Leestijd: 6 minuten

Als het nog veiliger dan veilig moet

 

De Komatsu WA500-8 is een machine die wel tegen een stootje kan. Maar soms krijgt ook deze grote wiellader meer stootjes te verwerken dan ie aankan, bijvoorbeeld als de machine wordt ingezet in een explosiegevoelige omgeving. Dan is veilig niet meer veilig genoeg. Komatsu-distributeur BIA uit Apeldoorn schakelde daarom Machineglas uit Rozenburg in om ruiten te maken die zelfs tegen een heel grote stoot kunnen.  Het was niet voor het eerst dat BIA, distributeur van onder meer Komatsu, een beroep deed op de creativiteit en kunde van Eric Wissink. Zijn bedrijf Wissink Trading, waaronder Machineglas en Machinecabine vallen, is – zoals de naam al doet vermoeden – gespecialiseerd in ruiten en cabines voor allerlei soorten machines, van heftrucks tot dumpers.

Dat zijn standaard cabines en ruiten, maar juist ook die cabines en ramen waaraan bijzondere eisen worden gesteld. “Glas dat een impact moet kunnen hebben dat verder gaat dan de normale eisen van gehard of gelaagd glas”, vertelt Wissink. “Dergelijke special products zijn voor ons dagelijks werk. Die hebben we al geleverd aan mijn- en bosbouwbedrijven, maar ook aan de voedingsindustrie.” Impactbestendig kogel- en explosie werend glas bestaat uit minimaal drie lagen, legt Wissink uit. “Een sterke glaslaag, een laag polycarbonaat, en weer een sterke glaslaag. Onderling verbonden door een taaie hechtlaag die in de autoclaaf helder als glas wordt. Als er impact is, door bijvoorbeeld rondvliegend puin of dikke takken, of door een explosie of kogels, dan gaat het niet stuk. Het scheurt, maar het blijft intact.” En als er dan zo’n impact is geweest waarbij het glas scheurt, dan heeft Machineglas die bijzondere ramen op voorraad, zodat het snel vervangen kan worden en de machine niet langer dan strikt noodzakelijk stil staat. “Standaard hebben we ongeveer 16.000 producten op voorraad en dagelijks zijn er minimaal acht monteurs onderweg om ruiten of hele cabines op locatie te vervangen.”

 

Bijzonder proces

Dat was nu net wat Bart Korenblik, planning officer workshop bij BIA Komatsu, nodig had toen hij vanuit zijn klant ESD-SiC uit Delfzijl (zie uitleg bij *Explosief Materiaal) de vraag kreeg of drie wielladers konden worden voorzien van cabines die bestand zijn tegen explosies. Daarnaast moesten de machines bestand zijn tegen het extreem corrosieve materiaal waarmee gewerkt wordt. “Dat zijn vragen waarbij we ons toch even achter de oren krabben”, erkent Korenblik. “Wij verkopen machines, maar we zijn geen constructiebedrijf. We hadden wel al eerder explosieveilige machines geleverd, maar hier kwam nog net iets meer bij kijken. Explosiebestendig glas is namelijk dikker en past daardoor niet in de bestaande kooiconstructie, maar die wilden we vanwege de complexe certificeringen wel intact houden. En er waren nog wat meer zaken die speelden, zoals traliewerk. Ook daar moest een oplossing voor komen.”

Om de gevraagde machines te kunnen leveren moest er heel wat gebeuren. Omdat het materiaal waarmee ESD werkt van zichzelf al corrosief is en gewoon staal simpelweg wegvreet, moesten alle stalen onderdelen van de wielladers worden vervangen door rvs. Ook moest de machine helemaal uit elkaar om te worden gespoten met extra sterke epoxylak. “Anders roest het in een paar jaar tijd weg”, legt Korenblik uit. “De machines moesten helemaal bestendig worden gemaakt tegen de omstandigheden.” De cabine moest aan nog meer bijzondere eisen voldoen. De machinist moet immers niet alleen in de cabine veilig zijn, maar hij moet er ook uit kunnen in noodgevallen. Als de machine bijvoorbeeld door een eventuele explosie ondersteboven op het dak beland. “Vooropgesteld: de cabines van al onze machines zijn veilig en voldoen aan de hoogste eisen”, zegt Korenblik. “Maar soms moet het nog veiliger dan veilig vanwege de omstandigheden waaronder de machine – en dus ook de machinist – moet werken.”

 

Kooi in de kooi

Samen met de opdrachtgever en (onder anderen) Wissink bedacht Korenblik een systeem waarbij aan al die voorwaarden werd voldaan. De machine werd op elk punt op elke kant beveiligd. “Dat vergde veel overleg en denkwerk, maar leverde wel iets heel bijzonders op.” In de kooiconstructie van de cabine werd een cassette gemaakt waarin het explosiebestendige glas past, dat voor deze bijzondere omstandigheden ook nog eens compleet rondom werd geseald tegen vocht en corrosie. De cassette maakt het bovendien mogelijk dat de ruit in de vluchtdeur er volledig uit kan als ‘escape’, zoals bij een touringcar, voor het geval de machinist onwel wordt of onverhoopt buiten bewustzijn raakt en hij niet zelf de veiligheidsdeur van binnenuit kan openen.

“De cabine blijft dus feitelijk in de originele staat”, legt Korenblik uit. “De cassette kan blijven zitten, maar kan er ook weer uit, zodat de machine weer in oorspronkelijke staat is en voor iets anders kan worden ingezet, waarbij die extra eisen niet noodzakelijk zijn.”

 

Samenwerking

Zonder samenwerking was het BIA niet gelukt de aangepaste wielladers te leveren, denkt Korenblik. “In dergelijke projecten merk je pas goed hoe belangrijk het is om met goede partners samen te werken. Met Wissink hadden we al een heel fijne relatie. Voor BIA is het belangrijk om snelle en betrouwbare service te bieden aan onze klanten die machines bij ons kopen. Daarom bieden wij 24-uursservice, ook in het weekend. Bij bedrijven die in ploegendiensten werken, draait een machine soms wel twintig uur per dag. Elk uur stilstand is er één te veel. Wissink werkt op dezelfde manier. Als bij ons een melding binnenkomt van een klant die met een kapotte ruit staat, weten wij dat Wissink dat op voorraad heeft. Oók het bijzondere glas voor deze machine van deze klant. Als er een explosie is en de ruit scheurt, hebben wij de zekerheid dat die machine hetzelfde dagdeel nog weer draait, en dat Wissink binnen een paar dagen een nieuwe set op voorraad heeft.”

BIA uit Apeldoorn - klant van - Machineglas uit Rozenburg (7)

Het wederzijdse vertrouwen is van grote waarde. Als er een andere partij komt die hetzelfde wil, zal Wissink daar eerst over overleggen met BIA, en andersom. “We werken natuurlijk al samen met andere partijen wat betreft explosiewerend glas en cabines, maar dit is wel heel bijzonder. Vooral omdat er een compleet nieuw systeem is ontwikkeld door BIA voor hun Komatsu WA500-8. Ik kan me goed voorstellen dat het ook voor andere merken interessant is. Maar ik wil ook het vertrouwen van BIA niet schaden, dus als er vraag is, komen we er vast wel uit. Maar niet nadat wij toch eerst even Apeldoorn hebben gebeld!”

Kijk voor meer informatie op machineglas.nl en biagroup.com

*Explosief materiaal

ESD-SIC in Delfzijl produceert siliciumcarbide (SiC) uit de grondstoffen zand en petroleumcokes. Siliciumcarbide is een stof die onder andere gebruikt wordt als schuur- en slijpmiddel, als hittebestendig materiaal voor onder meer dieselroetfilters en als toevoegmiddel aan gietijzer.

Zand en cokes worden in de juiste verhouding tot reactiemateriaal gemengd. Dat gebeurt in grote ovens in de buitenlucht. Midden in deze oven bevindt zich een kern van grafiet die dient als stroomgeleider. De temperatuur van de grafietkern kan oplopen tot circa 2500 graden Celsius. Bij deze temperatuur ontleden het zand en de cokes, waarbij het kristal SiC ontstaat. Als bij het opscheppen van SiC met een shovel de grafietkern nog niet voldoende is afgekoeld, kan dat tot een explosie leiden.

Dat is niet hetzelfde als een blazer. Die ontstaat als het folie waarmee de oven wordt afgedekt (om de tijdens het productieproces vrijkomende procesgassen op te vangen, te ontzwavelen en te hergebruiken voor energieopwekking) knapt, met een grote zwarte stofexplosie tot gevolg. Het afgelopen jaar is het aantal blazers bij ESD drastisch teruggelopen van gemiddeld 40 tot zes.