstand, hoe minder risico op verwaaien van de spray. Hoe minder gevaar van verwaaiing, des te kleiner de druppels kunnen zijn. En hoe fijner de nevel, des te beter worden de werkzame stoffen verdeeld en opgenomen.
Ook bestaat er niet meer het gevaar dat de druppels domweg van het blad afrollen. Bij een korte spuitafstand vervalt ook het gevaar dat de druppeltjes verdampt zijn, voordat ze hun doel hebben bereikt.
Aanvullend controleren ultrasoon sensoren de afstand.
Een halve spuitdopafstand
Om die voordelen te kunnen benutten moet de sproeibalk ook met dubbel zoveel spuitdoppen uitgerust zijn zodat de nevelkegels elkaar goed blijven overlappen. De bekende 120’er spuitdoppen zijn bedoeld voor een balkafstand van circa 50 cm. Als de doelafstand 30 cm wordt, dan worden er doorgaans spuitdoppen met een nevelkegel van 80° gebruikt. Meer spuitdoppen maken de dragerbalk dus duurder. Hoe kleiner de doel afstand, des te nauwkeuriger de pendelcompensatie moet werken om te voorkomen dat de spuitboom de bodem in duikt.
In deze opzet verandert ook het overlappingsbereik tijdens de pendelcompensatie meer dan bij een doelafstand van 50 cm. Daarom heeft Horsch de spuitbomen van het rollend gedeelte en de tank ontkoppeld. Daarmee worden de zwenkingen van het rollend gedeelte niet meer op de spuitbomen overgebracht.
Het draaipunt van de spuitbomen komt daarbij zo dicht mogelijk bij het zwaartepunt. Dat heeft ook als voordeel dat de segmenten bij het draaien aan de kopakker niet meer in het gewas, of de grond duiken.
De spuitbooms zijn verregaand van het onderstel ontkoppeld. Zo worden er geen knikbewegingen over gedragen.
Draaipunt in het zwaartepunt
Als het draaipunt van de spuitbomen op, of dichtbij het zwaartepunt ligt, dan kunnen de spuitbomen niet meer natuurlijk pendelen en moeten ze actief geleid worden. Op de GS doen de twee al genoemde pneumatische cilinders dat, die nu de spuitbomen daadwerkelijk in Real Time aansturen.
Het systeem werkt op lucht in verband met de geringe traagheid en de eigen demping bij die aanpak. Maar hoe krijgen die cilinders de informatie wat ze moeten doen om de spuitbomen evenwijdig aan de bodem te houden? Daar gebruikt Horsch een gyroscoop voor. Daarmee wordt de hoekbeweging van het stangenstelsel constant gemeten en die informatie gaat direct naar de persluchtcilinders. Die doen hetzelfde als een pendelconstructie, alleen gecontroleerd en veel sneller.
Mocht een spuitboom toch eens een zwaai maken, dan wordt die met hetzelfde systeem uitgedempt en weer in de goede werkstand gebracht. Door de bijna volledige ontkoppeling van het onderstel worden er hoegenaamd geen storende krachten in het spuitboomsysteem ingevoerd. Ze liggen daarom heel rustig horizontaal. Aanvullend meten ultrasoon sensoren nog de afstand tot de grond en houden de zaak zo ook onder controle. Resultaat is het beste van twee werelden.
Alle ISOBUS computers
De aansturing van de spuitbomen wordt met elke willekeurige ISOBUS terminal geregeld. Voor de bediening hoeft de bestuurder slechts eenmalig in het submenu de gewenste afstand tot het doeloppervlak in te geven. Aan de kopakker, of wanneer de sproeigang om een andere reden onderbroken wordt, gaan de spuitstangen vanzelf omhoog. De hefafstand is vrij, maar vaak wordt er voor 50 cm gekozen.
In de terminal wordt BoomControl geselecteerd en geactiveerd. De werkhoogte en het heffen aan de kopakker worden ingesteld.
Rustige spuitbomen dankzij BoomControl
Op de akker zorgt de BoomControl tot een helemaal rustige spuitboom, ook bij een doelafstand van minder dan 30 cm. Hij volgt de bodemcontour zonder knikneiging, en dat zelfs bij 20 km/u of meer. Ook in de bochten voorkomt het systeem dat de arm wegduikt en houdt hij de spuitboom bodemparallel. Het systeem hoeft dus niet, zoals bij andere walsen, in bochten geborgd worden.
Horsch biedt deze besturing aan voor alle getrokken Leeb GS spuiten en de zelfrijdende PT 270 aan. BoomControl ECO – zonder het draaien van de armen – kost circa €3.000 meerprijs. Bij de BoomControl Pro met vier ultrasone sensoren kunnen de armen links en rechts verdraaien en dat resulteert in een meerprijs van circa €8.000.
Praktisch
Bij de meeste Horsch spuiten kan BoomControl naderhand relatief goedkoop worden ingebouwd. Dan is er dichter op de doelvlakte te werken en is er een applicatie met fijnere druppels mogelijk zonder een groter risico op verwaaiing.
BoomControl in één oogopslag
- BoomControl Pro van Horsch is een nieuw spuitbomen geleidesysteem voor plantenspuiten.
- De aansturing is actief, met pneumatische cilinders en een gyroscoop.
- Bodemafstanden tot 25 cm zijn risicoloos mogelijk.
- Het systeem maakt het mogelijk fijner te vernevelen omdat de kans op verwaaiing minder is.
De twee pneumatische cilinders rechts en links leiden de leggers en houden ze evenwijdig aan de bodem. Ze laten de leggers wel minimaal bewegen om stoten te dempen.
Technische gegevens
| Leeb | 6 GS / 7 GS / 8 GS |
| Leeggewicht (kg) | 5.500 / 5.540 /5.610 |
| Kogeldruk leeg/vol (water) (kg) | 870 / 870 /900 3.000 / 3.500 / 4.000 |
| Aslast leeg/vol (kg) | 4.630 / 4.670 / 4.710 9.450 / 9.610 / 10.000 |
| Lgt. Tijdens transport (m) | 8,30 |
| Transportbreedte (m) | 2,80 |
| Hoogte (m) | 3,60 |
| Spoorbreedtes (m) | 1,80* / 2,00 / 2,25 |
| Grondspeling (m) | 0,85 |
| Tank | |
| Nominale inhoud (l) | 6.000 / 7.000 / 8.000 |
| Schoon water (l) | 530 |
| Handenwaswater (l) | 15 |
| Spuitbomen | |
| Werkbreedte (m) | tot 36 |
| Secties | 5 of 7 |
| Deelbreedtes | 6 tot 13 |
| Werkhoogte (m) | 0,30 tot 2,50 |
| Pompdebiet (l/min) | 1.000 |
| Max. werkdruk (bar) | 8 |
| Werksnelheid (km/u) | 4 tot 18 |
| * Alleen 6 GS |
BoomControl in de praktijk
“Met die spuit heb ik echt schik”, zegt Heinrich Funck uit Tabertshausen. Hij kan het weten, want hij heeft er zo’n 5.500 ha mee gewerkt. Hij gebruikt een Leeb 7 GS met 27 m. spuitbomen en BoomControl. Die machine wordt getrokken met een John Deere trekker van 180 pk. Daarom gebruikt de akkerbouwer ook een John Deere GS 2630 terminal voor de bediening. Dat gaf in het begin wat problemen, maar gaat nu goed.
Doorslaggevend voor de aanschaf van de Leeb spuit was de wens naar meer slagkracht en een betere bevochtiging van de planten, speciaal bij aren en suikerbieten. In de bietenbouw wordt 400l/ha uitgereden bij een snelheid van 10-12 km/u.
Op graan werkt Funck met 02’er vlakstraal spuitdoppen, drie bar druk en een doelafstand van 25 cm. De snelheidsmeter staat dan tussen de 12-15 km/u. “De spuitbomen liggen muurvast” zegt Heinrich Funck enthousiast. Zelfs in bochten houdt de BoomControl de zaak vlak en de planten worden goed bevochtigd door de fijne verneveling. Dat vindt de akkerbouwer belangrijk.
“In vergelijking met mijn oude 4.000 l. spuit is de Leeb qua slagkracht en applicatie als van een andere planeet”. Door het dubbele aantal spuitdoppen is de techniek wat duurder en met de 7.000 l. tank ook zwaarder dan zijn vorige aanschaf. Maar de gewasbescherming verloopt beter en sneller. Dat komt niet alleen op rekening van de BoomControl, maar ook door de deelbreedte afschakeling, die de akkerbouwer op kleinere percelen erg waardeert.
Heinrich Funck uit Tabertshausen bij Deggendorf, Niederbayern
Lof en kritiek
Aansturing: Het mechanische deel van de aansturing is verrassend eenvoudig. De hoekbeweging van de spuitbomen wordt door de gyroscoop gemeten en de computer stuurt dan twee luchtcilinders aan, die de spuitbomen leiden.
Bediening: De afstand tussen de spuitmonden en het doel oppervlak wordt met de terminal eenmalig ingesteld. De gyroscoop en de afstandsensoren bewaken die instelling dan voortdurend. Als de sprayinstallatie aan gezet wordt, dan werk hij direct op de ingestelde waarde.
Spuitbomen: De spuitbomen liggen verbazend rustig, zelfs op hoge snelheden tot 20 km/u. Ook bij snelle bochten ontstaat niet meer het gevreesde ‘induiken’ van de spuitbomen. Daarmee win je slagkracht.
25 cm sproeimond afstand: De geringe sproeimond afstand maakt een betere verneveling mogelijk zonder de kans van verwaaien te vergroten.