Amazone heeft uitgebreid de tijd genomen voor de ontwikkeling en het testen van de nieuwe Ceus-serie. Wat daarvan het resultaat is geworden, konden we uittesten op de maisstoppels.
Wie de de landbouwtechnische vakpers de afgelopen jaren heeft gevolgd, die wist het al langer: Amazone ontwikkelde een cultivator/schijveneg-combinatie met voorlopende schijven.
Nadat de concurrentie dit segment al jaren met uiteenlopende machines bediende, maakte Amazone voor de campagne van 2018 eindelijk een inhaalslag. Zijn première maakte de Ceus-serie op de Agritechnica van 2017. We hebben deze alleskunner uit het Duitse Leipzig (Amazone-dochtermaatschappij BBG: ‘Bodenbearbeitungsgeräte Leipzig’) aan een veldtest onderworpen.
Klassieke opbouw
Met de Ceus heeft Amazone het wiel natuurlijk niet opnieuw uitgevonden. Gezien de tegenwoordig extreem brede keuze in bodembewerkingsmachines en –combinaties moet je dat ook niet verwachten. Bovendien had deze ‘vertraging’ het voordeel dat men in alle rust de sterke en zwakke punten van de bestaande machines van de concurrentie heeft kunnen bekijken en analyseren, om daaruit conclusies te trekken voor de eigen ontwikkeling.
De dissel is in verschillende uitvoeringen te verkrijgbaar
De basisopbouw en de werking van de Ceus zijn klassiek, waarbij enkele componenten zoals de dissel en het hoofdonderstel van de Cenius TX zijn overgenomen.
Het frame met schijven en walsen klapt tweedelig op, het smalle middendeel met vier tanden blijft horizontaal staan.
Op de vier middelste tanden na klappen de de werktuigen in twee delen op.
Zowel de schijven als de tanden zijn niet alleen gecombineerd, maar – met de bijpassende instelling – ook solo te gebruiken. Daarmee kunnen werkdiepten van ongeveer 5 tot 30 centimeter worden gerealiseerd.
Daarnaast kan de Ceus ook zonder wals worden gebruikt voor een grove ‘wintervoor’. Als werkbreedten zijn 4,0, 5,0, 6,0 en 7,0 meter leverbaar. De framehoogte is net als bij de Cenius en Cenius TX 80 centimeter, bij de hoofddragers (zowel dwars als in lengterichting) gebruikt Amazone 8 millimeter dikke vierkante profielen met een doorsnede van 10 x 10 (dwarsbalken) en 12 x 12 centimeter (in lengterichting). Schuin geplaatste vierkante buizen aan beide vleugels zorgen voor de nodige extra stijfheid.
Het hoofdonderstel kan ontlastend worden gebruikt of – bij inzet zonder wals – volledig dragend.
De diepteregeling wordt aan de voorkant gedaan door de dissel, die aan de trekker is bevestigd door ofwel een trekbok ofwel een sleepoog of K80-kogel. Bij de versie met de trekbok is de dissel star en heeft hij geen disselcilinder nodig voor afstelling van de werkdiepte en parallelliteit.
Bij een sleepoog of K80 stel je met de onderste (druk-)cilinder de paralleliteit in.
Alleen de varianten met sleepoog of K80 krijgen de twee disselcilinders, omdat dan met schommel-armen de parallelliteit van de Ceus wordt ingesteld. Verder dient de onderste cilinder dan voor het parallelle optillen van de Ceus.
De tandenrij is in twee balken verdeeld, met een tand achter elk wiel van het hoofdonderstel.
De 6,0 en 7,0 meter brede Ceus-modellen hebben overigens elk per kant een extra voelerwiel, dat rechtstreeks in de tandenrij is geïntegreerd en met een stikstofbalg is afgeveerd. De beide wielen zitten in een gesloten hydraulisch circuit met het onderstel – dat betekent dat ook bij het in werkpositie laten zakken van de Ceus de geïntegreerde dieptewielen zich automatisch aanpassen.
Veranderingen van de werkdiepte zijn zodoende volledig vanuit de tractorcabine te regelen, zij het dat de parallelliteit bij sleepoog- of K80-aankoppeling nagesteld moet worden.
De bovenste cilinder is voor de aanpassing van de werkdiepte – in een circuit met het walsframe achter.
Aan de achterkant tenslotte wordt de Ceus door de naloopwals qua diepte geleid, in elk geval voor zover met wals wordt gewerkt. Zoals in het begin al beschreven, is de Ceus ook zonder wals in te zetten en kan het hoofd-onderstel in de werkpositie ondersteunend worden gebruikt. In zo’n geval wordt de beweging van het onderstel naar boven begrensd met schommelarmen aan de twee onderste onderstelcilinders.
Schijven van de Catros+ voor de Amazone Ceus
De voorlopende schijven dienen enerzijds voor het versnipperen van oogstresten (bijvoorbeeld het doorsnijden van afdekstro of maisstro), maar ook voor het vermengen en verkruimelen van de grond.
Bij de geïntegreerde korteschijveneg maakt Amazone gebruik van haar Catros+-lijn
Amazone maakt daarbij begrijpelijkerwijs gebruik van schijven uit de Catros+-korteschijveneg. De grof getande, concaaf gevormde schijven hebben een diameter van 510 millimeter en zijn afzonderlijk afgeveerd met rubberelementen.
De grof getande en concaaf gevormde schijven hebben een diameter van 510 millimeter, aan de buitenzijde zijn er verstelbare randschijven.
De schuinstand van de eerste rij is 17 graden, die van de tweede rij 14 graden
De maximale werkdiepte van de schijven is afhankelijk van de mate van slijtage rond de 14 centimeter. Ook de lagering (onderhoudsvrije, meervoudig afgedichte dubbelrijïge hoeklagers van SKF met een binnendiameter van 35 millimeter) is identiek aan die van de Catros+.
De werkdiepte van de (door middel van een parallellogram in hoogte verstelbare) schijven wordt met een mechanische wijzerplaat op de rechterkant van het frame weergegeven.
De werkdiepte van de tanden wordt aan de linkerkant aangegeven.
De schaal loopt van -10 tot 20 en moet iets anders worden gelezen dan bij vergelijkbare cultivators of korteschijveneggen. De werkdiepte van de schijven is namelijk niet in absolute zin aangegeven – hij hangt altijd af van van de werkdiepte van het tandenpakket.
De aanduiding ‘-10’ betekent dat de schijven 10 centimeter dieper werken dan de tanden, wat in de praktijk betekent dat alleen de schijven in de grond zitten en de tanden niet.
De aanduiding ‘0’ betekent dat de onderkant van de schijven en de punten van de scharen op dezelfde hoogte zitten, dus dezelfde werkdiepte hebben.
En ‘20’ betekent dat de schijven 20 centimeter hoger staan dan de tanden. Dus als je wilt dat de schijven bij een tandenwerkdiepte van 30 centimeter 10 centimeter diep vermengen, dan stel je de schaal op ‘20’ in.
Moeten ze bij een tandenwerkdiepte van 20 centimeter 10 centimeter diep vermengen, dan moet de wijzer op 10 staan.
Goed is dat zelfs bij de maximale tandenwerkdiepte van 30 centimeter de schijven zo ver omhoog zijn te stellen dat ze niet in de bodem grijpen. Zo kun je de Ceus ook gebruiken als een brede ‘diepwoeler’ op een werkdiepte van 30 centimeter. Daarvoor moet je de schijven met de hand via de schroefspindels mechanisch omhoogdraaien, want de laatste 10 centimeter van het stelbereik naar boven is niet hydraulisch te benutten.
Als er zonder gebruik van schijven 30 cm diep moet worden losgewoeld, dan kunnen de schijven- groepen met spindels een extra 10 cm omhoog worden geschroefd.
Ceus heeft een symmetrisch tandenpakket
Het tandenpakket van de Ceus is symmetrisch opgebouwd in twee balken, de groefafstand varieert heel iets afhankelijk van de werkbreedte.
Bij de Ceus 5000-2TX Super is die rond de 41 centimeter. Bij de tanden hebben de constructeurs gebruik gemaakt van de bekende C-Mix-scharen van de Cenius TX.
De C-Mix-tanden zijn symmetrisch geplaatst met een groefafstand van 41 centimeter.
De schroefveren als overbelastingsbeveiliging zijn ingesteld op een drempelwaarde van 600 kilo – een variant met een lagere drempelwaarde is er helaas niet. De uitwijkweg naar achteren/boven bedraagt volgens Amazone 30 centimeter, naar de zijkanten kunnen de tanden door buiging ongeveer 7 centimeter uitwijken.
Wanneer de uitwijking naar boven niet voldoende is, dan is er uiteindelijk op elke tand een breekpen met een belastingslimiet van 3.000 kilo.
Overigens is ook achter elke van de twee dieptewielen een tand geplaatst, om het spoor dat ontstaat tijdens het werken weer los te woelen. Ook bij het onderstel zit er achter elk wiel een tand, zodat bij het inzetten zonder wals ook hier de bandensporen worden opengewoeld.
Qua werktuiguitrusting kunnen klanten kiezen uit de gebruikelijke scharen uit de Cenius-kast
Daaronder 100 of 80 millimeter brede punten (met of zonder vleugelschaar; 80 mm ook als hardmetaal-versie met verjonging tot 50 mm) en opzij gerolde geleideplaten. Voor diep loswoelen en diep bemesten zijn er smallere scharen van 40 millimeter breed, die door hun kleinere breedte minder trekkracht vereisen.
Schaarpunten zijn beschikbaar tussen 40 en 100 millimeter breedte, optioneel ook met schaarvleugels.
Ter vergelijking: bij de 12 scharen van de 5,0 meter brede Ceus 5000-2TX Super trek je bij 80mm-scharen in totaal 96 centimeter staal dwars op de rijrichting door de grond. Met de smalle scharen is dat nog maar 48 centimeter – dit verschil is enorm, vooral wanneer je in de vaste gronden ten zuiden van de klassieke landbouwgebieden gaat werken.
Snelwisselscharen heeft Amazone voor de Ceus natuurlijk ook in het assortiment, het aanbod is identiek aan dat voor de Cenius TX-serie.
Egaliseren met schijven
Ook bij het egaliseren vinden we veel techniek van de Cenius TX terug. Naast de getande schijven met een diameter van 460 millimeter kunnen klanten ook gladde schijven bestellen met dezelfde diameter (aan elke buitenzijde optioneel met een bladveerdichtstrijker) of alleen bladveerdichtstrijkers.
Naast getande nivelleer-schijven zijn er ook gladde schijven of als alternatief veer-dichtstrijkers.
De lagers van de schijven zijn onderhoudsvrij
Qua verstelling heb je de keuze tussen de standaard mechanische variant met spindels of een gemakkelijke hydraulische versie.
De nivelleereenheden zijn optioneel hydraulisch te verstellen. Standaard is een mechanische verstelling met schroefspindels.
Belangrijk punt: de nivelleereenheden zijn weliswaar verbonden met het draagframe van de naloper, maar ze draaien bij wijzigingen van de werkdiepte niet mee in een parallellogram, maar ‘asynchroon’.
Links de schaalverdeling voor de voorste schijven, rechts die voor de nivellering.
Tot zo’n 5 centimeter dieptewijziging hoef je niks na te stellen, maar bij grotere wijzigingen van de werkdiepte moet je dat wel doen.
Bij veranderingen van de werkdiepte draaien de nivelleereenheden niet synchroon mee, maar tot ongeveer 5 cm verstelling is dat geen probleem.
Tien walsvarianten voor de Amazone Ceus
Amazone heeft de afgelopen jaren ook benut om het assortiment walsen fors uit te breiden. Toch waren we verrast toen we hoorden dat er voor de Ceus liefst tien verschillende nalopers zijn!
Klanten kunnen inmiddels kiezen uit tien soorten nalopers – staal, rubber, open, gesloten, enzovoorts.
Naast de klassieke wals met wigvormige ringen en de wigringwals met matrixprofiel is er een tandpakkerwals, een U-profiel- en een dubbel-U-profielwals, een V-ringwals (hoekprofielwals), een gesloten staalpakker (discwals) en de staalpakker in dubbele uitvoering voor extreem zware grond.
De gewichten variëren tussen 95 kg/m en 270 kg/m
Alle nalopers zijn met de bekende schroefklemmen aan het frame bevestigd, zodat het vervangen of het monteren en demonteren kan geschieden zonder het afkoppelen van hydrauliekleidingen en dergelijke. De afstrijkers zijn voor schoonmaakwerk (denk vooral aan maisstro) niet centraal uit te klappen.
De nalopers worden met schroef- klemmen aan het frame bevestigd. Dat vergemakkelijkt de montage en demontage.
Dit viel ons nog op
- Voor diep bemesten zal er ook een mest-kit van Amazone komen met Xtender-tank. Daarmee kan depotbemesting met kunstmest op twee verschillende diepten worden uitgevoerd. De beschikbaarheid is op moment van schrijven echter nog niet bekend.
- Het minimaal vereiste vermogen ligt voor de 5,0 meter brede versie rond de 250 pk, vanaf 6,0 meter heb je 300 pk en meer nodig. Deze waarden moeten op zware grond natuurlijk nog verder naar boven worden bijgesteld.
- De draaipunten van de parallel- en werkdiepteverstelling van de schijvensegmenten kunnen worden gesmeerd.
Technische gegevens
Schijven: grof getand, diameter 510 mm, afzonderlijk afgeveerd met rubbers, groefafstand 12,5 cm, onderhoudsvrije hoek-kogellagers, max. werkdiepte circa 14 cm; mechanische verstelling in het parallellogram (optioneel hydraulisch).
Tanden: 12 tanden, verdeeld over twee balken en symmetrisch geplaatst; groefafstand 41 cm; veer-overbelastingsbeveiliging met drempelwaarde 600 kg, aanvullende veiligheidspen; hydraulische diepteverstelling; max. werkdiepte 30 cm.
De schroefveren zijn voorgespannen op een drempelkracht van 600 kilo. Goed is dat er op de tanden ook nog breekpennen aanwezig zijn, voor het geval dat de afstand waarover kan worden uitgeweken niet genoeg is.
Egaliseren: naar keuze gladde of grof getande holle schijven met diameter van 460 mm of bladveeraanstrijkers; verstelling met spindels, optioneel hydraulisch.
Bodemverdichting: keuze uit 10 walstypen, 95 tot 270 kg/m; wals demontabel met schroefklemmen.
Afmetingen & gewichten: werkbreedte 5,0 m; transportbreedte 2,95 m; bedrijfsgewicht met DW-Disc-wals circa 8,5 t.
Het vermengingsresultaat was goed, maar grotere schijven zouden bij maisstro nog gelijkmatiger werken.
Onze conclusie over de Ceus van Amazone
Amazone levert met de Ceus nu ook een cultivator-schijveneg-combinatie met een voorlopende korteschijveneg.
De constructie van de 4,0 tot 7,0 meter brede combinatie is klassiek, waarbij deels componenten van de Catros+ en de Cenius TX worden gebruikt.
Bij de constructie van de Ceus gebruikt Amazone een aantal componenten van Catros+ en Cenius TX.
De diameter van de voorloopschijven is met 510 millimeter een middenweg tussen doorgang enerzijds en verkruimeling en groefafstand anderzijds.
Met 600 kilo is de voorspanning van de overbelastingveren aan de tanden heel hoog. In positief opzicht valt de grote keuze in scharen, nivelleerwerktuigen en nalopers op.
De diameter van de schijven is een goed compromis tussen doorvoer, groefafstand en verkruimeling.
+ Gebruiksvriendelijke instelling
+ Zeer veel keus uit nalopers
+ Grote keuze in nivelleereenheden
+ Gebruik zonder wals mogelijk
+ Zeer goede afwerking
– Walsschrapers niet wegklapbaar
– Dubbele walsen niet pendelend opgehangen
Op de dissel zit een grote kist voor gereedschap, bouten en vervangingsscharen.