Leestijd: 9 minuten

De AgBot van AgXeed staat in levenden lijve voor ons. Of eigenlijk juist niet.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (2) (1000)

Het rupsbandonderstel wordt elektrisch aangedreven en geeft de AgBot een topsnelheid van 13,5 km/u.

Heel verrassend trekt hij schaamteloos zijn baantjes alsof hij nooit iets anders heeft gedaan, zonder een levend lijf aan boord. Terug met beide voeten op de grond hebben we de mogelijkheden en beperkingen van deze robot eens op een rijtje gezet.

Op veel presentaties van tractorfabrikanten zie je hoe de toekomstige landbouwtechniek eruit zou kunnen zien. Wilde tractor-studiemodellen, vlootintelligentie, schoffelrobots en af en toe een autonome trekker in standaard-look. ,,Speelgoed voor sommige specialistische gewassen’’ of ,,verre toekomstmuziek’’ zijn dan de reacties daarop.

Maar wanneer je de AgBot van AgXeed zijn baantjes ziet trekken, lijkt de autonome technologie niet ver weg meer te zijn. De interesse van grote groente- en fruitteeltbedrijven is gewekt, zo is in elk geval de indruk die we kregen bij onze velddemonstratie.

Wie zit achter de AgBot

AgXeed is een jonge Nederlandse onderneming die in 2018 werd opgericht. In de kernploeg werken momenteel acht mensen, hoofdzakelijk op het gebied van ontwikkeling. Bij AgXeed is de AgBot slechts een deel van het werk en zogezegd het middel om tot het doel te komen.

AgXeed wil landbouwers op basis van de huidige uitdagingen, van ecologische en economische tot aan sociale aspecten ervan, een autonoom alles-in-één-pakket leveren.

Er moet immers steeds meer moeite worden gedaan, terwijl er minder personeel voorhanden is. De oplossing is op alle gebieden gewoon meer autonomie, aldus de ontwikkelaars.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (8) (1000)

De Agbot van AgXeed verraste bij deze eerste inzet. We zien voor deze robot zeker een toekomst in de landbouwtechniek.

De start van deze autonomie is de AgBot, die een kleine twee jaar na de oprichting van het bedrijf zijn eerste ronden draaide – da’s knap. Het doel van AgXeed is niet om de tractor zoals we die kennen te verdringen; het is de bedoeling dat de robots en tractoren naast elkaar bestaan.

Denkbaar is een mix van standaard-tractoren (hiermee bedoelen we dus gewone trekkers met cabine en chauffeur) en autonoom werkende machines. AgXeed werkt in flexibele, snel schakelende processen, waardoor een modulaire strategie een logisch gevolg is. Met een soort bouwdoos-systeem stel je een machine, systeem of platform samen uit het programma van AgXeed, dat is het idee.

Maar nu staat eerst de allereerste en enige AgBot voor ons, klaar om van binnen en buiten door ons beoordeeld te worden.

Testrups met pit

Theorie is mooi, maar wat telt is de harde realiteit. Tussen de twee rupsbanden zit een 4,1 liter grote viercilinder van Deutz. Deze dieselmotor levert 156 pk en een maximaal koppel van 610 Nm.

Het vermogen van de dieselmotor gaat naar een generator, die vervolgens zijn elektrische vermogen onder de verschillende afnemers verdeelt. Daartoe behoren onder andere de twee rupsbanden.

Met behulp van een planetair tandwielstelsel wordt de snelheid traploos tussen 0 en 13,5 km/u geregeld. Dat is weliswaar niet erg snel, maar voor de meeste werkzaamheden op het veld voldoende. Optioneel is er voor de AgBot een elektrische aftakas die maximaal 100 kW ofwel 136 pk levert.

Verder zijn er elektrisch aangedreven aanbouwmachines aan te sluiten. Daarvoor heeft de rupsrobot hoogspanningsaansluitingen, die ook maximaal 100 kW kunnen leveren.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (3) (1000)

De Deutz-dieselmotor levert vermogen aan een generator, die dit omzet in elektrisch vermogen voor de aandrijving en nevenverbruikers als bijvoorbeeld de aftakas.

Aangezien op de Deutz-motor standaard een hydrauliekpomp is gemonteerd, wordt deze meteen gebruikt voor de externe hydraulische aansluitingen. De pomp heeft een opbrengst van 85 l/min bij 180 bar. Daarmee kunnen vier proportionele, dubbelwerkende regelventielen worden voorzien.

Optioneel is een load-sensing-systeem mogelijk.

Verder is er een fronthef met 3 ton hefvermogen en achter een hef die 8 ton kan tillen.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (5) (1000)

Aan de voorkant heeft het prototype van AgXeed een 3-tons-hydraulisch hef.

Dankzij het modulaire systeem is men bij de keuze van de breedte van de rupsbanden en de spoorbreedte ook heel flexibel. Het prototype had nog een (bijna) origineel rupsonderstel van Zuidberg, dat eigenlijk gedimensioneerd is voor een bietenrooier en voor de zes ton zware AgBot te groot was.

Maar zoals gezegd: dit is het eerste en enige prototype van AgXeed, en dan wil je nog geen eigen componenten (laten) maken.

Snel komt de vraag bij je op waarom de aandrijving bij een zo toekomstgericht bedrijf diesel-elektrisch is en er geen accupakket is gemonteerd. Het antwoord: een accu-pakket voor vergelijkbare prestaties zou in z’n eentje al rond de zes ton wegen. Toch staat AgXeed open voor het gebruik van alternatieve energiebronnen (bijvoorbeeld waterstof), die qua techniek echter wel realistisch uitvoerbaar moeten zijn.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (4) (1000)

Aan de achterzijde zitten behalve de hef ook hydrauliek- en hoogspannings-aansluitingen.

Voordat de AgBot het veld op gaat

Natuurlijk kan de AgBot niet blind aan het werk. Het instellen gaat echter verrassend spelenderwijs. Daarvoor staat een online-platform tot je beschikking. Dat is intuïtief opgezet en heeft overeenkomsten met een moderne veldkaart, met een aanvullende virtuele machinehal.

Eerlijkheidshalve moeten we daar wel bij vertellen dat er vooraf enige klusjes gedaan moeten worden. Daarbij hoort het zeer nauwkeurig inmeten van de velden.

Je moet ook scherp letten op landschapselementen, elektriciteitsmasten of putten. Bovendien moeten de aanbouwmachines precies worden opgemeten.

In ons geval hadden we de beschikking over de Köckerling Rebell-korteschijveneg met een werkbreedte van 4,2 meter. Lengte, breedte, draaicirkel, draaieigenschappen enzovoorts moesten we invoeren in het virtuele visitekaartje van de machine en parkeren in de ‘machinehal’. Daarin moet namelijk elk werktuig dat de AgBot moet gaan gebruiken zijn opgeslagen.

Kies je nu voor de korteschijveneg aan de AgBot, dan gebruikt hij de door ons ingevoerde waarden. Op precies dezelfde manier kun je de frontaanbouw configureren en daar eveneens een machine virtueel aankoppelen.

Efficiënt plannen met de AgBot

In de volgende stap wordt het veld ingevoerd en een opdracht daarvoor samengesteld. Heb je het start- en eindpunt bepaald, dan kies je de bewerkingsrichting, oftewel de A-B-lijn. De beschikbare A-B-lijnen zijn georiënteerd op de veldgrenzen.

Om de opdracht compleet te maken, ga je naar de machine-instelling. Die is vergelijkbaar met een kopakkermanagement en je moet onder andere de volgende vragen beantwoorden: hoe hoog moet de werksnelheid zijn? Hoe diep moet er worden gewerkt? Enzovoorts.

Zodra je de vereiste gegevens voor de bewerking hebt ingevoerd, rekent het programma de route voor de AgBot uit. Daarbij wordt er gelet op efficiëntie, om zo weinig mogelijk over het reeds bewerkte oppervlak te rijden. Dat geldt inclusief het gewenste eindpunt. Ook daarvoor wil de AgBot geen loze rit over de kopakker maken.

Wat heel mooi is: het programma geeft de exacte bewerkingstijd aan. Zo kun je de inzet van de machine heel nauwkeurig inplannen.

Bevalt de route van de AgBot je niet, dan kun je hem in een handomdraai veranderen, bijvoorbeeld door een andere A-B-lijn te kiezen. De AgXeed-software berekent nog niet zelfstandig de optimale bewerkingsrichting met de minste hoeveelheid werk. Maar dat is alleen een kwestie van verdere programmering.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (1) (1000)

Met een 4,2 meter brede korteschijveneg bewerkte de AgBot het veld in een handomdraai. Stilstand was er niet.

AgBot van start

De laatste stappen zijn het daadwerkelijk aanbouwen van het gekozen werktuig en de complete machine naar het startpunt te brengen. Op start drukken, achteroverleunen en genieten. Bijna.

Voor het ‘handmatige’ transport ter plekke is er een afstandsbediening die doet denken aan een spelcontroller. In principe is de 6-tons-kolos te bedienen als een op afstand bestuurbare auto met enkele extra functies, zoals bijvoorbeeld hydrauliek en een hef-inrichting.

Nu is de vraag nog: hoe komt de machine van de boerderij naar de akker? Wel, op een dieplader! Dat is althans op dit moment zo, maar er zijn al veel ideeën voor een snellere en vooral gemakkelijkere verplaatsing. Bijvoorbeeld snel aan te koppelen wielen, zodat de AgBot als een aanhanger kan worden getrokken, of zelfs helemaal autonoom over de weg, waarbij de huidige wetgeving vooralsnog echter een streep door de rekening haalt.

Tijdens de veldinzet heb je de mogelijkheid om de functies van de robot per afstandsbediening te oversturen. Is de werkdiepte te gering, dan kun je deze waarde op de controller veranderen. Ook de snelheden zijn zo te wijzigen.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (6) (1000)

De robot kan met een afstandsbediening worden bestuurd en geregeld.

Kijk uit, hindernis

Als de robot geen hindernissen tegenkomt, dan werkt hij stoïcijns zijn route af en parkeert op het eindpunt. Dat is de ideale situatie.

Sensoren rondom de machine scannen continu het werkgebied en slaan alarm wanneer er een obstakel opduikt. Als het object niet uit de weg gaat, stopt de AgBot.

Je kunt hem vanaf afstand (bijvoorbeeld thuis vanaf de computer) niet opnieuw activeren, je moet naar de machine toe en de AgBot handmatig weer starten. Dit is uit veiligheidsoverwegingen zo gedaan en wellicht nog een van de grootste nadelen van deze robot van AgXeed.

De software wordt echter alsmaar verder ontwikkeld en kan straks waarschijnlijk onderscheid maken tussen een echt gevaar en een haas die allang is weggelopen tegen de tijd dat de boer bij de AgBot is aangekomen.

Ook hoge-resolutie-camerabeelden kunnen helpen om op afstand een diagnose te stellen. Bij vliegende objecten, zoals bijvoorbeeld vogels die kort nieuwsgierig komen kijken bij het cabineloze trekdier, remt de AgBot af. Is het object weg voordat de AgBot stil staat, dan accelereert hij weer naar zijn ingestelde werksnelheid.

AgBot van AgXeed - De toekomst begint nu - Agri Trader Test Jaarboek (7) (1000)

Wanneer de AgBot vanwege een hindernis stopt, moet je hem ter plekke opnieuw starten.

Vooruitzichten voor de AgBot van AgXeed

We kunnen slechts raden naar de mogelijkheden die er komen voor de AgBot, want AgXeed heeft zich om te beginnen geconcentreerd op eenvoudige bodembewerkingsmachines, graan zaaien, mais zaaien, mulchen en schoffelen.

Het is ook denkbaar om met een overlaadwagen de veldlogistiek over te nemen. De AgBot zou heen en weer kunnen rijden tussen de maaidorser en het overlaadpunt.

Een belangrijk punt bij AgXeed is het samenspel van aanbouwwerktuig en robot. Hier ziet AgXeed nog potentieel bij de fabrikanten van aanbouwmachines, die bijvoorbeeld informatie over de schijfsnelheid zouden kunnen geven of meteen via TIM de robot zouden kunnen aansturen.

Ook de gegevens over het geleverde koppel van de aan-drijfmotor kunnen op een veldkaart worden weergegeven. Zo kun je snel zien waar er bodemverdichtingen zitten.

Technische gegevens AgBot

Motor: Deutz-viercilinder-diesel, cilinderinhoud 4,1 l; vermogen 115 kW (156 pk); max. koppel 610 Nm; emissienorm Trap 5; tankinhoud diesel 350 l, AdBlue 30 l.

Onderstel: elektrisch aangedreven rupsbanden, 0 – 13,5 km/u.

Hefinrichting & externe aansluitingen: hefinrichting achter 8 t, fronthef 3 t; optioneel elektrische aftakas; optioneel hoogspannings-aansluitingen; hydrauliekpomp 85 l/min, 4 dubbelwerkende regelventielen, optioneel load-sensing.

Gewicht: leeggewicht 6 t.

Onze conclusie over de AgBot van AgXeed

Het is indrukwekkend wat het start-up-bedrijf AgXeed sinds de oprichting op poten heeft gezet. Er werd ons een robot gepresenteerd die zijn taak op het veld uitgesproken betrouwbaar verrichtte.

De aanwezige boeren waren onder de indruk van deze trekker van de toekomst, maar ook het modulaire concept en de filosofie achter de machine wisten te overtuigen.

Er konden aanbouwwerktuigen uit het eigen machinepark worden gebruikt en de instellingen gingen gemakkelijk.

Om de autonomie op het veld te kunnen uitbouwen, moeten de fabrikanten van aanbouwwerktuigen hun machines echter nog aanpassen c.q. opwaarderen. Laten we hopen dat ook de wetgeving op dit gebied de nodige stappen zet.

Dit artikel is eerder verschenen in het Agri Trader Test Jaarboek – bestel hem hier.

Nieuwe testrapporten per email ontvangen?

We sturen je geen spam!
Lees ons privacybeleid voor meer informatie.